Ένα σημαντικό πολεοδομικό κενό που άφηναν για χρόνια οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) επιχειρεί να καλύψει το νέο Προεδρικό Διάταγμα που εισηγήθηκε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με στόχο τη σταθεροποίηση της οριοθέτησης χιλιάδων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων.
Το πρόβλημα ανέκυψε μετά την ακύρωση των ορίων οικισμών σε περιοχές όπως το Λασίθι, το Πήλιο και η Πάρος, εξαιτίας της αναρμοδιότητας των Νομαρχών που τα είχαν καθορίσει, αλλά και της αδυναμίας των μεθόδων οριοθέτησης που χρησιμοποιήθηκαν.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να «παγώσουν» οι οικοδομικές άδειες σε αυτές τις περιοχές και να δημιουργηθεί νομική ασάφεια και για χιλιάδες άλλους οικισμούς σε όλη τη χώρα.
Με το νέο ΠΔ, για πρώτη φορά καθορίζονται ενιαία και επιστημονικά τεκμηριωμένα κριτήρια για την οριοθέτηση των μικρών οικισμών που προϋπήρχαν του 1983.
Η νέα ρύθμιση αποκαθιστά την αξία των ιδιοκτησιών, ενοποιεί τις αποσπασματικές ρυθμίσεις του παρελθόντος και παρέχει σαφή κανόνες για τους μελετητές κατά την εκπόνηση Τοπικών ή Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
Από το πεδίο εφαρμογής εξαιρούνται οι οικισμοί με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων, οι νέοι οικισμοί μετά το 1983, καθώς και εκείνοι που εντάσσονται σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου σε περιοχές όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη, η Χαλκιδική, η Πιερία, η Κορινθία και η Εύβοια.
Ωστόσο, κατά την επεξεργασία του διατάγματος στο ΣτΕ προέκυψε πρόβλημα σε σχέση με τις «Ζώνες Γ» – δηλαδή τα εξωτερικά όρια των παλαιών οικισμών που είχαν οριοθετηθεί με αμφισβητούμενες αποφάσεις.
Το Υπουργείο έρχεται να καλύψει το θεσμικό αυτό κενό με την εισαγωγή δύο νέων πολεοδομικών εργαλείων: τη Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού (Ζ.Α.Ο.) και την Περιοχή Ειδικών Χρήσεων (Ε.Χ.).
Η Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού αφορά οικισμούς έως 700 κατοίκους και επιτρέπει, με τεκμηρίωση, την επέκταση του ορίου του οικισμού πέραν της Ζώνης Β1. Προβλέπει αρτιότητα οικοπέδων από 500 έως 2.000 τ.μ., με πρόσωπο τουλάχιστον 10 μέτρα σε κοινόχρηστη οδό.
Οι χρήσεις γης προσαρμόζονται στις τοπικές ανάγκες, βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων.
Αντίστοιχα, η Περιοχή Ειδικών Χρήσεων εφαρμόζεται σε μεγαλύτερους οικισμούς, από 701 έως 2.000 κατοίκους και δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν περιοχές έως και τα εξωτερικά σημερινά όρια του οικισμού.
Εδώ, τα άρτια γήπεδα έχουν εμβαδόν από 2.000 έως 4.000 τ.μ., με πρόσωπο τουλάχιστον 15 μέτρα. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις ορίζονται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής ώστε να αποφεύγονται συγκρούσεις και υπερκατανάλωση φυσικών πόρων.
Η ανάγκη άμεσης προώθησης του ΠΔ είναι συνυφασμένη με την ομαλή εξέλιξη του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο πολεοδομικό σχέδιο αναδιοργάνωσης που έχει δρομολογηθεί από την ίδρυση του ελληνικού κράτους.
Εάν η έγκριση του ΠΔ καθυστερούσε, οι μελετητές δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν στις επεκτάσεις σχεδιασμού, θέτοντας σε κίνδυνο ένα από τα εμβληματικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η ρύθμιση δεν είναι αποσπασματική, καθώς εντάσσεται σε ένα ευρύ σχέδιο μεταρρύθμισης του πολεοδομικού πλαισίου της χώρας.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 227 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 731 Δημοτικές Ενότητες, 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, 12 Αυτοτελείς Μελέτες Οριοθέτησης Οικισμών και μελέτες για Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης και χαρακτηρισμό Δημοτικών Οδών.
Ο συνολικός προϋπολογισμός της μεταρρύθμισης αγγίζει το 1 δισ. ευρώ, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σκοπός της παρέμβασης είναι διττός: αφενός να διασφαλίσει την ασφάλεια δικαίου και τη χωροταξική σταθερότητα, και αφετέρου να προσφέρει στους μικρούς οικισμούς τη δυνατότητα αναπτυξιακής επανεκκίνησης, με σεβασμό στην τοπική φυσιογνωμία και την ιστορική τους ταυτότητα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
