Η ραγδαία άνοδος της Κίνας στην ηλεκτροκίνηση έχει αιφνιδιάσει τον κόσμο. Η κρατική στήριξη μέσω επιδοτήσεων, φορολογικών κινήτρων και επενδύσεων άνω των 230 δισ. δολαρίων την περίοδο 2009–2023 δημιούργησε το κατάλληλο υπόβαθρο για την ανάπτυξη του κλάδου.
Παράλληλα, το χαμηλό εργατικό κόστος, η αδύναμη ισοτιμία του γιουάν, η καινοτομία και η πανίσχυρη αλυσίδα παραγωγής μπαταριών δίνουν στο Πεκίνο ένα σαφές πλεονέκτημα.
Ο ίδιος ο Έλον Μασκ είχε υποτιμήσει το 2011 τη BYD, γελώντας με τα προϊόντα της. Δεκατρία χρόνια μετά, η κινεζική εταιρεία όχι μόνο άντεξε στον ανταγωνισμό αλλά και ξεπέρασε την Tesla σε έσοδα το 2024, αναδεικνυόμενη στη μεγαλύτερη κατασκευάστρια ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο.
Στο πλευρό της βρίσκονται νεοφυείς εταιρείες όπως η Nio και η Li Auto, αλλά και παραδοσιακοί παίκτες όπως η Geely και η SAIC Motor, με την CATL να αποτελεί τη ραχοκοκαλιά στην παραγωγή μπαταριών.
Το 2023 η Κίνα ξεπέρασε την Ιαπωνία ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας οχημάτων παγκοσμίως, ενώ το 2024 οι πωλήσεις στο εσωτερικό της χώρας ανήλθαν σε 31,4 εκατομμύρια οχήματα, με τα ηλεκτρικά να καλύπτουν περίπου το 41%.
«Η Κίνα εξελίχθηκε σε μια σημαντική δύναμη που αναδιαμορφώνει την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία», δήλωσε ο Henner Lehne, αντιπρόεδρος ανάλυσης αγοράς στην S&P Global Mobility.
«Η BYD μεγάλωνε κατά 1 εκατομμύριο μονάδες τον χρόνο τα τελευταία τρία χρόνια, αφαιρώντας το χαμόγελο από τα πρόσωπα πολλών διαχειριστών προϊόντων παραδοσιακών κατασκευαστών».
Η ταχύτητα της κινεζικής ανόδου δεν πέρασε απαρατήρητη. Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. έχουν επιβάλει δασμούς σε κινεζικά EVs, κάνοντας λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό.
Παρόλα αυτά, η Rella Suskin, αναλύτρια στη Morningstar, εκτιμά ότι η εξαγωγική δυναμική της Κίνας βρίσκεται μόλις στην αρχή: «Η αγορά στην Κίνα έχει πλέον κορεστεί και οι εξαγωγές είναι το επόμενο μεγάλο βήμα. Δεν έχουμε δει ακόμη τίποτα», σημείωσε.
Ο Michael Dunne, διευθύνων σύμβουλος της Dunne Insights, συγκρίνει την Κίνα με την κυριαρχία της σε άλλους κλάδους, όπως τα φωτοβολταϊκά και τη ναυπηγική.
«Μέχρι το 2030 η Κίνα θα κατασκευάζει 36 εκατ. οχήματα τον χρόνο, τέσσερα στα δέκα παγκοσμίως», εκτίμησε. «Οι εξαγωγές θα φτάσουν τα 9 εκατ. μονάδες ετησίως, από μόλις 1 εκατ. το 2020».
Στην Ευρώπη, η παρουσία των κινεζικών EVs γίνεται ολοένα και πιο αισθητή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο κατέλαβαν περίπου 10% των νέων πωλήσεων τον Ιούνιο του 2025, ενώ στη Νορβηγία έχουν ήδη σημαντικό μερίδιο.
Η Sigrid de Vries, γενική διευθύντρια της ACEA (Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων), χαρακτήρισε την Κίνα «σκληρό ανταγωνιστή», αλλά τόνισε πως οι Ευρωπαίοι δεν θα παραδοθούν: «Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία έχει παράδοση στον ανταγωνισμό.
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που να ενθαρρύνει την καινοτομία και να μην καταπνίγει την επιχειρηματικότητα».