Δικαστικές και γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, αδράνεια συμβολαιογράφων, δυσλειτουργίες στα υποθηκοφυλακεία, αδυναμία νομιμοποίησης ακινήτων, εικονικές μισθώσεις κ.α. συνθέτουν ένα πολύπλοκο πλέγμα εμποδίων που δεν επιτρέπουν ούτε την αποτελεσματική λειτουργία των πλειστηριασμών ούτε την αξιοποίηση του αποθέματος ακινήτων που βρίσκονται στον έλεγχο των servicers και των τραπεζών.
Στελέχη των εταιριών διαχείρισης απαιτήσεων μεταφέρουν ένα νομικό και γραφειοκρατικό κουβάρι που οδηγεί σε δυσλειτουργία των πλειστηριασμών, χαμηλότερη αξία ανακτήσεων και μη αξιοποίηση του αποθέματος ακινήτων που βρίσκονται στον έλεγχο των servicers και τα οποία παραμένουν εκτός αγοράς.
Για τη θεραπεία των τριών παραπάνω δυσλειτουργιών οι servicers έχουν καταθέσει σειρά προτάσεων στην κυβέρνηση για την βελτίωση κρίσιμων διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης και την αξιοποίηση των ακινήτων.
Υπογραμμίζουν ότι το νομικό πλαίσιο πλέον παρέχει επαρκή προστασία στους πολίτες και τις οικογένειες που έχουν πραγματικό οικονομικό πρόβλημα και δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία, και οι οποίοι πρέπει να προστατευτούν.
Από την άλλη πλευρά όμως υπάρχουν περιπτώσεις με οφειλέτες που διαθέτουν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία και οι οποίοι προσπαθούν να αποφύγουν τη διευθέτηση της οφειλής τους.
Παράλληλα πολλοί, με τη βοήθεια δικηγόρων, εκμεταλλεύονται τις δικαστικές και διοικητικές ανεπάρκειες ώστε να καθυστερούν και να μπλοκάρουν τους πλειστηριασμούς με σοβαρό οικονομικό και κοινωνικό κόστος.
Στο πλαίσιο των ανορθολογισμών του συστήματος σημειώνουν χαρακτηριστικά την αδυναμία όσων επιθυμούν να αγοράσουν ακίνητο μέσω πλειστηριασμού, να δουν το ακίνητο και να εκτιμήσουν την κατάστασή του πριν τον πλειστηριασμό.
Αγνοώντας την πραγματική κατάσταση του ακινήτου πολλοί είτε αποφεύγουν να συμμετέχουν σε πλειστηριασμούς ή συμμετέχουν με χαμηλές τιμές. Τελικό αποτέλεσμα είναι το ύψος των ανακτήσεων να είναι μικρότερο αυτών που θα δικαιολογούσε η κατάσταση των ακινήτων αυξάνοντας τον κίνδυνο κάποιες τιτλοποιήσεις που έχουν την εγγύηση του Δημοσίου, μέσω του προγράμματος Ηρακλής, να μην πιάσουν τους στόχους εσόδων και να ενεργοποιηθεί η εγγύηση επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος και τον φορολογούμενο.
Αξιοσημείωτη είναι και η δυστοκία για την αξιοποίηση των ακινήτων των servicers. Σε μια συγκυρία όπου το στεγαστικό πρόβλημα ασκεί μεγάλη πίεση στην κοινωνία, ένα μεγάλο μέρος των ακινήτων των servicers παραμένει παροπλισμένο, εκτός αγοράς, εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων στην νομιμοποίηση των ακινήτων.
Όπως σημειώνουν στελέχη της Intrum Hellas στο Business Daily αν υπήρχε μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία στην τεχνική διαχείριση των ακινήτων των servicers θα μπορούσαν να βγουν στην αγορά χιλιάδες αστικά ακίνητα, συγκρατώντας την άνοδο των τιμών των ακινήτων και κατ’ επέκταση και των ενοικίων ανακουφίζοντας την κοινωνία.
Τι προτείνουν οι servicers για αξιοποίηση ακινήτων - πλειστηριασμούς
Οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων έχουν καταθέσει στην κυβέρνηση προτάσεις για την βελτίωση των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης αλλά και την αποτελεσματική αξιοποίηση των ακινήτων που διαχειρίζονται.
- Έκδοση Διαταγών Πληρωμής: Οι καθυστερήσεις στην έκδοση Διαταγών Πληρωμής, ιδίως στα μεγάλα Πρωτοδικεία, προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην είσπραξη απαιτήσεων και στην ενεργοποίηση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης. Η κατάργηση ποσοτικών περιορισμών, η διεύρυνση της ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων και η καθιέρωση προθεσμιών για την εκδίκαση ανακοπών αποτελούν κρίσιμα μέτρα για την αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων και την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.
- Ανακοπές Εκτέλεσης: Η αβεβαιότητα που προκαλείται από τις μακροχρόνιες καθυστερήσεις στην εκδίκαση ανακοπών κατά της εκτέλεσης αποθαρρύνει τους υπερθεματιστές και πλήττει τα έσοδα που προκύπτουν από τους πλειστηριασμούς. Οι servicers προτείνουν τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την καταγραφή, τον προγραμματισμό και την εκδίκαση όλων των σχετικών ανακοπών μέσα σε ένα έτος από τη διεξαγωγή του πλειστηριασμού.
