Οι Έλληνες καταναλωτές υιοθετούν την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) με ταχύτερους ρυθμούς σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αναγνωρίζοντας τα οφέλη της σε διάφορους τομείς της καταναλωτικής συμπεριφοράς. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Έκθεση Πληρωμών Καταναλωτών του Ομίλου Intrum για το 2025, η διαχείριση οφειλών και η γενικότερη οικονομική κατάσταση φαίνεται να συζητούνται πιο εύκολα μέσω AI.
Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε πανευρωπαϊκά, καταγράφει αυξημένη εξοικείωση και εμπιστοσύνη των Ελλήνων σε λύσεις που προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη. Παράλληλα, το ποσοστό έγκαιρης αποπληρωμής οφειλών από Έλληνες καταναλωτές έχει βελτιωθεί σημαντικά, από 45% το 2023 σε 67% το 2025.
Το 34% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι αισθάνεται πιο άνετα να μοιραστεί την οικονομική του κατάσταση με ένα AI bot παρά με άνθρωπο. Επιπλέον, το 38% θεωρεί ότι θα αντιμετώπιζε λιγότερη επικριτική διάθεση αν συζητούσε καθυστερημένες οφειλές με ρομπότ AI, ποσοστό αυξημένο κατά 10 μονάδες σε σχέση με το 2024.
Σχεδόν τέσσερις στους δέκα πιστεύουν ότι το AI μπορεί να περιορίσει ενδεχόμενες προκαταλήψεις στις πρακτικές είσπραξης οφειλών, καθιστώντας τη διαδικασία δικαιότερη. Ένας στους τρεις Έλληνες χρησιμοποιεί εργαλεία όπως το ChatGPT για να κατανοεί οικονομικούς όρους, σε ποσοστό αντίστοιχο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η εξοικείωση με το AI φαίνεται και από τη μείωση της ανησυχίας για την ασφάλεια προσωπικών δεδομένων, καθώς μόνο το 23% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι το θέμα αυτό τους απασχολεί. Η καταναλωτική συμπεριφορά παρουσιάζει ωριμότητα: οι αυθόρμητες online αγορές μειώνονται, με το 25% να δηλώνει παρορμητικές αγορές έναντι 30% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Παράλληλα, το 15% αναγνωρίζει ότι η πίεση από τα lifestyle πρότυπα στα social media το έχει οδηγήσει σε πρόσθετες αγορές και οφειλές, επιβεβαιώνοντας τη σημαντική επίδραση του ψηφιακού περιβάλλοντος στις οικονομικές επιλογές.
Οικονομικό περιβάλλον και προοπτικές
Η έκθεση σημειώνει ότι μετά από αρκετά δύσκολα χρόνια, η ευρωπαϊκή οικονομία παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης, αν και η ανάκαμψη δεν είναι ομοιόμορφη. Οι καταναλωτές στην Ευρώπη εμφανίζουν περισσότερη οικονομική αυτοπεποίθηση, κυρίως ως προς την κάλυψη βασικών αναγκών, αλλά εξακολουθούν να ανησυχούν για τη σταθερότητα της οικονομίας.
Η αγορά εργασίας στην Ευρώπη παραμένει ισχυρή, με ιστορικά υψηλά ποσοστά απασχόλησης, λόγω αυξημένης συμμετοχής γυναικών, εργαζομένων άνω των 55 και μεταναστών. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης: λιγότερες κενές θέσεις, βραδύτερη δημιουργία νέων θέσεων και άνοδος της ανεργίας σε ορισμένες χώρες.
Η αύξηση των μισθών στηρίζει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, ενώ η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής σε αρκετές χώρες συμβάλλει στη μείωση του κόστους ζωής, καθώς υποχωρεί ο πληθωρισμός. Η ΕΚΤ και η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας έχουν μειώσει τα επιτόκια, ενώ χώρες με υψηλότερο πληθωρισμό, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία και η Ουγγαρία, διατηρούν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα.
Οι οικονομολόγοι της Intrum επισημαίνουν ότι η διαδικασία νομισματικής χαλάρωσης επιβραδύνεται, καθώς ο αποπληθωρισμός έχει σταματήσει σε πολλές οικονομίες. Παρά την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, το χάσμα μεταξύ νοικοκυριών που τα καταφέρνουν και όσων δυσκολεύονται διευρύνεται. Πολλά νοικοκυριά εξακολουθούν να πιέζονται από το αυξημένο κόστος στέγασης, ενέργειας και τροφίμων, ενώ αυξάνονται οι καθυστερήσεις πληρωμών προς επιχειρήσεις και παρόχους υπηρεσιών. Οι νεότεροι και οι οικογένειες με παιδιά επηρεάζονται περισσότερο.
Οι προοπτικές για το 2025 παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξες. Εφόσον ο πληθωρισμός συνεχίσει να υποχωρεί και οι μισθοί διατηρηθούν σε ανοδική πορεία, η κατανάλωση στην Ευρώπη αναμένεται να ενισχυθεί. Ωστόσο, η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη και εξαρτάται από τις διεθνείς εξελίξεις και τις οικονομικές πολιτικές κάθε χώρας.
Η Ευρωπαϊκή Έκθεση Πληρωμών Καταναλωτών 2025 βασίζεται σε απαντήσεις περισσότερων από 20.000 ερωτηθέντων σε 20 ευρωπαϊκές χώρες.