Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, διαβεβαίωσε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τη διαρκή προσήλωση της χώρας του στην ευρωπαϊκή προοπτική. Η κ. φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε επίσημα το Βελιγράδι, στο πλαίσιο περιοδείας της στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
«Για τη Σερβία, η ένταξη στην ΕΕ αποτελεί στρατηγική επιλογή και προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής. Και αυτό δεν θα αλλάξει», τόνισε ο κ. Βούτσιτς κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου.
Ο Σέρβος πρόεδρος απέφυγε να σχολιάσει τη στάση της χώρας του σχετικά με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, θέμα στο οποίο η Σερβία αποκλίνει από την πολιτική των Βρυξελλών. Η κ. φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι η Σερβία έχει εναρμονίσει την εξωτερική της πολιτική με την ΕΕ σε ποσοστό 61%, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω σύγκλιση.
Κατά την έναρξη της συνέντευξης Τύπου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρθηκε έμμεσα στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις που ξέσπασαν τον Νοέμβριο του 2024, μετά τον θάνατο 16 ανθρώπων από την κατάρρευση τσιμεντένιου γείσου στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ.
Η κ. φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «ζούμε σε έναν κατακερματισμένο κόσμο όπου διευρύνεται το χάσμα μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχισμού». Επεσήμανε τη σημασία της ελευθερίας και του δικαιώματος ειρηνικής συνάθροισης, καλώντας τη σερβική πολιτική ηγεσία να προχωρήσει σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις στον τομέα του κράτους δικαίου, των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης και της εκλογικής νομοθεσίας.
Από την πλευρά του, ο κ. Βούτσιτς υποστήριξε ότι οι σερβικές αρχές επιδεικνύουν μεγάλη ανοχή προς τους διαδηλωτές. Εξέφρασε υπερηφάνεια για τη δημοκρατική στάση της χώρας, σημειώνοντας πως στη Σερβία δεν έχουν σημειωθεί θάνατοι διαδηλωτών εδώ και 11 μήνες.
Σε ερώτηση σχετικά με τη λειτουργία στρατοπέδου εκπαίδευσης φιλορώσων Μολδαβών και Ρουμάνων ταραχοποιών στη δυτική Σερβία, ο πρόεδρος δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιβεβαιώσει εμπλοκή του ρωσικού κράτους. Ανέφερε ότι οι σερβικές αρχές συνέλαβαν δύο Σέρβους για συμμετοχή στην οργάνωση, ενώ επιβεβαίωσε την παρουσία τριών Ρώσων εκπαιδευτών.
Ενέργεια και οικονομική συνεργασία
Στη συνάντηση των δύο ηγετών συζητήθηκαν και οικονομικά ζητήματα, με έμφαση στη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας. Η Σερβία αντιμετωπίζει δυσκολίες λόγω των αμερικανικών κυρώσεων στη σερβική πετρελαϊκή βιομηχανία NIS. Ο κ. Βούτσιτς ανέφερε ότι εξετάζονται εναλλακτικές πηγές προμήθειας ορυκτών καυσίμων, ενώ συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με τη ρωσική πλευρά για αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στη NIS λόγω της συμμετοχής της Gazprom Njeft, που θεωρείται ότι χρηματοδοτεί τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η Σερβία έχει καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ από το 2012. Από τα 35 κεφάλαια διαπραγμάτευσης, έχει ανοίξει τα 22 και έχει κλείσει προσωρινά μόνο δύο. Το τελευταίο κεφάλαιο άνοιξε τον Δεκέμβριο του 2021.
Μετά το Βελιγράδι, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα συνεχίσει την περιοδεία της στα Σκόπια.