- Καθυστερήσεις Συμβολαιογράφων και Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων: Η καθυστερημένη σύνταξη πινάκων κατάστασης και η χρονοβόρα κατάθεση κατασχετηριογράφων στο ΤΠΔΔ επιβραδύνουν τις πληρωμές προς τους δανειστές και επηρεάζουν τις χρηματοροές των τιτλοποιήσεων. Προτείνεται η θέσπιση ρητών προθεσμιών, τη δυνατότητα αντικατάστασης αδρανών συμβολαιογράφων και την κατάργηση της κατάθεσης στο ΤΠΔΔ, καθώς πλέον υπάρχουν επαγγελματικοί λογαριασμοί στους συμβολαιογράφους.
- Υποθηκοφυλακεία / Κτηματολόγια: Σημαντικές καθυστερήσεις στην καταχώριση και έκδοση πράξεων μεταγραφής παρεμποδίζουν τη μεταβίβαση και αξιοποίηση ακινήτων. Η ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας και η θέσπιση ρητών προθεσμιών για την έκδοση πιστοποιητικών αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτάχυνση των πράξεων που σχετίζονται με τους πλειστηριασμούς.
- Πλατφόρμα SOLON: Η τρέχουσα χρήση του SOLON περιορίζεται μόνο στην παρακολούθηση πινάκων. Η πρόταση περιλαμβάνει τη διασύνδεσή του με το e-κατάθεση δικογράφων και τη λειτουργία του ως ψηφιακού αρχείου για όλες τις διαδικασίες κάθε υπόθεσης. Η πρόσβαση θα είναι δυνατή με χρήση ΑΦΜ ή μέσω taxisnet, ενισχύοντας τη διαφάνεια και μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο των γραμματειών.
- Διευκρινίσεις στον ΚΠολΔ: Η ασάφεια γύρω από τον αυτοματοποιημένο προγραμματισμό πλειστηριασμών και την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας οδηγεί σε καθυστερήσεις και ακυρώσεις των διαδικασιών. Η πρόταση περιλαμβάνει την έκδοση νομοθετικής ρύθμισης και ερμηνευτικής εγκυκλίου για την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου.
- Πρόσβαση υπερθεματιστών σε μισθώτρια: Η δυσλειτουργία των ΔΟΥ και η περιοριστική διατύπωση του άρθρου 997 ΚΠολΔ δημιουργούν πρακτικά εμπόδια στον έλεγχο των μισθωτικών σχέσεων. Η πρόταση περιλαμβάνει τροποποιήσεις που θα επιτρέπουν στον υπερθεματιστή την πρόσβαση στα σχετικά μισθώτρια έγγραφα εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.
- Προβλήματα από εικονικές ή μεταγενέστερες μισθώσεις: Η απώλεια της προθεσμίας καταγγελίας εξαιτίας της καθυστερημένης μεταγραφής και η δημιουργία εικονικών μισθώσεων μετά την κατακύρωση καθιστούν αναγκαία τη νομοθετική παρέμβαση. Η πρόταση προβλέπει την υποχρεωτική χορήγηση των αποσφραγμένων εγγράφων ταυτόχρονα με την αίτηση μεταγραφής.
- Τεχνική Διαχείριση και Νομιμοποίηση Ακινήτων: Προβλήματα πολεοδομικής φύσης ή ελλείψεις τεχνικών εγγράφων εμποδίζουν την αξιοποίηση των ακινήτων. Η πρόταση περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την ταχύτερη πρόσβαση στα οικοδομικά στοιχεία και διευκολύνσεις στις τακτοποιήσεις, ακόμη και με μονομερείς ενέργειες του ιδιοκτήτη.
- Λοιπές προτάσεις για την αξιοποίηση ακινήτων: Προτείνεται η δυνατότητα ένταξης εταιρειών REOCO σε επιδοτούμενα προγράμματα ανακαίνισης και μίσθωσης για ακίνητα μικρής αξίας, ενισχύοντας έτσι τη ρευστοποίηση και την κοινωνική αξιοποίηση του αποθέματος που προκύπτει από πλειστηριασμούς.
- Ρευστοποιήσεις - Ν. 3869/2010: Η διαδικασία ρευστοποίησης μέσω εκκαθάρισης παραμένει αναποτελεσματική εξαιτίας τεχνικών και διοικητικών εμποδίων. Η πρόταση περιλαμβάνει τη χρήση της πλατφόρμας e-auction και τις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα, καθώς και τον διορισμό Διαχειριστών Αφερεγγυότητας αντί εκκαθαριστών, προκειμένου να διασφαλιστούν η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της διαδικασίας.
- Φορέας Επαναμίσθωσης: Η μη σύσταση του Φορέα, τέσσερα έτη μετά την ψήφιση του νόμου, δημιουργεί κενό για τις περιπτώσεις των ευάλωτων οφειλετών και επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία του πλαισίου ρευστοποίησης. Η άμεση λειτουργία του είναι προϋπόθεση για την αξιοπιστία και την κοινωνική ισορροπία του συστήματος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
