Σημαντικά νέα δεδομένα για την εξέλιξη των γαλαξιών προκύπτουν από τις πρόσφατες παρατηρήσεις του Διαστημικού Τηλεσκοπίου James Webb (JWST). Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society», οι πρώτοι γαλαξίες που σχηματίστηκαν λίγα εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη διέφεραν αισθητά από τους σύγχρονους ομαλούς γαλαξίες.
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ ανέλυσε δεδομένα από πάνω από 250 νεαρούς γαλαξίες, οι οποίοι υπήρχαν όταν το Σύμπαν είχε ηλικία από 800 εκατομμύρια έως 1,5 δισεκατομμύριο έτη.
Μέσω της μελέτης της κίνησης του αερίου στο εσωτερικό τους, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι γαλαξίες ήταν χαοτικοί και ασταθείς, χωρίς να έχουν εξελιχθεί ακόμα σε περιστρεφόμενους δίσκους όπως ο Γαλαξίας μας.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι γαλαξίες απέκτησαν σταδιακά πιο οργανωμένη δομή με την πάροδο του χρόνου. Στο πρώιμο Σύμπαν, ισχυρές βαρυτικές διαταραχές και ο έντονος σχηματισμός αστεριών προκαλούσαν αναταραχές, δυσχεραίνοντας τη σταθεροποίηση των γαλαξιών.
Όπως σημείωσε η Λόλα Ντάνχαϊβ από το Ινστιτούτο Κοσμολογίας Kavli του Κέμπριτζ, «Δεν παρατηρούμε απλώς μερικές εντυπωσιακές εξαιρέσεις. Αυτή είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να δούμε ολόκληρο πληθυσμό γαλαξιών ταυτόχρονα».
Η ίδια επισήμανε τη μεγάλη ποικιλομορφία: ορισμένοι γαλαξίες αρχίζουν να εμφανίζουν ομαλή περιστροφή, αλλά οι περισσότεροι διατηρούν ακανόνιστη δομή, με αέριο που κινείται σε πολλές κατευθύνσεις.
Για την ανάλυση των δεδομένων, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το όργανο NIRCam του JWST σε ειδική λειτουργία, καταγράφοντας το ασθενές φως από ιονισμένο αέριο υδρογόνου σε μακρινούς γαλαξίες.
Η Ντάνχαϊβ ανέπτυξε νέο λογισμικό για την επεξεργασία των δεδομένων, τα οποία συνδυάστηκαν με εικόνες από άλλες παρατηρήσεις του JWST, αποκαλύπτοντας τη δυναμική του αερίου σε κάθε γαλαξία.