Προθεσμία μόλις 20 ημερών δίδεται στους οφειλέτες του ΕΦΚΑ, για να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν το χρέος τους, πριν εκκινήσει αρχίσει η διαδικασία των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων.
Μετά και τη νέα αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία που καταγράφηκε το γ΄ τρίμηνο του 2025, το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών εντείνει τις πιέσεις στους οφειλέτες, προκειμένου να τους εξαναγκάσει να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους.
Η κίνηση αυτή φαίνεται να αποδίδει, καθώς παρατηρείται μια αύξηση των χρεών που βρίσκονται σε κάποια ρύθμιση, αλλά ακόμη απαιτείται τεράστια προσπάθεια, καθώς τα χρέη εκτός ρύθμισης είναι τεράστια.
Συγχρόνως, τα απολογιστικά στοιχεία του ΚΕΑΟ δείχνουν ότι τα τελευταία 14 χρόνια έχουν ληφθεί αναγκαστικά μέτρα για οφειλές συνολικού ύψους 39,62 δισ. ευρώ, τα οποία απέδωσαν ελάχιστα, με προφανή λόγο την απουσία περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΑΟ, τα χρέη το γ’ τρίμηνο έφτασαν στο ποσό των 50,68 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10,39 δισ. ευρώ το ίδιο το ΚΕΑΟ χαρακτήρισε ήδη ανεπίδεκτα είσπραξης και εντός των 299.816 ρυθμίσεων που ήταν ενεργές στο τέλος του Σεπτεμβρίου βρισκόταν οφειλές ύψους 5,1 δισ. ευρώ, από 4,95 δισ. ευρώ το β΄ τρίμηνο και από 4,84 δισ. ευρώ που ήταν το α΄ τρίμηνο του 2025.
Τα τελεσίγραφα
Η στρατηγική πίεσης του ΚΕΑΟ προς τους οφειλέτες ενσωματώνει διάφορα στάδια, τα οποία ξεδιπλώνονται ανάλογα με την ιδιαιτερότητα κάθε οφειλέτη και οφειλής.
Η πίεση ξεκινά με την ενημέρωση του οφειλέτη, η οποία έχει τη μορφή «τελεσιγράφου». Συγκεκριμένα:
- Στον οφειλέτη που εντάσσεται στο Κ.Ε.Α.Ο. αποστέλλεται η «Ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών» με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. και ότι αν δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
- Για τις περιπτώσεις που οι οφειλέτες είναι εγγεγραμμένοι χρήστες στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο., οι προσκλήσεις και οι Ατομικές Ειδοποιήσεις αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ.
- Η αποστολή των ειδοποιήσεων γίνεται και μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επιστολή θεωρούνται ως κοινοποιημένες μετά την παρέλευση 15 ημερών από την αποστολή, οπότε η 20ήμερη προθεσμία τρέχει από τότε.
Τα αναγκαστικά μέτρα και τα ελαφρυντικά
Η διαδικασία λήψης αναγκαστικών μέτρων προβλέπει τα ακόλουθα στάδια:
- Αρχικά γίνεται ο εντοπισμός οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα. Οι υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο. εντοπίζουν και στοχοποιούν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.
- Πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες και στοιχεία από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ. Με τα εν λόγω στοιχεία σχηματίζεται μια ευρύτερη εικόνα του προφίλ του οφειλέτη σε σχέση με τυχόν άλλες οφειλές σε εφορία, τράπεζες κ.λπ.
- Στη συνέχεια, με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής, για να προκύψουν οι τελικοί στόχοι.
Για την εφαρμογή των αναγκαστικών μέτρων και την προτεραιοποίηση των οφειλών λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:
- Το ύψος της οφειλής: ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου
- Η συμπεριφορά του οφειλέτη: αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του (π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών) και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής ενισχύουν
- Το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή o η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται σε συστηματική αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
Ο απολογισμός των αναγκαστικών μέτρων
Ιδιαίτερα πλούσιος είναι ο απολογισμός της δράσης του ΚΕΑΟ, στη διαδρομή του από το 2013 που συστάθηκε κατόπιν υπόδειξης της τρόικας, καθώς στο διάστημα αυτό:
- Έχουν σταλεί 3.113.591 ειδοποιήσεις.
- Το συνολικό ποσό οφειλών για τα οποία ελήφθησαν αναγκαστικά μέτρα ανήλθε σε 39,62 δισ. ευρώ, αλλά προφανώς είχαν ελάχιστη απόδοση, επειδή μάλλον δεν βρέθηκαν περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών.
- Το συνολικό ποσό οφειλών των οφειλετών που απώλεσαν ρύθμιση και ελήφθησαν αναγκαστικά μέτρα είναι 17,2 δισ. ευρώ.