Ο κ. Λευτέρης Αυγενάκης, αναφερόμενος στη θητεία του στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επισήμανε ότι ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 27 Ιουνίου 2023, γνωρίζοντας τις υψηλές απαιτήσεις του συγκεκριμένου υπουργείου. Όπως τόνισε, η ευθύνη του αφορούσε το σύνολο του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα της χώρας, και όχι μόνο τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί βασικό θεσμό στο πλαίσιο των πολιτικών του υπουργείου. Βασικός του στόχος ήταν η αποκατάσταση της θεσμικότητας και της διαφάνειας, καθώς και η διασφάλιση ότι ο Οργανισμός λειτουργεί ως θεσμικό όργανο και όχι ως εργαλείο εξυπηρέτησης συμφερόντων.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε: «Δεν φοβήθηκα ποτέ τη διαφάνεια. Την επέβαλα», «Δεν παρενέβην στη Διοίκηση. Τη διόρθωσα», «Πιστεύω στους θεσμούς, όχι στα υπονοούμενα».
Η θητεία του διήρκεσε λιγότερο από έναν χρόνο, έως τις 14 Ιουνίου 2024, αποτελώντας τη συντομότερη υπουργική θητεία στο συγκεκριμένο υπουργείο επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας.
Μέσα σε αυτό το διάστημα, βρέθηκε αντιμέτωπος με διαχρονικά και δομικά προβλήματα, επιλέγοντας, όπως ανέφερε, να οργανώσει, να διορθώσει και όπου χρειάστηκε να συγκρουστεί.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο αγροτικός τομέας αντιμετώπισε διαδοχικές κρίσεις, όπως οι καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, οι πυρκαγιές σε Ρόδο, Έβρο και άλλες περιοχές, η επισιτιστική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση, οι κινητοποιήσεις των αγροτών, το έλλειμμα εργατικών χεριών και το σημαντικό πρόβλημα των ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων.
Σε αυτό το "εκρηκτικό πλαίσιο", οι ενέργειες του κ. Αυγενάκη περιλάμβαναν:
- Σαρωτικούς ελέγχους στην εισαγωγή γάλακτος για την καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων.
- Νομοθετικό έργο, όπως ο Ν. 5087/2024 για την ενίσχυση της πρότυπης κτηνοτροφίας, τις ρυθμίσεις για αλιεία και υδατοκαλλιέργειες και την τόνωση της αγροτικής ανάπτυξης.
- Προετοιμασία νέων νόμων για τη διαδικασία ελέγχου και τις κυρώσεις σε προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ, για τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις, καθώς και νέο Κανονισμό ΕΛΓΑ και κωδικοποίηση της νομοθεσίας.
- Αύξηση της στήριξης της ΕΕ μέσω του Γεωργικού Αποθεματικού 2024, από 15,8 εκατ. ευρώ το 2023 σε 43,1 εκατ. ευρώ το 2024.
- Αλλαγές στην ΚΑΠ 2023-2027 με προτάσεις υπέρ των παραγωγών.
- Ενεργοποίηση της ομάδας Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας των εννέα χωρών του Νότου της ΕΕ (EUMED-9).
- Συμπροεδρία στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
- Ίδρυση του πρώτου Ευρωπαϊκού Κέντρου Αναφοράς για την Ευζωία των Υδρόβιων Ζώων με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης.
- Εκπόνηση Master Plan για τη διαχείριση των υδάτων της Θεσσαλίας από την ολλανδική εταιρεία HVA.
Ο κ. Αυγενάκης υπογράμμισε ότι τα προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν εντοπιστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη από το 2016, ενώ κατά την ανάληψη των καθηκόντων του διαπίστωσε έναν διοικητικά αδύναμο και τεχνολογικά κατακερματισμένο Οργανισμό.
Πρώτος του στόχος ήταν η επαναφορά της θεσμικότητας, διασφαλίζοντας ότι όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται εντός του θεσμικού πλαισίου και οι διοικήσεις εκτελούν το πλαίσιο πολιτικής που θέτει ο υπουργός.
Παράλληλα, προετοίμασε νομοθετική ρύθμιση για τα ΚΥΔ, με στόχο τη διαφάνεια και την ασφάλεια στις δηλώσεις των αγροτών.
Δεύτερος στόχος ήταν η ενεργοποίηση δράσεων για εύρυθμη και διαφανή λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ, με ενίσχυση της πληροφορικής υποδομής, έλεγχο δεσμευμένων ΑΦΜ, πληρωμές παλαιότερων ετών, αναδιοργάνωση τμημάτων και προσλήψεις νέου προσωπικού.
Τρίτος στόχος ήταν η κάλυψη του κενού εργαλείων, με παράταση της προθεσμίας εκπόνησης των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης έως το τέλος του 2025 και ανάληψη της ευθύνης από το Υπουργείο όπου οι Περιφέρειες δεν προχώρησαν εγκαίρως.
Εστάλησαν επιστολές στους 13 Περιφερειάρχες για να δηλώσουν εάν θα αναλάβουν τη διαδικασία εκπόνησης εντός 15 ημερών.
Ο κ. Αυγενάκης τόνισε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν διέθετε ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα ούτε πλήρη διαλειτουργικότητα με άλλους φορείς.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων:
- Υπογράφηκαν συμβάσεις με τεχνικό σύμβουλο για τη μεταφορά όλων των δεδομένων στο gov.gr.
- Υπογράφθηκε μνημόνιο συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς για την ενίσχυση της ψηφιακής ασφάλειας.
- Ενισχύθηκε το προσωπικό του Οργανισμού μετά από χρόνια στασιμότητας.
Το Σχέδιο Δράσης εγκρίθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της ΕΕ, η οποία αναγνώρισε ότι οι μισές ευρωπαϊκές παρατηρήσεις ικανοποιήθηκαν μέσα σε έναν μήνα.