Μια κόντρα που κρατάει πάνω από 40 χρόνια αναμένεται να κριθεί το επόμενο διάστημα με την Κίνα να αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για Airbus και Boeing για την κυριαρχία στους αιθέρες. Η ευρωπαϊκή Airbus αντεπιτίθεται και ετοιμάζεται να ξεπεράσει την Boeing σε παραδόσεις αεροπλάνων, ωστόσο και οι δύο εταιρείες έχουν βάλει στο επίκεντρο την Κίνα, που θα μπορέσει να κρίνει την τελική διαφορά.
Ήταν 1981, όταν η ευρωπαϊκή Airbus ανακοίνωσε ότι θα κατασκευάσει το πρώτο της αεροσκάφος μονού διαδρόμου, το A320, με την κυριαρχία της αμερικανικής Boeing να είναι αδιαμφισβήτητη. Το 737 είχε ήδη αλλάξει το παιχνίδι στην παγκόσμια αεροπορία, καθιστώντας τα μικρότερα δρομολόγια πιο φθηνά και πιο προσοδοφόρα, ενώ μέχρι την έναρξη παραγωγής του A320 το 1988, η Boeing είχε ήδη παραδώσει πάνω από 1.500 αεροσκάφη.
Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, η Airbus φτάνει στο μεγάλο ορόσημο: το A320 ετοιμάζεται να ξεπεράσει το 737 και να γίνει το εμπορικό αεροσκάφος με τις περισσότερες παραδόσεις στην ιστορία. Σύμφωνα με στοιχεία της Cirium, στις αρχές Αυγούστου η διαφορά είχε μειωθεί σε μόλις 20 μονάδες, με την Airbus να έχει πραγματοποιήσει 12.155 παραδόσεις. Το προβάδισμα της Boeing, που για χρόνια έμοιαζε αδιαπέραστο, φαίνεται πως παίρνει τέλος υπό το βάρος των αεροπορικών δυστυχημάτων και τις έξυπνες κινήσεις της ευρωπαϊκής Airbus.
Σήμερα, A320 και 737 αποτελούν σχεδόν το μισό του παγκόσμιου στόλου επιβατικών αεροσκαφών. Η Airbus ξεπέρασε την Boeing σε παραγγελίες ήδη από το 2019, ωστόσο η Boeing διατήρησε τον τίτλο του πιο παραγόμενου μοντέλου χάρη στο προβάδισμά που είχε αποκτήσει τα τελευταία 40 χρόνια. Η κατάσταση όμως αλλάζει.
Οι δύο γίγαντες Boeing-Airbus προτίμησαν βελτιώσεις σε υπάρχοντα μοντέλα αντί για νέα σχέδια. Η Airbus κέρδισε με το A320neo, που μείωσε θεαματικά την κατανάλωση καυσίμου. Η Boeing αντέδρασε με το 737 Max, μια κίνηση που εξελίχθηκε σε εφιάλτη μετά τα δύο θανατηφόρα δυστυχήματα και την παγκόσμια καθήλωση του τύπου.
Η ευρωπαϊκή αντεπίθεση
Με την Airbus να ετοιμάζεται να ξεπεράσει την Boeing σε παραδόσεις, η ιστορία κλείνει έναν κύκλο που ξεκίνησε το 1981. Ο «νεοσύστατος» τότε Ευρωπαίος κατασκευαστής κατάφερε να αμφισβητήσει την απόλυτη κυριαρχία της Boeing και σήμερα να αναδεικνύεται νικητής σε μια μάχη τεσσάρων δεκαετιών.
Η επιτυχία του A320 δεν ήταν δεδομένη. Η Airbus είχε ξεκινήσει ως μια χαλαρή συμμαχία ευρωπαϊκών κατασκευαστών έπειτα από ισχυρές πολιτικές πιέσεις από Παρίσι και Βερολίνο. Δημιουργήθηκε το 1970 με την υποστήριξη ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, χωρίς να διαθέτει ακόμη πλήρη γκάμα αεροσκαφών. Οι εσωτερικές έριδες εμπόδιζαν τα πάντα, από τον προγραμματισμό προϊόντων μέχρι την παραγωγή, ενώ οι ηγετικές αποφάσεις έπρεπε να ισορροπούν μεταξύ γαλλικών και γερμανικών εμπορικών και πολιτικών συμφερόντων
Ωστόσο, η ανάγκη για είσοδο στην κατηγορία των αεροσκαφών μονού διαδρόμου ήταν ξεκάθαρη. Η αγορά αυτή είναι η «ραχοκοκαλιά» της επιβατικής αεροπορίας, συνδέοντας πόλεις με σύντομες πτήσεις και φέρνοντας το μεγαλύτερο μερίδιο κερδών. Η αύξηση των τιμών καυσίμων και η απορρύθμιση της αεροπορικής βιομηχανίας των ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1970 έδωσαν στην Airbus ένα άνοιγμα προς τις ΗΠΑ που αναζητούσαν ένα καινούριο αεροπλάνο μονού διαδρόμου.
Με το A320, η Airbus τόλμησε να διαφοροποιηθεί: ψηφιακό fly-by-wire, χειριστήριο στο πλάι αντί για το κλασικό yoke, μεγαλύτερη απόσταση από το έδαφος και επιλογή δύο κινητήρων. Ρίσκα που τότε θεωρήθηκαν παράτολμα, αλλά αποδείχθηκαν καθοριστικά.
