«Γερασμένο» είναι το μεγαλύτερο ποσοστό των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στη χώρα μας, καθώς από τις περίπου 7 εκατ., πάνω από το 90% χρονολογείται πριν από το 1990. Το γεγονός αυτό εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το επίπεδο ασφάλειάς τους, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για ενισχυμένη εποπτεία και έλεγχο της αγοράς.
Την ίδια στιγμή και ενώ ο κλάδος βρίσκεται στο σταυροδρόμι της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η μεγάλη έλλειψη ηλεκτρολόγων. Μάλιστα, η ανάγκη γίνεται επιτακτικότερη καθώς οι νέες τεχνολογίες, όπως τα data centers και τα δίκτυα 5G, απαιτούν αξιόπιστη ηλεκτροδότηση και εξειδικευμένο προσωπικό.
Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί ότι ο κλάδος τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει θετικά βήματα, έχοντας επανέλθει στο δρόμο της ανάκαμψης μετά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, όπως σημειώθηκε χθες σε εκδήλωση με αφορμή την παρουσίαση έρευνας του ΙΟΒΕ, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ελληνικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΕΛΙΤΗΕ).
Παλιά κτήρια με «γερασμένες» ηλεκτρικές εγκαταστάσεις
Το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα στην Ελλάδα έχει κατά μέσο όρο μεγάλη ηλικία, με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στην ενεργειακή αποδοτικότητα όσο και στις ανάγκες συντήρησης και αναβάθμισης των κτηρίων.
Μάλιστα, η πλειοψηφία των κατοικιών στη χώρα έχει ανεγερθεί κατά την περίοδο 1961-1990, ενώ στο πεδίο των κτηρίων του τριτογενούς τομέα το βασικό απόθεμα κατασκευάστηκε κατά την περίοδο 1961-2010. Οι περίοδοι αυτές χαρακτηρίστηκαν από έντονη ανοικοδόμηση, αλλά χωρίς την ύπαρξη επαρκών ενεργειακών ή δομικών προδιαγραφών με βάση τα σημερινά δεδομένα.
Η περιορισμένη οικοδομική δραστηριότητα της τελευταίας δεκαετίας, παρά την πρόσφατη ανάκαμψη στην ανέγερση νέων κατοικιών μετά το 2018, παραμένει ανεπαρκής για να μεταβάλει ουσιαστικά τη μέση ηλικία των κτηρίων. Κατά συνέπεια, η ενεργειακή αναβάθμιση, η ανακαίνιση και ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου κτηριακού δυναμικού αποκτούν αυξημένη σημασία.
Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ, Νίκο Βέττα, «όταν έχεις κτήρια 50 ή 60 ετών στην Αττική καθίσταται δύσκολο να κάνεις συνολικά αναβάθμιση στο κτήριο κυρίως λόγω κόστους. Για ‘’γερασμένα’’ κτήρια ίσως συμφέρει να τα αντικαταστήσεις ολόκληρα».
«Θέλουμε να δούμε μια χώρα με μέλλον και με ασφαλείς εγκαταστάσεις. Με αυτά που έχουμε δει έχουμε τρομάξει λίγο», ανέφερε από την πλευρά του ο Δρ. Βασίλης Χατζίκος, Πρόεδρος του ΕΛΙΤΗΕ.
«Καμπανάκι» για κενά εποπτείας και συμμόρφωσης
Η σημασία της τήρησης των προτύπων, της εφαρμογής των κανονιστικών ρυθμίσεων αλλά και της συνεχούς αναβάθμισης των υποδομών είναι καθοριστική, τόσο για την ασφάλεια των πολιτών όσο και για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, η ελληνική αγορά ηλεκτρικών εγκαταστάσεων παραμένει ευάλωτη, με σημαντικά κενά στην ασφάλεια, την εκπαίδευση και την εποπτεία.
Για του λόγου το αληθές, παρότι το πρότυπο ΕΛΟΤ 60364 αποτελεί τη βασική τεχνική οδηγία για τον σχεδιασμό και την εγκατάσταση ηλεκτρικών συστημάτων, η εξοικείωση με αυτό παραμένει ελλιπής. Το 80% των ηλεκτρολόγων δηλώνει ότι το εφαρμόζει, όμως το 20% δεν το γνωρίζει καν. Αντίστοιχα, το 30% των επαγγελματιών ενημερώνεται αποσπασματικά για αλλαγές στα πρότυπα, συχνά μέσω ανεπίσημων πηγών.
Τα δεδομένα αυτά αναδεικνύουν ένα χάσμα μεταξύ θεωρίας και εφαρμογής, με τους ίδιους τους επαγγελματίες να παραδέχονται ότι η γνώση υπάρχει, αλλά η επιτήρηση και η ομοιογενής εφαρμογή της νομοθεσίας δεν επαρκούν.
Ωστόσο, σημαντικό πρόβλημα εντοπίζεται στην εποπτεία της αγοράς. Σχεδόν οι μισοί ηλεκτρολόγοι δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν τις διαδικασίες επιθεώρησης των αρμόδιων αρχών, ενώ οι έλεγχοι, ακόμη και όπου πραγματοποιούνται, κρίνονται ελλιπείς και αποσπασματικοί.
Έτσι, από τη μια παραμένουν ενεργοί μη αδειοδοτημένοι επαγγελματίες, και από την άλλη, ο θεμιτός ανταγωνισμός υπονομεύεται εις βάρος των πιστοποιημένων ηλεκτρολόγων.
Παράλληλα, σημαντικό πρόβλημα αποτελεί η μη συστηματική ανανέωση των Υπεύθυνων Δηλώσεων Εγκαταστάτη (ΥΔΕ), γεγονός που αφήνει χιλιάδες παλιές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις χωρίς επικαιροποιημένο έλεγχο και χωρίς αξιολόγηση ασφαλείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και η πλειονότητα των επαγγελματιών αναγνωρίζει τη σημασία των εναρμονισμένων προτύπων, μόλις το 29,6% δηλώνει βέβαιο ότι τα προϊόντα που προτείνει είναι πιστοποιημένα.
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το ότι 4 στους 10 δέχονται πιέσεις να χρησιμοποιήσουν μη πιστοποιημένο εξοπλισμό, με στόχο τη μείωση κόστους, ενώ 9 στους 10 ηλεκτρολόγους έχουν αντιμετωπίσει προβλήματα ασφάλειας λόγω τέτοιων προϊόντων.
Την ίδια στιγμή, σημαντικό μέρος των επαγγελματιών δεν γνωρίζει ποιες κατηγορίες υλικών απαιτούν επίσημη καταχώρηση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Πάνω από 4 δισ. η συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ
Ο κλάδος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων καταγράφει ιδιαίτερα υψηλό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία, με τη συνολική συνεισφορά σε όρους προστιθέμενης αξίας να διαμορφώνεται σε 3,54 δισ. ευρώ, ενώ η συνεισφορά στο ΑΕΠ ανέρχεται σε 4,07 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 2% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας της χώρας.
Παράλληλα, η συνολική συνεισφορά του τομέα στα δημόσια έσοδα υπολογίζεται σε 1,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 406 εκατ. εκτιμάται ότι αντιστοιχούν σε έσοδα που εισπράττει το κράτος άμεσα.
Ανοδική πορεία ακολουθεί και ο αριθμός των επιχειρήσεων και εργαζομένων στον κλάδο, ύστερα από πολυετή συρρίκνωση έως το 2018, αποδεικνύοντας ότι ο τομέας έχει ανακτήσει σημαντικό μέρος της δυναμικής του.
Ειδικότερα, η άμεση απασχόληση υπολογίζεται σε περίπου 20.000 θέσεις εργασίας, ενώ αν ληφθούν υπόψη οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις, η συνολική συνεισφορά διπλασιάζεται, φτάνοντας τις 40.000 μόνιμες θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
