ΕΚΤ και Fed σε διαφορετική πορεία για τα επιτόκια την επόμενη εβδομάδα

Σε διαφορετική πορεία αναμένεται να κινηθούν η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) την ερχόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της αγοράς. Η Fed προβλέπεται να μειώσει το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης, διαμορφώνοντάς το στο 3,75% - 4% στη συνεδρίαση της Τετάρτης, ενώ η ΕΚΤ αναμένεται να διατηρήσει αμετάβλητο το επιτόκιο καταθέσεων στη συνεδρίαση της Πέμπτης.

Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ θα παραμείνει στο 2% για τρίτη συνεχόμενη φορά από τον Ιούνιο, μετά από συνολική μείωση 200 μονάδων βάσης το προηγούμενο δωδεκάμηνο. Όλα τα στοιχεία δείχνουν πως ο κύκλος μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ έχει ολοκληρωθεί προσωρινά, τουλάχιστον έως ότου υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στις προοπτικές για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στη Ευρωζώνη.

Οι προβλέψεις της ΕΚΤ και διεθνών οργανισμών συγκλίνουν στο ότι ο πληθωρισμός θα διατηρηθεί κοντά στο 2% μέχρι το τέλος του έτους αλλά και το 2026, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να ξεπεράσει το 1%. Το ενδεχόμενο ύφεσης θεωρείται εξαιρετικά περιορισμένο.

Παρά το γεγονός ότι οι προβλέψεις υπόκεινται πάντα σε ανατροπές, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ εμφανίζεται πιο βέβαιο για τη σταθερότητα των εκτιμήσεών του, ειδικά μετά τη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ που μείωσε την αβεβαιότητα σχετικά με τους αμερικανικούς δασμούς. Έτσι, ο κίνδυνος σημαντικής επιβράδυνσης της οικονομίας ή πτώσης του πληθωρισμού κάτω από το 2% θεωρείται πλέον μικρός.

Το κλίμα αυτό επιβεβαίωσαν πρόσφατα με δηλώσεις τους κορυφαία στελέχη της ΕΚΤ. Η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι η Ευρωζώνη ανταποκρίθηκε καλύτερα από το αναμενόμενο στους αμερικανικούς δασμούς, με αποτέλεσμα να είναι πλέον «πολύ περιορισμένοι» οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό. Ο αντιπρόεδρος Λουίς ντε Γκίντος τόνισε πως το σημερινό επίπεδο επιτοκίων είναι κατάλληλο, επισημαίνοντας ότι οι αποφάσεις για τα επιτόκια δεν είναι προκαθορισμένες και λαμβάνονται σε κάθε συνεδρίαση. Αντίστοιχα, ο πρόεδρος της Bundesbank, Γιόαχιμ Νάγκελ, δήλωσε ότι δεν διαφαίνεται λόγος αλλαγής των επιτοκίων στο άμεσο μέλλον.

Οι εκτιμήσεις αυτές βρίσκουν σύμφωνους οικονομολόγους και αγορές χρήματος. Σύμφωνα με έρευνα του Reuters, περίπου τρεις στους τέσσερις οικονομολόγους εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% έως το τέλος του 2025, ενώ πάνω από τους μισούς προβλέπουν αμετάβλητα επιτόκια και μέχρι το τέλος του 2026. Οι αγορές χρήματος εκτιμούν πιθανή μόνο μία ακόμη μείωση επιτοκίων 25 μονάδων βάσης προς το τέλος του 2026.

Διαφορετική στρατηγική από τη Fed

Σε αντίθεση με την ΕΚΤ, η Fed φαίνεται διατεθειμένη να συνεχίσει τις μειώσεις επιτοκίων, τις οποίες ξεκίνησε εκ νέου τον Σεπτέμβριο, μετά από εννέα μήνες σταθερότητας. Η Fed είχε διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια από τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους, μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε θέσει τις αυξήσεις δασμών στο επίκεντρο της οικονομικής του πολιτικής.

Οι δασμοί αυτοί ενίσχυσαν τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, που διαμορφώθηκε στο 3% τον Σεπτέμβριο από 2,3% τον Απρίλιο, αν και η επίδραση ήταν μικρότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις. Το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ προειδοποιούν ότι ο πλήρης αντίκτυπος των δασμών στον πληθωρισμό δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί, καθώς οι εισαγωγικές επιχειρήσεις απορρόφησαν μέρος του κόστους.

Παράλληλα, οι δασμοί συνέβαλαν σε επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας και χαλάρωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, με τις προσλήψεις να υποχωρούν και το ποσοστό ανεργίας να ξεπερνά το 4%. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος που επικαλέστηκε ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, για την επανεκκίνηση της μείωσης των επιτοκίων, με νέα μείωση να αναμένεται και την ερχόμενη Τετάρτη.