Οι τράπεζες, οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές στη Βουλγαρία προετοιμάζονται αυτή την εβδομάδα για την αποχώρηση από το εθνικό νόμισμα, το λεβ, ενόψει της ένταξης της χώρας στην ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου 2026.
Το πολυαναμενόμενο αυτό βήμα συνοδεύεται από ενθουσιασμό, σκεπτικισμό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, δυσαρέσκεια μεταξύ των πολιτών.
Η Βουλγαρία, χώρα της Μαύρης Θάλασσας στα νοτιοανατολικά σύνορα της ΕΕ, γίνεται η 21η χώρα που εντάσσεται στη ζώνη του ευρώ.
Η ένταξη πραγματοποιείται καθώς η χώρα εκπλήρωσε τα απαιτούμενα κριτήρια, όπως το ύψος του πληθωρισμού, το δημοσιονομικό έλλειμμα, το μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού και τη σταθερότητα της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Η προσχώρηση της Βουλγαρίας θα ακολουθήσει εκείνη της Κροατίας, που εντάχθηκε τον Ιανουάριο του 2023, αυξάνοντας τον αριθμό των Ευρωπαίων που χρησιμοποιούν το ευρώ σε πάνω από 350 εκατομμύρια.
Η ένταξη στην ευρωζώνη σημαίνει όχι μόνο τη χρήση του ευρώ αλλά και συμμετοχή στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το οποίο διαμορφώνει τη νομισματική πολιτική για όλη τη ζώνη του ευρώ.
Παρά τις προσπάθειες διαδοχικών κυβερνήσεων να επιτύχουν την ένταξη μετά την είσοδο της χώρας στην ΕΕ το 2007, οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ότι η κοινωνία παραμένει διχασμένη. Οι επιχειρήσεις, ωστόσο, στηρίζουν σε μεγάλο βαθμό την αλλαγή.
Μέρος των πολιτών εκφράζει φόβους για πιθανή αύξηση στις τιμές μετά την υιοθέτηση του ευρώ, ενώ υπάρχει καχυποψία προς το πολιτικό σύστημα, ιδιαίτερα μετά την παραίτηση της κυβέρνησης και τις διαδηλώσεις σχετικά με τις προτεινόμενες φορολογικές αυξήσεις.
Επιπλέον, στη Βουλγαρία, όπου υπάρχουν ιστορικοί δεσμοί με τη Ρωσία, αρκετοί ανησυχούν για ενδεχόμενη μεγαλύτερη εξάρτηση από την Ευρώπη.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο συνταξιούχος Εμίλ Ιβάνοφ από τη Σόφια: "Είμαι αντίθετος, καταρχάς επειδή το λεβ είναι το εθνικό μας νόμισμα".
Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ενημερωτική εκστρατεία υπέρ του ευρώ ήταν περιορισμένη, ενώ οι ηλικιωμένοι και οι κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες προσαρμογής. Η απουσία σταθερής κυβέρνησης ενδεχομένως να περιπλέξει περαιτέρω τη μετάβαση.
Παρά τις προκλήσεις, οι επιχειρήσεις στη Σόφια ήδη προετοιμάζονται. Οι τιμές στα καταστήματα εμφανίζονται τόσο σε λέβα όσο και σε ευρώ, ενώ διαφημιστικές πινακίδες και τηλεοπτικές καμπάνιες ενημερώνουν το κοινό για τη μετάβαση.
Ορισμένοι πολίτες υποδέχονται θετικά την αλλαγή, επισημαίνοντας τη διευκόλυνση στα ταξίδια και τις συναλλαγές εντός της Ευρώπης. Παράλληλα, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις εκφράζουν τη στήριξή τους στην ένταξη.
Όπως σημειώνει η Ναταλία Γκατζέβα, ιδιοκτήτρια του οινοποιείου Dragomir Estate, «Για μένα, το πιο σημαντικό είναι ότι όλες οι λειτουργίες που αφορούν τη μετατροπή νομισμάτων και την επανέκδοση τιμολογίων σε ευρώ και στη συνέχεια σε λέβα θα καταργηθούν».