Ανάμεσα στα κορυφαία ευρωπαϊκά δίκτυα 5G βρίσκεται και το ελληνικό, με τη χώρα μας να εκμεταλλεύεται το προβάδισμα που είχε αποκτήσει με την αξιοποίηση του φάσματος. Ωστόσο η αξιοποίηση των συχνοτήτων 3,5 GHz δεν είναι αρκετή, με τους παρόχους να καλούνται να εντείνουν την ανάπτυξη του δικτύου 5G SA.
Σύμφωνα με έκθεση της Ookla η χώρα μας βρίσκεται ανάμεσα στους πρώτους παίκτες των δικτύων 5G στην Ευρώπη, καταγράφοντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ στο δίκτυο 5G SA σημειώνει επιδόσεις που φτάνουν τα 547,52 Mbps και παίρνει την πρώτη θέση, την ίδια στιγμή που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στα 211,17 Mbps.
Παράλληλα ανεβάζει και ταχύτητα, με τη χώρα μας να βρίσκεται ανάμεσα στους κορυφαίους. αντιμετωπίζοντας ωστόσο σημαντικές προκλήσεις, καθώς η Ευρώπη βλέπει το χάσμα με ΗΠΑ και Κίνα στα δίκτυα νέας γενιάς να διευρύνεται, παρά το γεγονός ότι έχει θέσει τους πιο φιλόδοξους στόχους από οποιαδήποτε άλλη προηγμένη οικονομία.
Ανάμεσα και στους κορυφαίους των 5G Non SA δικτύων βρίσκεται η Ελλάδα με την μέση ταχύτητα να είναι στα 144,41 Mbps και τη χώρα μας να βρίσκεται στην 6η θέση. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Δανία με 220,72 Mbps, και ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής η Φινλανδία με 219,23 Mbps, και την τριάδα συμπληρώνει η Πορτογαλία με 196,94 Mbps. Πίσω από τη χώρα μας παραμένουν η Γερμανία που είναι ουραγός με 100 Mbps ταχύτητα, αλλά και Βρετανία, Ισπανία που σημειώνουν ταχύτητες που ξεπερνούν τα 100 Mbps.
Η κυριαρχία του μονόφθαλμου
Όπως σημειώνει η έκθεση που εκπονήθηκε σε συνεργασία με την Omdia, στην Ευρώπη η ανάπτυξη των δικτύων 5G SA κινείται σε διαφορετικές ταχύτητες, με τα καλύτερα αποτελέσματα να παρατηρούνται σε χώρες που έχουν δώσει κίνητρα για την ανάπτυξη των δικτύων. Παρά τις φιλόδοξες διακηρύξεις της Κομισιόν, το γεγονός ότι η ήπειρος διαθέτει ήδη το ρυθμιστικό πλαίσιο και υπάρχουν οι πόροι για την αξιοποίηση της νέας γενιάς δικτύων, η ανάπτυξη των SA δικτύων προχώρα με αργούς ρυθμούς, έχοντας να αντιμετωπίσει μια σειρά από προκλήσεις.
Στην Ελλάδα η ανάπτυξη του δικτύου 5G έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια με τους παρόχους να επενδύουν στη δημιουργία υποδομών, ενώ έχουν ληφθεί και οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξης της αγοράς. Αν και σχετικά περιορισμένο το ελληνικό δίκτυο 5G SA καθώς φτάνει περίπου στο 2%, σημειώνει πολύ υψηλές ταχύτητες download χάρη στη χρήση των 3,5 GHz, προσφέροντας υψηλές ταχύτητες και μεγαλύτερη σταθερότητα, ενώ Ισπανία και Αυστρία υπερέχουν στην αγροτική κάλυψη 5G SA χάρη στην εντατική ανάπτυξη της ζώνης των 700 MHz.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρώπη, παρουσιάζει τα φτωχότερα αποτελέσματα στο 5G SA. Στο τελευταίο τρίμηνο του 2024, η Κίνα με 80%, η Ινδία με 52% και οι ΗΠΑ με 24% ηγούνται παγκοσμίως στη διαθεσιμότητα 5G SA, ξεπερνώντας αισθητά την Ευρώπη που είναι μόλις στο 2%. Υστερεί επίσης και στην ταχύτητα download στα δίκτυα 5G SA με 221,17 Mbps. Πολύ χαμηλότερες από τις ταχύτητες στις ΗΠΑ που φτάνουν τα 384,42 Mbps αλλά στην περιοχή Ασίας και Ειρηνικού όπου στις ανεπτυγμένες αγγίζουν τα 237,04 Mbps και στις αναδυόμενες τα 259,73 Mbps.
