Με το βλέμμα στη θωράκιση της εθνικής πολιτικής στο μεταναστευτικό, η ελληνική Βουλή ενέκρινε νέο θεσμικό πλαίσιο, ενισχύοντας ουσιαστικά τα εργαλεία της πολιτείας για τη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης, τον έλεγχο της διαδικασίας ασύλου και την επιτάχυνση των επιστροφών αλλοδαπών.
Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, στοχεύει στην «αποτροπή καταχρήσεων, την αποτελεσματική προστασία της δημόσιας τάξης και τη διαφύλαξη του κοινωνικού ιστού».
Μεταξύ των σημαντικότερων προνοιών, θεσπίζεται η ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής στη χώρα, η οποία επισύρει ποινές φυλάκισης από 2 έως 5 χρόνια, καθώς και ελάχιστο πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ.
Παράλληλα, καταργείται η υφιστάμενη δυνατότητα νομιμοποίησης μέσω «μακροχρόνιας παράνομης διαμονής επτά ετών», ενώ περιορίζεται η υποβολή μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας, με στόχο την ανακοπή καταχρηστικών πρακτικών στο σύστημα ασύλου.
Το πλαίσιο προβλέπει διοικητική κράτηση έως 24 μήνες, χωρίς να υφίσταται πλέον ανασταλτικό αποτέλεσμα σε περίπτωση υποβολής ένστασης, ενώ μειώνεται σε 14 ημέρες ο χρόνος για οικειοθελή αναχώρηση, με δυνατότητα ηλεκτρονικής επιτήρησης ως ενδιάμεσο μέτρο ελέγχου αντί της κράτησης.
Επιπλέον, διευρύνεται η έννοια της «χώρας επιστροφής», ενσωματώνοντας τη χώρα συνήθους διαμονής, την ασφαλή τρίτη χώρα και την πρώτη χώρα ασύλου εφόσον έχει απορριφθεί ως απαράδεκτη η αίτηση ασύλου.
Επικαιροποιούνται επίσης τα κριτήρια κινδύνου διαφυγής με έμφαση σε αντικειμενικές παραμέτρους, όπως η έλλειψη μόνιμης κατοικίας, η αλλαγή τόπου χωρίς ενημέρωση και η άρνηση ταυτοποίησης, με στόχο τον περιορισμό των καθυστερήσεων και την ενδυνάμωση των διαδικασιών επιστροφής.
Η νέα νομοθεσία κατοχυρώνει την υποχρεωτική απαγόρευση εισόδου σε περιπτώσεις κινδύνου για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια υγεία, με διάρκεια που μπορεί να φτάσει έως και τα 10 έτη, παρέχοντας επιπλέον δυνατότητα παράτασης.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Πλεύρη, «η κυβέρνηση προχωρά στη θεσμοθέτηση του αδικήματος της παράνομης παραμονής στη χώρα, διασφαλίζοντας ενιαία αντιμετώπιση των παραβατών με κράτηση, ηλεκτρονική επιτήρηση και βαρύτατες ποινικές συνέπειες».
Ερωτήσεις & Απαντήσεις για το Νέο Πλαίσιο
Τι αλλάζει στον ορισμό της «χώρας επιστροφής»;
Η έννοια διευρύνεται ώστε να συμπεριλαμβάνει κάθε πιθανή ασφαλή χώρα σχετικής σύνδεσης, διευκολύνοντας και επιταχύνοντας τη διαδικασία επιστροφών.
Τι προβλέπει για τον «κίνδυνο διαφυγής»;
Τα κριτήρια αυστηροποιούνται με συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως έλλειψη σταθερής διαμονής και άρνηση ταυτοποίησης, για καλύτερη πρόληψη παρατυπιών.
Ποιο είναι το πρακτικό όφελος;
Περιορίζονται οι χρονοβόρες διαδικασίες και ελαχιστοποιείται το φαινόμενο *«asylum shopping»*, δίνοντας έμφαση στην αποδοτική χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων.
Πόσο μειώνεται η προθεσμία για οικειοθελή αναχώρηση;
Από 25 ημέρες, η προθεσμία περιορίζεται στις 14 ημέρες, με δυνατότητα παράτασης μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Τι σημαίνει η εισαγωγή της ηλεκτρονικής επιτήρησης;
Διασφαλίζεται ενδιάμεση λύση μεταξύ κράτησης και ελεύθερης διαμονής, ενισχύοντας τον έλεγχο συμμόρφωσης ως προς την αναχώρηση.
Ποια τα οφέλη για τη διοίκηση;
Υπό το νέο πλαίσιο, μειώνεται το διαχειριστικό κόστος και αυξάνεται η συμμόρφωση χωρίς να τίθεται άμεσα σε εφαρμογή υποχρεωτική κράτηση.
Σε ποιες περιπτώσεις απαγορεύεται η είσοδος στην ελληνική επικράτεια;
Όταν υφίσταται κίνδυνος για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια υγεία, η απαγόρευση εισόδου γίνεται υποχρεωτική.
Για πόσο διάστημα εφαρμόζονται τα μέτρα;
Η διάρκεια φτάνει έως 10 έτη, με δυνατότητα παράτασης κατά 5 χρόνια, αποτελώντας σημαντικό μέτρο αποτροπής επανεισόδου παραβατών.
Ποιες οι νέες ποινικές διατάξεις για παράνομη διαμονή και είσοδο;
Προβλέπεται φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών και πρόστιμο από 5.000 ευρώ για παράνομη παραμονή, ενώ για παράνομη επανείσοδο η ποινή ανέρχεται σε τουλάχιστον τρία έτη και πρόστιμο 10.000 ευρώ. Η δυνατότητα αναστολής της ποινής παρέχεται αποκλειστικά αν υπάρξει οικειοθελής αναχώρηση.
Τι καταργείται για όσους βρίσκονται στη χώρα άνω των 7 ετών;
Δεν υφίσταται πλέον η δυνατότητα νομιμοποίησης λόγω παρατεταμένης παρουσίας, συνδέοντας τη διαμονή με αυστηρές και νόμιμες διαδικασίες.
Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζεται η κατάχρηση του ασύλου;
Θεσπίζονται αυστηρότεροι κανόνες για μεταγενέστερες αιτήσεις και νέα εργαλεία ταχείας επιστροφής για όσους εκμεταλλεύονται καταχρηστικά το σύστημα.
Γενικότερες επιπτώσεις του νέου θεσμικού πλαισίου
Η εφαρμογή πιο άμεσων κυρώσεων και η ταχύτερη διεκπεραίωση υποθέσεων διασφαλίζουν περιορισμό της παράνομης διαμονής και αποσυμφόρηση της Υπηρεσίας Ασύλου και των αρμόδιων υπηρεσιών. Η ενίσχυση και η σαφήνεια των κανόνων προσδίδει νέα νομική ασφάλεια και εμπιστοσύνη στο σύστημα διαχείρισης μετανάστευσης στη χώρα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
