Οι προκλήσεις που απορρέουν από την ταχεία τεχνολογική εξέλιξη, την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης και την αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων σε κρίσιμες υποδομές αποτέλεσαν το βασικό θέμα του 5ου Emerging Tech Forum, που διοργανώθηκε από την Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA).
Ο Μιχάλης Μπλέτσας, Διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας, επισήμανε ότι πλέον είναι ιδιαίτερα εύκολο να πραγματοποιηθεί μια αποτελεσματική κυβερνοεπίθεση, καθώς το απαραίτητο λογισμικό διατίθεται προς αγορά ή ενοικίαση ως υπηρεσία. Τόνισε την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού στον κλάδο της κυβερνοασφάλειας, σημειώνοντας ότι πολλοί επαγγελματίες μετακινούνται στον ιδιωτικό τομέα, παρέχοντας άθελά τους εργαλεία που αξιοποιούν οι επιτιθέμενοι.
Αναφέρθηκε επίσης στα απαρχαιωμένα συστήματα που δυσχεραίνουν την προστασία των υποδομών και ανακοίνωσε πως υπογράφηκε συμφωνία με την ΕΕ για τη δημιουργία cyber skill academy. Υπογράμμισε τη σημασία της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης, καθώς «πράγματα που πριν από έναν χρόνο έμοιαζαν επιστημονική φαντασία, πλέον με την AI έχουν ήδη γίνει».
Ο Σωκράτης Κατσίκας, Καθηγητής και Διευθυντής του Norwegian Center for Cybersecurity in Critical Sectors στο NTNU, ανέδειξε ότι η κυβερνοανθεκτικότητα βασίζεται σε τρεις πυλώνες: τεχνολογία, διαδικασίες και ανθρώπινο δυναμικό. Αναφέρθηκε στις προκλήσεις από καινοτόμες τεχνολογίες όπως η AI και η κβαντική υπολογιστική.
Επεσήμανε δύο κρίσιμα ζητήματα στις διαδικασίες: την ανάγκη για αξιόπιστο λογισμικό και hardware στις αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς και την πολυπλοκότητα του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου με τις πολλές ρυθμίσεις. Στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, στάθηκε στις ελλείψεις προσωπικού και το χάσμα δεξιοτήτων, σημειώνοντας ότι η αύξηση των επιθέσεων προκαλεί «κόπωση περιστατικών», οδηγώντας σε ανθρώπινα λάθη. Τόνισε ότι «χρήματα υπάρχουν και είναι πολλά - άνθρωποι δεν υπάρχουν», επισημαίνοντας πως οι ανάγκες της Ευρώπης παραμένουν ακάλυπτες σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Ο Mathieu Boespflug, Angel Investor στην Tamanoir, υπογράμμισε ότι οι επιθέσεις θεωρούνται πλέον δεδομένες και η πρόκληση είναι η αποτελεσματική διαχείρισή τους και ο περιορισμός των επιπτώσεων. Αναφέρθηκε σε πρόσφατα περιστατικά σε αεροδρόμια και σε μια μεγάλη επίθεση τον Σεπτέμβριο, που στόχευε να παραπλανήσει και να πλήξει 30 εταιρείες και οργανισμούς. Επεσήμανε ότι οι επιθέσεις γίνονται ολοένα και ταχύτερες, γεγονός που σύντομα θα επηρεάσει και τα συστήματα κρυπτογράφησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του, οι επιθέσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν διπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο, ενώ ανέδειξε τη σημασία της αρχιτεκτονικής μηδενικής εμπιστοσύνης σε κάθε επίπεδο.
Η Κατερίνα Τασιοπούλου, CEO της ThreatScene, χαρακτήρισε την κυβερνοανθεκτικότητα ως «αόρατο» όρο, τονίζοντας ότι ο ρυθμός των αλλαγών είναι ταχύτατος, ενώ η άμυνα δεν προσαρμόζεται με την ίδια ταχύτητα, δημιουργώντας ανισορροπία. Επισήμανε ότι ο κόσμος της άμυνας πρέπει να επενδύσει περισσότερο, καθώς «ο κόσμος της επίθεσης είναι πιο φτηνός». Τόνισε πως η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί για προστασία και υπογράμμισε τη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα.
Αναφέρθηκε στο χάσμα γενεών και στην «περίεργη μετάβαση» που βρίσκεται σε εξέλιξη. Υπογράμμισε ότι οι ιδιωτικές εταιρείες οφείλουν να λειτουργούν ως σύμμαχοι της εθνικής αρχής, συμβάλλοντας στη συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και ενισχύοντας την «ανακύκλωση υπηρεσίας» για διατήρηση της τεχνογνωσίας στη χώρα.
Το Emerging Tech Forum 2025 πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου Hellenic Chips Competence Centre (HCCC), το οποίο υποστηρίζεται από το Chips JU και τα μέλη του, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελληνική Κυβέρνηση μέσω του προγράμματος “Ανταγωνιστικότητα”.