Το ΙΟΒΕ αναθεώρησε την πρόβλεψη για την ανάπτυξη του ΑΕΠ στο +2,1% για το 2025 (από 2,2%) και +2,2% για το 2026 (από 2,4%), επικαλούμενο επιβράδυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης και αβεβαιότητα από το εξωτερικό περιβάλλον. Οι επενδύσεις παραμένουν ο βασικός μοχλός ανάπτυξης (+7,5% το 2025 και +10% το 2026), ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να περιοριστεί το 2025, αλλά να διευρυνθεί το 2026 λόγω αύξησης των εισαγωγών.
Ειδικότερα, για το 2025, το ΙΟΒΕ αναθεωρεί οριακά προς τα κάτω την εκτίμησή του για ανάπτυξη στο +2,1% (από 2,2%). Ως προς τις συνιστώσες, οι πάγιες επενδύσεις αναμένεται να ενισχυθούν (+7,5%), κυρίως λόγω της υλοποίησης του ΤΑΑ και το χαμηλότερο κόστος χρήματος. Η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα επιβραδυνθεί (+1,9%) σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ η δημόσια κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει σε θετική τροχιά (+1,1%). Παράλληλα, το έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου προβλέπεται να περιοριστεί, καθώς η άνοδος των εξαγωγών (+2,4%) αναμένεται να υπερκαλύψει την ηπιότερη αύξηση των εισαγωγών (+0,2%).
Για το 2026, το ΙΟΒΕ αναθεωρεί προς τα κάτω την εκτίμησή του για ανάπτυξη στο +2,2% (από 2,4%). Αναφορικά με τις συνιστώσες, αναμένουμε διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής της κατανάλωσης, με ηπιότερο όμως βαθμό καθώς παρά την αξιοσημείωτη αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης (+1,8%), η ιδιωτική κατανάλωση προβλέπεται να επιβραδυνθεί σημαντικά (+1,3%).
Οι πάγιες επενδύσεις (+10%) αναμένεται να ωφεληθούν από ευνοϊκές συνθήκες όπως η επιτάχυνση της υλοποίησης του ΤΑΑ, το χαμηλότερο κόστος χρήματος, και η χρήση των πόρων του ιστορικά υψηλού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Ωστόσο, ελλοχεύουν κίνδυνοι οι οποίοι απορρέουν από το εξωτερικό περιβάλλον. Το εξωτερικό έλλειμμα, το οποίο ενέχει και διαρθρωτικά χαρακτηριστικά, αναμένεται να διευρυνθεί (εισαγωγές +4,9%, εξαγωγές +2,4%), κυρίως λόγω μιας σειράς διεθνών αβεβαιοτήτων όπως η ενδεχόμενη κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, η πιθανή υποχώρηση της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου λόγω πολιτικοκοινωνικών αναταράξεων σε χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης (όπως η Γαλλία), και η αναστολή της πτωτικής πορείας των επιτοκίων.
Σημειώνει εξάλλου την επιβράδυνση της μεγέθυνσης του ελληνικού ΑΕΠ στο +1,7% (y-o-y) το β’ τρίμηνο του 2025, έναντι +2,2% το προηγούμενο τρίμηνο, με μείωση του ρυθμού αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης (+1,1% από +1,8% το προηγούμενο τρίμηνο), αλλά και με επιτάχυνση της δημόσιας κατανάλωσης (+0,7% y-o-y και -0,3% y-o-y αντίστοιχα). Οι πάγιες επενδύσεις ανέκαμψαν στο +6,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (-2,3%), ενώ, αντίθετα, οι συνολικές επενδύσεις υποχώρησαν (-10,4% από +23,7%), οδηγούμενες κυρίως από την μείωση των αποθεμάτων.
Στο εξωτερικό ισοζύγιο, η θετική επίδοση των συνολικών εξαγωγών (+1,9%) – αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών (+3,9%), μείωση των εξαγωγών αγαθών (-1,1%) – συνδυάστηκε με την υποχώρηση των συνολικών εισαγωγών (-3,2%) – μείωση των εισαγωγών αγαθών (-4,8%), αύξηση των εισαγωγών υπηρεσιών (+1,5%).