Η επόμενη σελίδα θα γραφτεί μέσα στα επόμενα χρόνια, όταν και οι δύο κατασκευαστές θα πρέπει να αποφασίσουν: θα συνεχίσουν με σταδιακές αναβαθμίσεις ή θα τολμήσουν την επόμενη μεγάλη επανάσταση στα αεροπορικά ταξίδια;
Τα προβλήματα που άλλαξαν τα δεδομένα
Η Boeing δείχνει πιο διστακτική, αναμένοντας νέα τεχνολογικά άλματα και προσπαθώντας να αποκαταστήσει τη χρηματοοικονομική της υγεία μετά από χρόνια κρίσεων.
Τα προβλήματα της Boeing έχουν ξεκινήσει με την κρίση του 737 Max, που καθηλώθηκε παγκοσμίως μετά από δύο θανατηφόρα δυστυχήματα, ενώ έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων εκτεταμένων νομικών μαχών, οικονομικών κυρώσεων και ενός σημαντικού πλήγματος στη φήμη της εταιρείας.
Το 2024 σημειώθηκαν σειρές προβλημάτων στα Boeing 737 MAX με περιστατικά τα οποία οδήγησαν στην καθήλωση παρόμοιων μοντέλων αεροσκαφών από την FAA για επιθεωρήσεις, όπου και εντοπίστηκαν παρόμοιες περιπτώσεις μη σωστής συναρμολόγησης.
Το πρόγραμμα 777X, το οποίο περιλαμβάνει το μοντέλο 777-9, έχει ταλαιπωρηθεί από πολλές καθυστερήσεις. Μέχρι τον Μάιο του 2024, το 777 είχε εμπλακεί σε αρκετά αεροπορικά ατυχήματα και περιστατικά, με την Boeing να επιβεβαιώνει την προσωρινή διακοπή των πτητικών δοκιμών όλου του στόλου των 777-9.
Οι καθυστερήσεις που έχει αντιμετωπίσει το πρόγραμμα 777X έχει επιδεινώσει τη θέση της εταιρείας, καθώς έχουν επηρεάσει όχι μόνο την ικανότητά της Boeing να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς, αλλά συμβάλλουν επίσης στην ευρύτερη αντίληψη για τις δυσκολίες της εταιρείας όσον αφορά τον ποιοτικό έλεγχο και τη διαχείριση του έργου.
Από την πλευρά της η Airbus, ταλανίζεται σήμερα από προβλήματα στους κινητήρες Pratt & Whitney του A320neo, με εκατοντάδες αεροσκάφη να καθηλώνονται για ελέγχους. Παρά τις δυσκολίες, το A320 εξακολουθεί να γράφει ιστορία, ενώ η Airbus σχεδιάζει ήδη τον διάδοχό του, ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει ιδέες που εκτείνονται , από υδρογονοκίνητα αεροσκάφη μέχρι open-rotor κινητήρες.
Η επιτυχία του A320 έρχεται σε πλήρη αντίθεση με στρατηγικά λάθη όπως το γιγαντιαίο A380, το οποίο αποδείχθηκε μη βιώσιμο την ίδια στιγμή που η Boeing στοιχημάτισε σε μικρότερα, πιο ευέλικτα αεροπλάνα όπως το 787 Dreamliner και βρέθηκε κερδισμένη.
Η κινεζική αγορά που κάνει τη διαφορά
Η Boeing δεν έχει κερδίσει μια σημαντική παραγγελία από την Κίνα τουλάχιστον από το 2017 λόγω των εμπορικών εντάσεων και των προβλημάτων που η ίδια προκάλεσε. Το 2019, η Κίνα έγινε η πρώτη χώρα που καθήλωσε το 737 Max μετά από δύο θανατηφόρα δυστυχήματα. Οι εμπορικές διαμάχες με την κυβέρνηση Μπάιντεν και την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ βοήθησαν επίσης να γείρουν τις κινεζικές παραγγελίες προς την Airbus, ενώ και τα ατυχήματα σε αεροσκάφη της Boeing δεν έχουν ενισχύσει τη θέση της.
Τόσο τα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια στα αεροσκάφη της Boeingόσο και ο εμπορικός πόλεμος που ξέσπασε μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας μετά τους δασμούς Τραμπ αποτέλεσαν ακόμη ένα σημαντικό παράγοντα.
Ήταν τον Απρίλιο εξάλλου που η κινεζική κυβέρνηση διέταξε τις αεροπορικές της εταιρείες να μην παραλάβουν άλλα αεροσκάφη της Boeing, και είχε ζητήσει επίσης από τις κινεζικές αεροπορικές να σταματήσουν οποιαδήποτε αγορά εξοπλισμού και ανταλλακτικών αεροσκαφών από αμερικανικές εταιρείες.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Bloomberg, η Boeing βρίσκεται σε συζητήσεις με την Κίνα για την αγορά 500 αεροσκαφών και είναι πολύ κοντά στην οριστικοποίηση της συμφωνίας.
Την ίδια στιγμή η ευρωπαϊκή Airbus διευρύνει τη συνεργασία της με τη κινεζική αγορά, και την Κίνα να αποτελεί τον μεγαλύτερο πελάτη επιβατικών αεροσκαφών για την Airbus καθώς κατέχουν μερίδιο που ξεπερνά το 50% του ενεργού στόλου στην κινεζική πολιτική αεροπορία.
Η Κίνα σχεδιάζει να προχωρήσει σε παραγγελία μαμούθ που μπορεί να φτάσει και τα 500 αεροσκάφη, με τις δύο εταιρείες να κοντράρονται για να πάρουν θέση. Σύμφωνα με την Airbus η κινεζική αγορά θα χρειαστεί ακόμα 9.000 αεροσκάφη τα επόμενα 20 χρόνια για να καλύψει τις ανάγκες της.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
