Το παγκόσμιο φορολογικό τοπίο αλλάζει ριζικά, φέρνοντας τις ενδοομιλικές συναλλαγές (transfer pricing) ψηλά στην ατζέντα των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τη νέα έρευνα της EY Ελλάδος για τη φορολογία επιχειρήσεων στην Ελλάδα, τέσσερις στους πέντε ερωτηθέντες (78%) κατατάσσουν τις ενδοομιλικές συναλλαγές στις τρεις σημαντικότερες πηγές φορολογικού κινδύνου.
Παράλληλα, 70% θεωρούν ότι η πολιτική του οργανισμού τους για τις ενδοομιλικές συναλλαγές, θα επηρεαστεί τα επόμενα τρία χρόνια από τις αλλαγές στην εθνική και τη διεθνή φορολογική πολιτική.
Δεν πρόκειται για τις μοναδικές ανησυχίες: ο Δεύτερος Πυλώνας (Pillar II) του BEPS και η καθιέρωση του παγκόσμιου ελάχιστου φόρου, αυξάνουν τις απαιτήσεις συμμόρφωσης και τον φορολογικό κίνδυνο που απορρέει.
Πέρα από τις ρυθμιστικές εξελίξεις, παράγοντες όπως ο πληθωρισμός, η γεωπολιτική αβεβαιότητα, οι αναταράξεις στο διεθνές εμπόριο και η νέα δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ, καθιστούν ανεπαρκή την παλιά σειριακή προσέγγιση (προγραμματισμός - εφαρμογή - τεκμηρίωση), φέρνοντας στον πυρήνα της στρατηγικής τα δεδομένα.
Σε ένα περιβάλλον όπου οι φορολογικές αρχές απαιτούν ακρίβεια, διαφάνεια και real-time πληροφόρηση, ο όγκος και η πολυπλοκότητα των δεδομένων καθιστούν κρίσιμη τη συνεχή και έγκαιρη διασταύρωση πληροφοριών, αλλά και την τυποποίηση των στοιχείων.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 38% των ερωτηθέντων στελεχών επισημαίνουν ως κορυφαίο εμπόδιο την αναποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας και το 25% αναγνωρίζουν την κακή ποιότητα δεδομένων ως κρίσιμη αδυναμία για τις ενδοομιλικές συναλλαγές.
Η λύση δεν είναι μόνο τεχνική, αλλά και στρατηγική: δημιουργία ξεκάθαρων πολιτικών ενδοομιλικών τιμολογήσεων, αποτελεσματικών διαδικασιών, κεντρικοποιημένα data lakes, κοινά data models και δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης στοιχείων μέσω analytics και αυτοματοποιημένων εργαλείων reporting.
Όμως, η υιοθέτηση της «λογικής» των δεδομένων πρέπει να συνοδεύεται και από αλλαγή νοοτροπίας. Οι φορολογικές διευθύνσεις, δεν πρέπει απλά να αντιδρούν, αλλά να δρουν προληπτικά.
Οι προληπτικοί μηχανισμοί διευθέτησης διαφορών, όπως τα Advance Pricing Agreements (APAs), κερδίζουν έδαφος: 61% των οργανισμών παγκοσμίως επιλέγουν διμερείς APAs και 59% πολυμερείς, αν και στην Ελλάδα η αξιοποίησή τους παραμένει ακόμη περιορισμένη.
Για να αντεπεξέλθουν στις νέες συνθήκες, οι οργανισμοί καλούνται να χτίσουν ένα νέο λειτουργικό μοντέλο transfer pricing, βασισμένο σε πέντε άξονες:
- Προβλεψιμότητα: Η ανάγκη για μεγαλύτερη φορολογική βεβαιότητα και έγκαιρη προετοιμασία γίνεται επιτακτική. Με το Pillar II να αυξάνει τον κίνδυνο διπλής φορολόγησης, οι οργανισμοί καλούνται να υιοθετήσουν μια προληπτική στάση, εντοπίζοντας πιθανούς κινδύνους πριν αυτοί κλιμακωθούν.
- Χαρτογράφηση μηχανισμών επίλυσης διαφορών: Καθώς οι φορολογικές διαφορές αναμένεται να ενταθούν, η γνώση και η αξιοποίηση εργαλείων, όπως τα APAs, γίνεται κρίσιμη. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να ευθυγραμμίσουν εσωτερικά την πολιτική ενδοομιλικών συναλλαγών με τη συνολική επιχειρηματική προσέγγισή τους, ενώ εξωτερικά να επενδύσουν στη διερεύνηση και προληπτική χρήση μηχανισμών επίλυσης και διευθέτησης διαφορών που προσφέρονται από τις φορολογικές αρχές.
- Ενοποίηση και έξυπνη διαχείριση δεδομένων: Σε ένα περιβάλλον όπου οι φορολογικές αρχές διαθέτουν περισσότερα δεδομένα και ισχυρότερα analytics από ποτέ, η διαχείριση αποσπασματικών και μη τυποποιημένων πληροφοριών αυξάνει τον κίνδυνο. Οι επιχειρήσεις καλούνται να ενοποιήσουν τα δεδομένα τους σε κοινά πρότυπα, διασφαλίζοντας ότι είναι αξιόπιστα και άμεσα διαθέσιμα.
- Προετοιμασία για ένα data-driven μέλλον: Η φορολογική στρατηγική σήμερα απαιτεί ακριβή δεδομένα, σε πλήρη εναρμόνιση και ευθυγράμμιση με τους επιχειρηματικούς στόχους. Η τυποποίηση δεδομένων, η χρήση AI και η αξιοποίηση advanced analytics, δεν βελτιώνουν απλώς την αποδοτικότητα, αλλά περιορίζουν το ρίσκο και μετατρέπουν τη φορολογική διεύθυνση σε σημαντικό αρωγό δημιουργίας αξίας.
- Στενότερη συνεργασία με τη διοίκηση: Οι φορολογικές ομάδες οφείλουν να λειτουργούν ως στρατηγικοί σύμβουλοι της διοίκησης, προσφέροντας insights που ενισχύουν την επιχειρησιακή ανθεκτικότητα και θωρακίζουν τον οργανισμό απέναντι στις γεωπολιτικές και οικονομικές αναταράξεις.
Σε έναν κόσμο που κινείται γρηγορότερα από ποτέ, η διαχείριση των ενδοομιλικών συναλλαγών δεν μπορεί να είναι ούτε αμυντική, ούτε αποσπασματική. Οι οργανισμοί που θα επενδύσουν στρατηγικά στην προβλεψιμότητα, στην τεχνολογική αναβάθμιση και στη στενή συνεργασία με τη διοίκηση, θα είναι αυτοί που θα μετατρέψουν το transfer pricing από πηγή φορολογικού ρίσκου σε στρατηγικό πλεονέκτημα.
Ο κ. Χρήστος Κουρουνιώτης είναι Εταίρος, Φορολογικές Υπηρεσίες EY Ελλάδος - Επικεφαλής Υπηρεσιών Υποστήριξης Ενδοομιλικών Τιμολογήσεων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