Όπως επισημαίνει η έκθεση, η χώρα μας ακολουθεί τους ευρωπαϊκούς ρυθμούς ανάπτυξης των δικτύων, με τις ταχύτητες να είναι ιδιαίτερα υψηλές, αλλά ακόμα δεν έχει επιτευχθεί η πλήρης αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας, με το latency να είναι ακόμα υψηλό και να μην έχουν δημιουργηθεί επιχειρηματικές εφαρμογές. Επίσης οι επενδύσεις των παρόχων και η στήριξη της πολιτείας προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό δείχνουν πως η Ελλάδα κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Ειδικότερα, η Ελλάδα με το 2% που βρίσκεται στην ανάπτυξη του 5G SA δικτύου βρίσκεται έτη φωτός από τις ΗΠΑ που είναι στο 23% και ακολουθούν Αυστραλία και Ταϊλάνδη με πάνω από 8%, ενώ η Ισπανία είναι από τις κορυφαίες ευρωπαϊκές χώρες. Όπως καταδεικνύουν και τα στοιχεία της Ookla, οι αστικές περιοχές δείχνουν να έχουν υψηλότερα ποσοστά κάλυψης 5G SA έναντι των επαρχιακών και νησιωτικών περιοχών.
Επενδύσεις και εμπορική ανάπτυξη
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα υπήρξε από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη που προχώρησε στη δημοπρασία φάσματος 5G, τα νέα γενιάς δίκτυα δεν έχουν αναπτυχθεί με εξίσου γρήγορους ρυθμούς και η ποιότητα των δικτύων παραμένει χαμηλή.
Από την άποψη της γεωγραφικής κάλυψης, τα ελληνικά δίκτυα φαίνονται επαρκώς αναπτυγμένα. Η κάλυψη των δικτύων 5G φτάνει στο 98% του ελληνικού χώρου, έναντι 89% στην Ευρώπη, ενώ στις αγροτικές περιοχές η Ελλάδα βρίσκεται υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο με την κάλυψη 5G να είναι στο 92% έναντι 74%. Όμως, η γεωγραφική κάλυψη δεν είναι το μόνο ζητούμενο και, όπως δείχνουν τα στοιχεία, η ποιότητα των δικτύων 5G υστερεί, επειδή έχει καθυστερήσει η εγκατάσταση των δικτύων Stand Alone, δηλαδή των δικτύων που χρησιμοποιούν αποκλειστικά μία κεραία για υπηρεσία 5G.
Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι τα δίκτυα αναμένεται να επιβαρυνθούν ακόμα περισσότερο, όσο αυξάνεται η διείσδυση των συσκευών 5G που αυτή τη στιγμή είναι μόλις στο 20% στη χώρα μας. Οι πάροχοι καλούνται να προχωρήσουν στην αναβάθμιση των υποδομών τους με την πύκνωση των κεραιών να είναι απαραίτητη για να αυξηθεί η χωρητικότητα, ακόμη και αν οι πάροχοι έχουν κλείσει το 3G για να την ενισχύσουν.
Οι πάροχοι επενδύουν στη δημιουργία του πολύ γρήγορου Stand Alone δικτύου 5G, με την Cosmote να ανακοινώνει την εμπορική διάθεση του δικτύου, ανοίγοντας το δρόμο για μία σειρά από καινοτόμες εφαρμογές και υπηρεσίες. Από την πλευρά τους, Nova και Vodafone σχεδιάζουν να θέσουν σε εφαρμογή το δίκτυο 5G SA από το 2025.
Σύμφωνα με την έκθεση, η αργή κατανομή του φάσματος από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, η έλλειψη κινήτρων για επενδύσεις στα δίκτυα 5G SA, με τους παρόχους να… «βολεύονται» με το υβριδικό μοντέλο (5G NSA), και το κατακερματισμένο τηλεπικοινωνιακό τοπίο στην Ευρώπη, έχουν κρατήσει πίσω την ανάπτυξη των δικτύων 5G SA στην ΕΕ.
Η Ελλάδα είχε το προβάδισμα της έγκαιρης δημοπράτησης του φάσματος και της αξιοποίησης των συχνοτήτων 3,5GHz,. Η Ευρώπη καλείται να επιταχύνει τις επενδύσεις στο 5G SA, όπως επισημαίνει η Ookla, υπογραμμίζοντας πως αν δεν υπάρξουν άμεσα ενέργειες, υπάρχει κίνδυνος να χαθεί μια σημαντική ευκαιρία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων για οικονομική ανάπτυξη και καινοτομία. Στις ΗΠΑ και Ασία, ήδη η γρήγορη ανάπτυξη των 5G SA δικτύων έχει προσφέρει καλύτερες ταχύτητες, αυξημένη χωρητικότητα και εφαρμογές αιχμής, όπως η συνδεδεμένη βιομηχανία και τα έξυπνα δίκτυα μεταφορών.