Δεκαοκτώ παιδιά σε έντεκα οικογένειες στην Ελλάδα έχουν γεννηθεί με σπέρμα δότη από τη Δανία, ο οποίος, όπως αποκαλύφθηκε, ήταν εν αγνοία του φορέας γενετικής μετάλλαξης που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Σύμφωνα με δημοσιογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε από 14 οργανισμούς, ο συγκεκριμένος δότης έχει συμβάλει στη γέννηση τουλάχιστον 197 παιδιών σε όλη την Ευρώπη. Η τελευταία χρήση του σπέρματός του από ελληνική κλινική καταγράφηκε το 2017, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η ελληνική νομοθεσία επιτρέπει τη γέννηση παιδιών από τον ίδιο δότη σε έως 12 οικογένειες. Όπως αναφέρουν πηγές της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, το σχετικό όριο δεν ξεπεράστηκε στη χώρα μας, καθώς τα 18 παιδιά προέρχονται από 11 οικογένειες.
Η Εθνική Αρχή έχει ήδη ενημερώσει τις κλινικές γονιμότητας, οι οποίες με τη σειρά τους επικοινωνούν με τις οικογένειες που έλαβαν το γενετικό υλικό του συγκεκριμένου δότη, ώστε να διενεργηθούν περαιτέρω έλεγχοι.
Σε σχετική ανακοίνωση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, επισημαίνεται ότι ο δότης, αν και υγιής, φέρει σε μωσαϊκό πρότυπο παραλλαγή στο γονίδιο ΤΡ53, η οποία σχετίζεται με το Σύνδρομο Li-Fraumeni.
Το σύνδρομο αυτό προδιαθέτει σε διάφορους κακοήθεις όγκους σε νεαρή ηλικία. Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο οι βιολογικοί απόγονοι του δότη να εμφανίσουν συμπτώματα που σχετίζονται με το σύνδρομο.
Κατόπιν αυτών, το Εποπτικό Συμβούλιο της Αρχής αποφάσισε την καθολική απαγόρευση διάθεσης και χρήσης του γεννητικού υλικού του συγκεκριμένου δότη στο μέλλον.
Παράλληλα, ζητήθηκε από τις Μονάδες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής να ενημερώσουν γραπτώς τους λήπτες και να συλλέξουν στοιχεία για την έκβαση των κύκλων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Στις περιπτώσεις γέννησης παιδιών, οι γιατροί καλούνται να ζητήσουν πληροφορίες για την υγεία των απογόνων και να συστήσουν στοχευμένο μοριακό γονιδιακό έλεγχο, ώστε να διαπιστωθεί αν φέρουν τη συγκεκριμένη παραλλαγή στο γονίδιο ΤΡ53.
Όπως σημειώνεται, ο δότης είχε υποβληθεί στους προβλεπόμενους ελέγχους σύμφωνα με τη δανέζικη νομοθεσία, ωστόσο δεν περιλαμβανόταν έλεγχος για σπάνιες κληρονομικές μεταλλάξεις στο εν λόγω γονίδιο.