Η κυβέρνηση επενδύει συστηματικά σε ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες, μέσα από την Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη. Η πρωτοβουλία αυτή, που ξεκίνησε από τον Έβρο και την Ορεστιάδα, επεκτείνεται πλέον σε όλη την Ελλάδα, με στόχο τον κοινό προγραμματισμό για την ανάπτυξη της περιφέρειας, όπως επισημαίνει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Θανάσης Κοντογέωργης σε άρθρο του στην εφημερίδα «Τα Νέα».
Ο κ. Κοντογέωργης αναφέρει ότι η νέα διαδικασία διαβούλευσης, σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών, έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα. Η ευρωπαϊκή συζήτηση επικεντρώνεται στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην ανάκτηση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, μέσα από στοχευμένες αμυντικές δαπάνες.
Για τη χώρα μας, καθοριστική σημασία διατηρούν οι πόροι που αφορούν τη συνοχή. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές ανισότητες μεταξύ περιφερειών, αλλά και εντός των ίδιων νομών. Ο εθνικός στόχος, όπως έχει τεθεί από τον Πρωθυπουργό, παραμένει η σταθερή σύγκλιση με τον πυρήνα των προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών και η δίκαιη κατανομή του αναπτυξιακού μερίσματος σε όλη την επικράτεια.
Το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028-2035, που συζητείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί το χρηματοδοτικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2027 και θα διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό την πορεία των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Για πρώτη φορά, κάθε κράτος-μέλος καλείται να καταρτίσει ένα ενιαίο εθνικό πρόγραμμα, προϊόν συνεργασίας μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης και αυτοδιοίκησης. Όπως υπογραμμίζει ο υφυπουργός, το ελληνικό εθνικό πρόγραμμα θα ενσωματώνει τις προτεραιότητες των κεντρικών και τοπικών αρχών, τις απαραίτητες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, καθώς και το συντονισμό των χρηματοδοτικών εργαλείων, με στόχο την αποτελεσματική υλοποίηση δημόσιων επενδύσεων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, ώστε το πρόγραμμα να αντανακλά τις τοπικές ανάγκες και προτεραιότητες. Ο κορμός των τοπικών σχεδίων ανάπτυξης αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τις αρχές του 2026, ενώ θα ακολουθήσει εκτεταμένη διαβούλευση πριν την οριστικοποίηση του εθνικού σχεδίου. Για πρώτη φορά, οι φορείς που σχεδιάζουν και υλοποιούν τα προγράμματα υποχρεούνται να ενσωματώνουν τις συμφωνημένες προτεραιότητες που προκύπτουν από τη διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες.
Ενίσχυση οριζόντιων πολιτικών και στήριξη της περιφέρειας
Στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής, εντάσσονται στις οριζόντιες πολιτικές ζητήματα όπως η δημογραφική πρόκληση, η διαχείριση υδάτων, ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός, η ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, ο χωρικός σχεδιασμός, οι υποδομές μεταφορών, οι πολιτικές για ορεινές, απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές, η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η προσέλκυση επενδύσεων, καθώς και ο περιφερειακός σχεδιασμός στην εκπαίδευση.
Ο Θ. Κοντογέωργης τονίζει ότι διαχρονικά η ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας υπονομευόταν από αδιαφορία, αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να σχεδιάσει αποτελεσματικές τοπικές πολιτικές, τοπικισμούς και έλλειψη διαβούλευσης και συντονισμού. Ωστόσο, υπογραμμίζει πως σήμερα οι συνθήκες αλλάζουν και η ευκαιρία για ουσιαστική περιφερειακή ανάπτυξη δεν πρέπει να χαθεί.