Εκτέλεση του προϋπολογισμού
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού σε ταμειακή βάση κινήθηκε καλύτερα από τον στόχο για το πρώτο οκτάμηνο του 2025 αλλά η υπεραπόδοση οφείλεται εν μέρει σε ετεροχρονισμούς εισπράξεων και πληρωμών. Καταγράφηκε ετήσια αύξηση στα δημόσια έσοδα (+7,4%), λόγω της καλύτερης απόδοσης των φόρων (εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΦΚ, κ.α.). Σε ταμειακή βάση, την περίοδο Ιαν.-Αυγούστου 2025, ο Κρατικός Προϋπολογισμός κατέγραψε πλεόνασμα 0,8% του ΑΕΠ (€1,96 δισεκ.) και πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,4% του ΑΕΠ (€8,5 δισεκ.).
Οι στόχοι στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2026 είναι πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% το 2025 και 2,8% το 2026, ενώ το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί από 153,6% το 2024 σε 145,4% του ΑΕΠ το 2025 και σε 137,6% το 2026.
Στο δεύτερο τρίμηνο του 2025 το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε μείωση στο 8,6% από 9,8% ένα έτος νωρίτερα. Τομείς υπηρεσιών κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο στην απασχόληση, όπως Εμπόριο, Κατασκευές και Επαγγελματικές/τεχνικές δραστηριότητες. Στα θετικά, το ποσοστό απασχόλησης του ηλικιακά ενεργού πληθυσμού αυξήθηκε σε ετήσια βάση, μειώνοντας την απόκλιση από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Αντίστοιχα, η συμμετοχή στην εργασία παρουσίασε άνοδο, ενώ ο δείκτης μισθολογικού κόστους συνέχισε την αυξητική του τάση. Καθώς η οικονομία θα καταγράφει μονοψήφιο ποσοστό ανεργίας, περαιτέρω μειώσεις αναμένονται βραδύτερες και απαιτούν παρεμβάσεις στην κατεύθυνση της μείωσης της διαρθρωτικής ανεργίας. Η απασχόληση αναμένεται να ενισχυθεί ηπιότερα το 2025 και 2026, λόγω της ανοδικής τάσης σε κατανάλωση, επενδύσεις και σε επιμέρους τομείς της βιομηχανίας και των υπηρεσιών. Το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, αναμένεται να διαμορφωθεί στην περιοχή του 9,1% το 2025 και 8,8% το 2026.
Πληθωρισμός
Ο ρυθμός μεταβολής του ΓΔΤΚ διαμορφώθηκε στο 2,5% το α’ εννιάμηνο του 2025 (3,0% για τον ΕνΔΤΚ), από άνοδο 2,8% (3,0% για τον ΕνΔΤΚ) ένα έτος πριν. Η ενίσχυση των τιμών οφείλεται κυρίως στη θετική επίδραση της εγχώριας ζήτησης, με αυξήσεις σε υπηρεσίες όπως στέγαση, διαμονή και εστίαση.
Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι οι τιμές θα διατηρηθούν σε ηπιότερη ανοδική τροχιά, με ρυθμό πληθωρισμού στην περιοχή του 2,8% τo 2025 και στην περιοχή του 2,3% το 2026, λόγω κυρίως της καταναλωτικής ζήτησης. Ωστόσο, οι επικείμενες πολιτικές και γεωπολιτικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και εντείνουν το κλίμα αβεβαιότητας, ενδέχεται στην πορεία να δημιουργήσουν νέες προοπτικές.
Στο τραπεζικό σύστημα, μεταξύ των θετικών τάσεων, συνεχίστηκε η υψηλή πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις ενώ ανακόπηκε η πιστωτική συρρίκνωση προς τα νοικοκυριά έπειτα από 15 έτη και μειώθηκε το κόστος ιδιωτικού δανεισμού σε χαμηλά τριετίας. Οι ιδιωτικές καταθέσεις κατέγραψαν αυξητική πορεία, ενώ τα ΜΕΔ μειώθηκαν περαιτέρω, στο ιστορικά χαμηλό ποσοστό 3,6%. Το περιθώριο επιτοκίου μειώθηκε περαιτέρω αλλά παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Μεταξύ των αρνητικών τάσεων και προκλήσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, παραμένει αδύναμη η ζήτηση για στεγαστική πίστη, υψηλή η έκθεση των τραπεζών σε κρατικά ομόλογα, καθώς και το ποσοστό των κόκκινων δανείων εκτός τραπεζικών ισολογισμών παραμένει υψηλό. Η επιτάχυνση στην εφαρμογή του δανειακού σκέλους του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί προτεραιότητα, καθώς αυτό οδεύει στο τελευταίο έτος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
