Περισσότερο από το ήμισυ των εδαφών της Ευρώπης, συγκεκριμένα το 52%, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει συνθήκες ξηρασίας για τέταρτο συνεχόμενο μήνα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου της Ξηρασίας (European Drought Observatory - EDO).
Το συγκεκριμένο ποσοστό αποτελεί το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ για τον μήνα Ιούλιο, από την έναρξη των σχετικών μετρήσεων το 2012, ξεπερνώντας κατά 21 ποσοστιαίες μονάδες τον μέσο όρο της περιόδου 2012-2024. Αξίζει να σημειωθεί ότι, από τις αρχές του τρέχοντος έτους, η ξηρασία στην περιοχή σπάει διαδοχικά τα μηνιαία ρεκόρ.
Ο δείκτης ξηρασίας που χρησιμοποιεί το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus, αξιοποιεί δορυφορικά δεδομένα και βασίζεται σε τρεις κρίσιμες παραμέτρους: τις βροχοπτώσεις, την υγρασία του εδάφους και τη βλάστηση. Το σύστημα ταξινομεί τη σοβαρότητα της ξηρασίας σε τρία επίπεδα: παρακολούθηση, προειδοποίηση και συναγερμό.
Ιδιαίτερα επιβαρυμένη παρουσιάζεται η κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Σε αρκετές χώρες της περιοχής αυξάνεται θεαματικά το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται σε καθεστώς συναγερμού: στην Ουγγαρία το σχετικό ποσοστό εκτοξεύθηκε από το 9% τον Ιούνιο στο 56% τον Ιούλιο, ενώ αντίστοιχες αυξήσεις καταγράφονται σε Κόσοβο (από 6% σε 43%) και Βοσνία-Ερζεγοβίνη (από 1% σε 23%).
Τα παρατεταμένα κύματα καύσωνα που σαρώνουν τα Βαλκάνια από την αρχή του καλοκαιριού έχουν πυροδοτήσει και εκτεταμένες πυρκαγιές, πολλές από τις οποίες ξεσπούν σε ανοικτές χωματερές και συνοδεύονται από επικίνδυνες τοξικές αναθυμιάσεις.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία πλήττεται εξίσου από επίμονη ξηρασία, η οποία αφορά το 60% της συνολικής έκτασης της χώρας σε σταθερή βάση κάθε μήνα από τον Μάρτιο, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση μεγάλων πυρκαγιών.
Ενδεικτικά, την Παρασκευή 8 Αυγούστου, πυρκαγιές στο δυτικό τμήμα της Τουρκίας οδήγησαν στην εκκένωση τριών κωμοπόλεων και στην προσωρινή διακοπή της ναυσιπλοΐας στα Δαρδανέλλια.
Στη Δυτική Ευρώπη, η Γαλλία βιώνει μια από τις χειρότερες περιόδους ξηρασίας στην ιστορία της. Το 68% των εδαφών της επλήγη τον Ιούλιο, σε σύγκριση με 44% τον προηγούμενο μήνα.
Η χώρα ήρθε αντιμέτωπη με μία από τις μεγαλύτερες πυρκαγιές που έχουν καταγραφεί ποτέ: στην περιφέρεια της Οντ, στο νοτιοδυτικό τμήμα, καταστράφηκαν 130.000 στρέμματα. Σήμερα, η Γαλλία απειλείται εκ νέου από ένα δεύτερο μεγάλο κύμα καύσωνα για φέτος.
Αντίθετα, στο Ηνωμένο Βασίλειο η κατάσταση δείχνει τάσεις βελτίωσης σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, ωστόσο πάνω από τα δύο τρίτα της χώρας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σημαντική λειψυδρία.
Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, η επιρροή της ξηρασίας διατηρείται αισθητά χαμηλότερη, με τα ποσοστά να ανέρχονται στο 7% και 5% αντίστοιχα, διασφαλίζοντας προσωρινά μια σχετική προστασία των αγροτικών και περιβαλλοντικών πόρων.
Συμπερασματικά, η ξηρασία που πλήττει την Ευρώπη το 2024 έχει λάβει πλέον πρωτοφανείς διαστάσεις και εγείρει καίρια ερωτήματα για τη διαχείριση υδάτινων πόρων, την προστασία της γεωργικής παραγωγής και την ευρύτερη ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών απέναντι στην κλιματική κρίση.