Μενδώνη από Σάμο: Αδιαπραγμάτευτα τα εθνικά μας δικαιώματα

Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, εκπροσώπησε την Ελληνική Κυβέρνηση στις επετειακές εκδηλώσεις της 5ης Αυγούστου για τη συμπλήρωση 201 χρόνων από τη Ναυμαχία της Σάμου. 

Το ιστορικό αυτό γεγονός αποτέλεσε κομβικό σημείο για την έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και συνέβαλε καθοριστικά στην απελευθέρωση του νησιού, αλλά και στη συνολική εξέλιξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, η κ. Μενδώνη παρέστη στον Πανηγυρικό Εσπερινό στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Πυθαγόρειο, λειτουργία που τελέστηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σάμου, Ικαρίας και Κορσεών κ.κ. Ευσέβιο. 

Ακολούθησε η λιτανεία της Ιεράς Εικόνας της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και, στη συνέχεια, η Υπουργός παρακολούθησε στο λιμάνι, μαζί με εκπροσώπους των στρατιωτικών και πολιτικών αρχών και πληθώρα κόσμου, την αναπαράσταση της ιστορικής ναυμαχίας της Μυκάλης.

Την 6η Αυγούστου, εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κατά την επίσημη δοξολογία, ο Μητροπολίτης Ευσέβιος απένειμε στην Υπουργό την ανώτατη τιμητική διάκριση της Μητροπόλεως Σάμου, Ικαρίας και Κορσεών – τον χρυσό σταυρό με την εικόνα του Παντοκράτορα. 

Η συγκεκριμένη απονομή έγινε ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη συμβολή της Υπουργού στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. 

Στη συνέχεια, η κ. Μενδώνη κατέθεσε στεφάνι στο άγαλμα του Λυκούργου Λογοθέτη, διακεκριμένου μέλους της Φιλικής Εταιρείας και ηγετικής μορφής της Ελληνικής Επανάστασης, ο οποίος συνδέεται ιστορικά με την ανέγερση του ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ως μνημείο της νίκης και της σωτηρίας των Σαμίων στο πλαίσιο της ναυμαχίας των στενών της Μυκάλης το 1824.

Σε δηλώσεις της, η Λίνα Μενδώνη τόνισε πως «Σήμερα, είναι μια μεγάλη γιορτή για τη Σάμο και την Ελλάδα». 

Αναφέρθηκε στη σημασία της εθνικής μνήμης και σημείωσε: «Η Σάμος παραδίδει μαθήματα ελευθερίας. Τιμούμε τις ιστορικές νίκες που εξασφάλισαν την ελευθερία της πατρίδας μας. Η Ελλάδα, ως ισχυρή και ειρηνική χώρα, δεν ανέχεται καμία πρόκληση και καμία αμφισβήτηση των εθνικών και κυριαρχικών δικαιωμάτων της». Επισήμανε πως η μνήμη της νίκης των προγόνων μας ενδυναμώνει το εθνικό φρόνημα, διδάσκοντας την αξία της προσφοράς στην πατρίδα.

Σε ερώτηση για τη σημασία της βράβευσής της από τον Μητροπολίτη, η Υπουργός απάντησε: «Θεωρώ υψίστη τιμή τη διάκριση αυτή και τη βλέπω ως αναγνώριση της συλλογικής προσπάθειας του Υπουργείου Πολιτισμού και των στελεχών του στην προστασία και ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της Σάμου».

 Παράλληλα, υπογράμμισε πως χάρη στη στενή συνεργασία με την Κυβέρνηση και τις πρωτοβουλίες του Πρωθυπουργού, το Υπουργείο διαθέτει όλους τους απαραίτητους πόρους για την υλοποίηση των σημαντικών έργων σε όλη τη χώρα.

Το καλοκαίρι του 1824, ο Οθωμανός σουλτάνος Μαχμούτ διέταξε τον αρχιναύαρχο Χοσρέφ Πασά να καταστείλει την Ελληνική Επανάσταση στα νησιά του Αιγαίου. 

Ο οθωμανικός στόλος, έχοντας προηγουμένως αποσυρθεί στη Λέσβο ύστερα από την καταστροφή των Ψαρών, απέπλευσε στις 28 Ιουλίου με προορισμό τη Σάμο. 

Η ελληνική πλευρά, υπό τον Γεώργιο Σαχτούρη και τον Ανδρέα Μιαούλη, αντέδρασε άμεσα, παρατάσσοντας δύο μοίρες σε μια προσπάθεια να εμποδίσει τα σχέδια του Χοσρέφ Πασά. 

Στις 5 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε η κομβικής σημασίας ναυμαχία στα στενά της Μυκάλης, όπου τα ελληνικά πυρπολικά, με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Κανάρη, ενέπλεξαν τις οθωμανικές δυνάμεις και κατέκαυσαν τρία εχθρικά πλοία.

Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε η συντονισμένη δράση των ελληνικών μοίρων, οι οποίες, με τα πυροβόλα τους, απέτρεψαν την απόβαση του οθωμανικού στρατού στη Σάμο. 

Υπό το βάρος των απωλειών και της σθεναρής ελληνικής αντίστασης, ο Χοσρέφ Πασάς υποχώρησε, σώζοντας προσωρινά το νησί. Η νικηφόρα έκβαση της ναυμαχίας, που αποτέλεσε προπομπό και για τη μεταγενέστερη ναυμαχία του Γέροντα, έμεινε στην ιστορία ως σημαντική επιτυχία του ελληνικού στόλου στην επανάσταση του 1821.

Στις επετειακές εκδηλώσεις παρέστησαν ο Βουλευτής Επικρατείας Σάμου, Χριστόδουλος Στεφανάδης, ο Ευρωβουλευτής Γιώργος Αυτιάς, ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης, οι Δήμαρχοι Ανατολικής και Δυτικής Σάμου Παρασκευάς Παπαγεωργίου και Θεμιστοκλής Παπαθεοφάνους, καθώς και εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, υπηρεσιακά στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού, φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και πλήθος πολιτών. Η ευρεία συμμετοχή υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης της ιστορικής μνήμης και την αξία της εθνικής ομοψυχίας.