Σε φάση πλήρους ωρίμανσης συνεχίζει να βρίσκεται το καλοκαίρι του 2025 το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αιγύπτου - Ελλάδας (GREGY- Elica Interconnector), ένα εμβληματικό έργο που πρόκειται να μεταμορφώσει ποικιλοτρόπως το ενεργειακό τοπίο τόσο στην χώρα μας όσο και σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Πρόκειται για ένα ενεργειακό deal που δείχνει ξεκάθαρα την στρατηγική κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει η Ευρώπη στην προσπάθεια της να εξασφαλίσει ενεργειακή ασφάλεια, φθηνή ενέργεια και πράσινη μετάβαση.
Το έργο προετοιμάζεται πολύ μεθοδικά από την Elica Interconnector S.M.S.A μέλος του Ομίλου Κοπελούζου και έχει ήδη κερδίσει την υποστήριξη των δύο κρατών -της Ελλάδας και της Αιγύπτου- αλλά και της Κομισιόν.
Βρίσκεται στο τελικό στάδιο ωρίμανσης μελετών και αδειοδοτήσεων, ενώ έχει ενταχθεί στην 6η λίστα έργων PCI/PMI, καθώς και στο πλαίσιο Global Gateway της Ε.Ε., το οποίο περιλαμβάνει έργα υψηλής στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη.
Το υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο με δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας και συνολικού αναμενόμενου προϋπολογισμού 4.2 δισ. ευρώ, που θα μεταφέρει 100% πράσινη ενέργεια που παράγεται από μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αίγυπτο, θα ωφελήσει τόσο τους οικιακούς όσο και τους επιχειρηματικούς καταναλωτές στην Ελλάδα και στις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελεί τη μόνη ρεαλιστική λύση για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, συνδέοντας απευθείας την Αίγυπτο με την ηπειρωτική Ελλάδα χωρίς ενδιάμεσα σημεία προσαιγιάλωσης.
Υπενθυμίζεται ότι στις 7 Μαΐου ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι υπέγραψαν διακήρυξη για τη στρατηγική εταιρική σχέση Αθήνας - Καΐρου, ανοίγοντας νέους δρόμους και στο πεδίο της ενέργειας.
«Το πρότζεκτ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Gregy θα δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη να εισάγει φθηνή ενέργεια, υλική αλλά πρωτίστως αιολική, την οποία έχετε τη δυνατότητα να παράγετε σε πολύ ανταγωνιστικό κόστος και να εξάγεται στην Ευρώπη», είχε δηλώσει σχετικά ο πρωθυπουργός.
Σημαντικά τα γεωπολιτικά οφέλη
Το έργο καθιστά την Ελλάδα ενεργειακό κόμβο πράσινης ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αυξάνοντας τη στρατηγική της σημασία στην περιοχή. Παράλληλα, συμβάλλει στην απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα και φυσικό αέριο, μειώνοντας την ευρωπαϊκή εξάρτηση από ασταθείς ενεργειακές πηγές και ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ελλάδας όσο και της Αιγύπτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η υποστήριξη από την ΕΕ και τις ΗΠΑ ενισχύει τη θέση Ελλάδας και Αιγύπτου απέναντι σε πιέσεις από τρίτες δυνάμεις, όπως η Τουρκία και η Ρωσία, που έχουν διαφορετικά συμφέροντα στην περιοχή.
«Ανάσα» για τα νοικοκυριά
Το έργο προβλέπεται να φέρει ουσιαστική ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους στα ελληνικά νοικοκυριά, αφού η πράσινη ενέργεια που θα μεταφέρει θα είναι κατά πολύ φθηνότερη από τις τιμές της ενέργειας σήμερα.
Παράλληλα, οι ενεργοβόροι βιομηχανικοί καταναλωτές και οι πάροχοι ενέργειας αποκτούν πρόσβαση σε ανταγωνιστική πράσινη ενέργεια σταθερής ροής, με τη δυνατότητα σύναψης μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας (PPAs), διασφαλίζοντας όχι μόνο προβλέψιμο ενεργειακό κόστος, αλλά και ενίσχυση της βιωσιμότητας και της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς τους.
Ακριβώς σε αυτές τις προεκτάσεις της δυναμικής του GREGY εστίασε ο Θωμάς Αχείμαστος, Αντιπρόεδρος του Ομίλου Κοπελούζου, μιλώντας στο συνέδριο που συνδιοργάνωσαν οι Financial Times και η Καθημερινή. Όπως ανέφερε, το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αιγύπτου- Ελλάδας θα φέρει στην Ελλάδα και στην Ευρώπη φθηνή πράσινη ενέργεια από την Αφρική.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, την ώρα που η ακριβή ενέργεια πλήττει τους παραγωγικούς κλάδους, η δυνατότητα εισαγωγής στην Ελλάδα χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι απλώς στρατηγικό πλεονέκτημα, αλλά προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη του εγχώριου παραγωγικού ιστού και την εξωστρέφεια της ελληνικής βιομηχανίας.
Το έργο GREGY τοποθετεί την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη ως γέφυρα φθηνής και καθαρής ενέργειας, ικανής να στηρίξει την ανάπτυξη. «Επενδύουμε στην Ελλάδα και το εννοούμε», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Θωμάς Αχείμαστος.
Το ενεργειακό αποτύπωμα του έργου
Εξίσου σημαντική είναι και η συμβολή του έργου στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και στην ταχύτερη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία. Στην πραγματικότητα, η ηλεκτρική διασύνδεση, που οραματίστηκε ο Δημήτρης Κοπελούζος το 2008, είναι το μόνο ενεργειακό έργο που δίνει απάντηση στο διττό πρόβλημα της εποχής μας: φθηνή ενέργεια- πράσινη ενέργεια.
Τα νούμερα είναι ενδεικτικά του ενεργειακού αποτυπώματος του έργου: 3.000 μεγαβάτ πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας θα μεταφέρονται από την Αίγυπτο στην Ελλάδα. Θα παράγονται από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που θα κατασκευάσει και λειτουργήσει ο Όμιλος Κοπελούζου στην Αίγυπτο. Τα 3.000 αυτά μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας θα αντικαταστήσουν 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως και θα μειώσουν τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως.
Η θετική διάσταση του «GREGY» ενισχύεται ακόμη περισσότερο αν συνυπολογίσει κανείς την χρήση της μεταφερόμενης ενέργειας.
Συγκεκριμένα, περίπου το ένα τρίτο θα καταναλώνεται στην Ελλάδα από τις ελληνικές οικογένειες και τις ελληνικές βιομηχανίες, το ένα τρίτο θα εξάγεται σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες και το ένα τρίτο θα χρησιμοποιείται στην Ελλάδα, για παραγωγή πράσινου υδρογόνου, με τη μεγαλύτερη ποσότητα αυτού του υδρογόνου να εξάγεται και αυτό στις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες.