Η Ελλάδα επιχειρεί δυναμική επιστροφή στον παγκόσμιο χάρτη της ναυπήγησης πλοίων ακτοπλοΐας, με την ONEX και την Ένωση Ναυπηγείων Ελλάδος να εκφράζουν δημόσια τη βούληση να συνδράμουν στην ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου. Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό του στόλου, σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις στην αγορά ro-pax, δημιουργεί μια κρίσιμη ευκαιρία για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και τις υποδομές που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια.
Όπως τόνισε ο Πάνος Ξενοκώστας, πρόεδρος της Ένωσης Ναυπηγείων Ελλάδος και επικεφαλής του Ομίλου ONEX, σε πρόσφατη θεματική συνεδρία για τη ναυτιλία και το ESG, η ελληνική βιομηχανία διαθέτει πλέον την απαιτούμενη ικανότητα και επιχειρησιακή ετοιμότητα για να στηρίξει μια εθνική στρατηγική ανανέωσης του στόλου, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.
Σύμφωνα με τον κ. Ξενοκώστα, το ερώτημα δεν είναι πλέον η τεχνική επάρκεια, αλλά οι συνθήκες ανταγωνιστικότητας και το θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέψουν στα ελληνικά ναυπηγεία να λειτουργήσουν βιώσιμα έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού. Τα τελευταία επτά χρόνια, ο κλάδος έχει καταγράψει σημαντική ανάκαμψη, με περίπου 800 επισκευές πλοίων και νέες ναυπηγήσεις ρυμουλκών, ενώ για το 2026 έχουν ήδη δρομολογηθεί συμβάσεις για ferry boats.
Η μετάβαση στις πράσινες τεχνολογίες απαιτεί, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ένωσης, ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, βιώσιμο πλαίσιο στήριξης και οργανωμένη παραγωγική αλυσίδα. Η ανάπτυξη της ναυπηγικής βιομηχανίας δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις, αλλά ολόκληρη την οικονομία, καθώς κάθε 1 ευρώ επένδυσης μπορεί να δημιουργεί έως και 7 ευρώ στο ΑΕΠ, σύμφωνα με τον ίδιο.
Κίνα: Η κυρίαρχη δύναμη στις ναυπηγήσεις ro-pax
Σε διεθνές επίπεδο, η Κίνα έχει εδραιώσει την κυριαρχία της στην κατασκευή μεγάλων επιβατηγών-οχηματαγωγών πλοίων, ενώ η Ευρώπη περιορίζεται σε μικρότερης κλίμακας projects. Οι μεγαλύτεροι ευρωπαϊκοί ακτοπλοϊκοί όμιλοι στρέφονται πλέον στα κινεζικά ναυπηγεία, όπως επιβεβαιώνει η πρόσφατη ιστορική παραγγελία του Ομίλου Grimaldi για εννέα μεγάλα ro-pax στο China Merchants Industry - Weihai Shipyard.
Τα δύο νέα πλοία που προορίζονται για τη Minoan Lines θα φέρουν ελληνική σημαία και αποτελούν ένα από τα πιο σύγχρονα projects της εταιρείας, με μήκος 229 μέτρων, δυνατότητα μεταφοράς 2.500 επιβατών και 3.300 μέτρων διαδρόμων οχημάτων.
Παράλληλα, η Attica Group έχει συμφωνήσει με τη Stena RoRo για τη ναυπήγηση δύο νέων πλοίων τύπου E-Flexer, που θα παραδοθούν το 2027. Τα πλοία αυτά, μήκους 240 μέτρων, θα είναι τα μεγαλύτερα που έχει παραγγείλει ποτέ ελληνική ακτοπλοϊκή εταιρεία, με προηγμένες τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης και δυνατότητα μελλοντικής προσαρμογής σε καθαρότερες μορφές πρόωσης.
Η GNV (Grandi Navi Veloci), μέλος του ιταλικού ομίλου MSC, υπέγραψε επίσης συμβόλαιο για τέσσερα νέα μεγάλα ro-pax στο κινεζικό ναυπηγείο Guangzhou Shipyard International (GSI), ενώ η Interislander της Νέας Ζηλανδίας επέλεξε το ίδιο ναυπηγείο για δύο πλοία της γραμμής.
Το CMI Weihai, ένα από τα μεγαλύτερα κινεζικά ναυπηγεία, συγκέντρωσε σημαντικό αριθμό παραγγελιών από διεθνείς εταιρείες, ενώ ασιατικές εταιρείες όπως η Lianyungang C-K Ferry και η Kampu Ferry συνεχίζουν να ενισχύουν τη δραστηριότητά τους στην περιοχή με νέες παραγγελίες σε κινεζικά και ιαπωνικά ναυπηγεία.
Η Ελλάδα δεύτερη δύναμη στην ΕΕ στη θαλάσσια επιβατική κίνηση
Το 2024, η Ελλάδα κατέγραψε 81,1 εκατομμύρια επιβάτες στη θαλάσσια επιβατική μεταφορά, κατακτώντας τη δεύτερη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την Ιταλία. Η χώρα συνέβαλε σημαντικά στη συνολική ανάκαμψη της θαλάσσιας επιβατικής κίνησης στην ΕΕ, η οποία έφτασε τα 417,8 εκατομμύρια ταξιδιώτες.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τα ιταλικά λιμάνια διακίνησαν 93,5 εκατομμύρια επιβάτες (22,4% του συνόλου της ΕΕ), ακολουθούμενα από την Ελλάδα με 81,1 εκατομμύρια (19,4%) και τη Δανία με 41,3 εκατομμύρια (9,9%).
Μεταξύ 2019 και 2024, η Ελλάδα αύξησε τον αριθμό των επιβατών κατά 7,1 εκατομμύρια (+9,7%), ξεχωρίζοντας ως μία από τις λίγες χώρες με σημαντική άνοδο. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τον ρόλο της Ελλάδας ως βασικού πυλώνα του θαλάσσιου τουρισμού και της νησιωτικής συνδεσιμότητας στην ευρύτερη περιοχή.