Αγκάθι παραμένει για την ανάπτυξη του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών το καυτό ζήτημα της ολοκλήρωσης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, το οποίο παραμένει κολλημένο εδώ και περίπου 10 χρόνια, ενώ πήρε παράταση ενός ακόμη έτους για να ολοκληρωθεί η χάραξη των περιοχών.
Σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να καθοριστούν μέσα στο θαλάσσιο χώρο οι περιοχές και να προσδιοριστούν οι κύριες δραστηριότητες που γίνονται μέσα σε αυτές. Κλειδί προς αυτή την κατεύθυνση είναι η θεσμοθέτηση των Περιοχών Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας (ΠΟΑΥ). Ενδεικτικό της κωλυσιεργίας είναι το γεγονός ότι από τις συνολικά 25 ΠΟΑΥ που έχουν υποβάλει αίτημα μόλις οι 4, αυτές της Πιερίας, της Κεφαλλονιάς, της Οξιάς και της Χαλκιδικής έχουν εγκριθεί μέσα από την έκδοση προεδρικού διατάγματος.
«Το χωροταξικό θα αποτελέσει το κύριο αναπτυξιακό εργαλείο για τις υδατοκαλλιέργειες», σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΛΟΠΥ, Απόστολος Τουραλιάς στο πλαίσιο του Συνεδρίου Ιχθυοκαλλιέργειας 2021 και πρόσθεσε: «Εδώ και 10 χρόνια έχει ψηφιστεί το ειδικό χωροταξικό για τις υδατοκαλλιέργειες και όπως συνήθως συμβαίνει στην Ελλάδα υπήρξαν ενστάσεις και προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο το έκρινε επαρκές. Επομένως, περιμέναμε ότι θα ξεκινήσει η υλοποίηση. Κανονικά προέβλεπε ότι θα έπρεπε να έχουν εγκριθεί οι ΠΟΑΥ μέχρι τον Νοέμβριο του 2017, δόθηκε μια παράσταση μέχρι τον Νοέμβριο του 2019, μετά μια ακόμη μια παράταση μέχρι τον Νοέμβριο του 2021».
Από την πλευρά του ο υφυπουργός αρμόδιος για την Αλιευτική Πολιτική, Σίμος Κεδίκογλου ανέφερε ότι θα δοθεί παράταση ενός ακόμη έτους, ξεκαθαρίζοντας ότι πρόκειται για την τελευταία. Σύμφωνα με τους εμπλεκόμενους φορείς, το θέμα της ολοκλήρωσης του χωροταξικού σχεδιασμού είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και πρέπει να περάσει από τον σκόπελο ενός μεγάλου αριθμού υπηρεσιών από διαφορετικά υπουργεία.
Σε αυτό καθοριστικό ρόλο παίζει σε ορισμένες περιπτώσεις και οι αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες και τις δημοτικές αρχές καθώς στο παρελθόν είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η δραστηριότητα των ιχθυοκαλλιεργειών θα υποβαθμίσει την εκάστοτε περιοχή και θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην τουριστική της ανάπτυξη, κάτι που διαψεύδουν κατηγορηματικά οι εκπρόσωποι του κλάδου λέγοντας ότι οι δύο δραστηριότητες μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά.
Η μη επίλυση του χωροταξικού βάζει φρένο και στις ενδεχόμενες επενδύσεις από εγχώριους αλλά και ξένους επιχειρηματίες, οι οποίοι θέλουν να ρίξουν κεφάλαια στις υδατοκαλλιέργειες, ωστόσο αυτό το αβέβαιο περιβάλλον τους αποτρέπει μέχρι στιγμής να κάνουν το επόμενο βήμα. Όπως επεσήμανε ο κ. Κεδίκογλου από το Ταμείο Ανάκαμψης σε πρώτο χρόνο θα αντληθεί το ποσό των 35 εκατ. ευρώ το οποίο προορίζεται για τον εκσυγχρονισμό του κλάδου ενώ σε σχέση με το πρόβλημα της ποσότητας των ιχθυοαποθεμάτων ανέφερε ότι θα πρέπει να γίνουν ζώνες προστασίας σε ένα ποσοστό 10% απόλυτης απαγόρευσης.
Μια ακόμη πρόκληση που καλείται να ξεπεράσει η ελληνική τσιπούρα και το λαβράκι, τα βασικά είδη ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας είναι και ο αθέμιτος ανταγωνισμός σε επίπεδο κυρίως τιμών από τη βασική ανταγωνίστρια στις ξένες αγορές την Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι τα αντίστοιχα φθηνότερα τουρκικά ψάρια δεν παράγονται με βάση τις αυστηρές προδιαγραφές που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο η Ευρώπη επιτρέπει την εισαγωγή τους.
Επιπλέον, οι Τούρκοι παραγωγοί έχουν προχωρήσει σε συμφωνία με την Turkish Airlines, η οποία μεταφέρει τα προϊόντα τους στις ξένες αγορές με μηδενικό κόστος. Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι να επιβληθεί δασμός από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα ψάρια από τρίτες χώρες, όπως έγινε στην περίπτωση της πέστροφας μετά από απαίτηση των παραγωγών πέστροφας της Δανίας. Επιπλέον, η στροφή στη μεταποίηση και σε premium προϊόντα αλιείας θα μπορούσε να προσφέρει στη χώρα μας ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας. Σε αυτή την στρατηγική ποντάρει και η Avramar, ο μεγαλύτερος παίκτης στον εγχώριο κλάδο της υδατοκαλλιέργειας.
Τα ελληνικά ψάρια υδατοκαλλιέργειας έχουν όλα αυτά τα χρόνια αθόρυβα αποκτήσει τη δική τους θέση στην ευρωπαϊκή κυρίως αγορά. Στη χώρα μας παράγονται συνολικά 160 χιλ. τόνοι προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας, τα οποία αντιστοιχούν σε ένα τζίρο της τάξεως των 560 εκατ. ευρώ. Από τους συνολικά 160 χιλ. τόνους ετησίως, το 22% απορροφάται από την εγχώρια αγορά, το 5-6% προορίζεται σε τρίτες χώρες ενώ το υπόλοιπο 70% κατευθύνεται στην Ευρώπη με κύριους αποδέκτες την Ιταλία, την Ισπανία και την Γαλλία.
Να σημειωθεί ότι στην Ευρώπη κάθε χρόνο καταναλώνονται 1,3 εκατ. τόνοι ψαριών, εκ των οποίων μόλις το 5% προέρχεται από υδατοκαλλιέργεια, το 20% από ελεύθερη αλιεία και το 75% καλύπτεται από εισαγωγές από τρίτες χώρες. Η εικόνα αυτή διαφέρει σε παγκόσμιο επίπεδο. Συγκεκριμένα, διεθνώς καταναλώνονται 115 εκατ. τόνοι ψαριών εκ των οποίων το 52% προέρχεται από την υδατοκαλλιέργεια και το υπόλοιπο 48% από την ελεύθερη αλιεία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
