Το λιανικό εμπόριο στην Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, καθώς απαιτούνται επιπλέον 750 εκατ. ευρώ το τέταρτο τρίμηνο του 2025 για να διατηρηθεί η βιωσιμότητα του κλάδου, σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου της ΕΣΕΕ.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης, η σύγκριση του κύκλου εργασιών με το 2024 φανερώνει την ανάγκη για αύξηση των πωλήσεων κατά τουλάχιστον 10% στο τελευταίο τρίμηνο του 2025. Μόνο έτσι θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αντισταθμίσουν τις πιέσεις από τα υψηλά λειτουργικά κόστη, όπως τα ενοίκια, η ενέργεια και οι μισθολογικές επιβαρύνσεις.
Καμία κατηγορία επιχείρησης δεν καταγράφει θετικά αποτελέσματα ικανά να καλύψουν το αυξημένο κόστος λειτουργίας. Η εορταστική αγορά, που ξεκινά με τη Black Friday, είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα χιλιάδων κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τονίζεται η ανάγκη για ένα μείγμα αναπτυξιακών ρυθμίσεων και μέτρων ελάφρυνσης, όπως έχει ήδη προτείνει η ΕΣΕΕ.
Εξέλιξη κύκλου εργασιών και περιφερειακές διακυμάνσεις
Το τρίτο τρίμηνο του 2025, ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων λιανικού εμπορίου (εκτός τροφίμων, οχημάτων και καυσίμων) αυξήθηκε κατά 199,3 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 7,2 δισ. ευρώ, έναντι 7,0 δισ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Για το πρώτο εννεάμηνο, η αύξηση ήταν 370,4 εκατ. ευρώ, με τον συνολικό τζίρο να διαμορφώνεται στα 19,7 δισ. ευρώ έναντι 19,3 δισ. το 2024.
Παρά την άνοδο, η αύξηση του κύκλου εργασιών στο εννεάμηνο ήταν η χαμηλότερη από το 2020. Επιπλέον, ο κλάδος δεν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει πλήρως την αύξηση των τουριστικών εισπράξεων, οι οποίες ενισχύθηκαν κατά 7,7% το τρίτο τρίμηνο και 9,0% στο εννεάμηνο (στοιχεία ΤτΕ). Αυτό υποδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης του brand name της Ελλάδας ως προορισμού αγορών.
Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στην κατηγορία «Λιανικό Εμπόριο μεταχειρισμένων ειδών» (+36,3%), δείγμα στροφής των καταναλωτών σε οικονομικότερες επιλογές. Άλλες κατηγορίες με άνοδο ήταν ο «Αθλητικός εξοπλισμός» (+8,5%), τα «Παιχνίδια» (+8,5%), τα «Η/Υ και περιφερειακά» (+7,2%) και τα «Καλλυντικά» (+7,2%). Αντίθετα, πτώση σημειώθηκε στον «Τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό» (-12,2%), στις «Εφημερίδες και γραφική ύλη» (-5,4%), στα «Χαλιά» (-4,7%) και στα «Υποδήματα και δερμάτινα είδη» (-4,4%).
Ανά περιφέρεια, οι Ιόνιοι Νήσοι (+3,4%), η Αττική (+3,3%) και η Κρήτη (+2,4%) παρουσίασαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις τζίρου, ενώ το Νότιο Αιγαίο (-2,5%), η Θεσσαλία (-2,2%) και η Δυτική Μακεδονία (-1,5%) κατέγραψαν τις μεγαλύτερες μειώσεις.
Προκλήσεις για το τέταρτο τρίμηνο και ανάλυση ανά μέγεθος επιχείρησης
Το τέταρτο τρίμηνο του 2024, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε σε 7,4 δισ. ευρώ. Για το 2025, απαιτείται αύξηση κατά 10% ώστε να καλυφθεί το αυξημένο λειτουργικό κόστος και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα.
Το τρίτο τρίμηνο του 2025, ο ρυθμός ενίσχυσης του τζίρου ήταν 2,8%, όσο περίπου και ο πληθωρισμός, με αποτέλεσμα η πραγματική αύξηση του όγκου πωλήσεων να είναι οριακή (0,2%). Οι μεγάλες επιχειρήσεις σημείωσαν άνοδο 4,6% σε πραγματικούς όρους, αλλά αυτή δεν επαρκεί για να απορροφήσει το υψηλό λειτουργικό κόστος. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις παρουσίασαν πτώση πωλήσεων κατά 1,3% μετά την αφαίρεση του πληθωρισμού.
Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είδαν τον κύκλο εργασιών να μειώνεται κατά 2,0% σε πραγματικές τιμές, ενώ οι μικρές επιχειρήσεις κατέγραψαν μείωση 1,6%. Οι μεσαίες επιχειρήσεις είχαν καλύτερη εικόνα, με πραγματική αύξηση τζίρου 3,1%.
Συμπεράσματα εννεαμήνου και ανάγκη για στήριξη
Το πρώτο εννεάμηνο του 2025, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός τροφίμων, οχημάτων και καυσίμων) μειώθηκε κατά 0,6% σε πραγματικές τιμές σε σχέση με το 2024. Η τάση μείωσης του τζίρου τα τελευταία τρία χρόνια εντείνεται.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις σημείωσαν αύξηση πωλήσεων 8,5% (5,8% σε πραγματικές τιμές), ωστόσο αντιμετωπίζουν αυξανόμενο λειτουργικό κόστος. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εμφάνισαν στασιμότητα (-0,1%) σε ονομαστικές τιμές, που μετατρέπεται σε πτώση 2,6% όταν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός.
Η ανάγκη για ενίσχυση του κύκλου εργασιών των ΜμΕ ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους είναι πλέον επιτακτική. Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις σημειώνουν στασιμότητα σε πωλήσεις, ενώ οι μικρές καταγράφουν μείωση ακόμα και σε ονομαστικές τιμές. Οι μεσαίες επιχειρήσεις διατηρούν θετικό πρόσημο, έστω και οριακά, μετά τη διόρθωση για τον πληθωρισμό.
Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. – Επεξεργασία δεδομένων ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
