Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα 27 κράτη μέλη της αποτιμούν μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών εξελίξεων και πολιτικών προκλήσεων, σύμφωνα με κοινή ανάλυση ευρωπαϊκών ειδησεογραφικών πρακτορείων.
Το 2026 διαγράφεται ως μια κρίσιμη χρονιά, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζει να επιδρά καταλυτικά στις αποφάσεις για άμυνα και οικονομία, ενώ οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σε ιδιαίτερα περίπλοκο στάδιο.
Η ανάγκη για επανεξοπλισμό των ευρωπαϊκών χωρών έχει οδηγήσει σε μετατόπιση προτεραιοτήτων, με αυξημένες δαπάνες για την άμυνα να υπερισχύουν έναντι της πράσινης μετάβασης.
Παράλληλα, η ΕΕ προωθεί απλοποίηση των ρυθμιστικών πλαισίων με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού, αλλά οι επικριτές προειδοποιούν για πιθανούς κινδύνους, ειδικά σε τομείς όπως η κλιματική νομοθεσία και η ψηφιακή ρύθμιση.
Στο μέτωπο της Ουκρανίας, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε χρηματοδότηση 90 δισ. ευρώ για τα έτη 2026 και 2027, προκειμένου να στηρίξουν την αμυντική ικανότητα της χώρας.
Την ίδια στιγμή, οι διπλωματικές πρωτοβουλίες για ειρήνη παραμένουν σε στασιμότητα, ενώ η προοπτική απευθείας διαλόγου ανάμεσα σε Ευρώπη και Ρωσία αρχίζει να διαφαίνεται.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει επιπλέον υβριδικές απειλές, όπως παραπληροφόρηση, κυβερνοεπιθέσεις και δολιοφθορές, με τις υπηρεσίες ασφαλείας να αποδίδουν τη δραστηριότητα αυτή στη Ρωσία.
Οι επερχόμενες εκλογές σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, αναμένεται να δοκιμάσουν περαιτέρω την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών θεσμών.
Οι εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με βασικούς εταίρους βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, με τις διατλαντικές σχέσεις και τις εντάσεις με την Κίνα να διαμορφώνουν το νέο τοπίο.
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι το παγκόσμιο εμπόριο θα υπερβεί τα 35 τρισ. δολάρια το 2025, ωστόσο οι προβλέψεις για το 2026 είναι πιο συγκρατημένες, με την ευρωζώνη να αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 1,2%.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο οδήγησε στην επιβολή νέων δασμών, επηρεάζοντας σημαντικά τις εξαγωγές της ΕΕ.
Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ΗΠΑ προβλέπει δασμούς 15% για τις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές, γεγονός που διαμορφώνει νέα δεδομένα για τις επιχειρήσεις.
Σημαντική εξέλιξη αποτελεί και η ένταξη της Βουλγαρίας στην ευρωζώνη από την 1η Ιανουαρίου, παρά τις εσωτερικές αντιδράσεις και την πολιτική αστάθεια που επικρατεί στη χώρα.
Οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΕΕ και Κίνας ενισχύθηκαν, με τις Βρυξέλλες να ερευνούν τις επιδοτήσεις στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα και το Πεκίνο να απαντά με δασμούς σε ευρωπαϊκά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Παράλληλα, η ΕΕ εφαρμόζει νέα μέτρα για τις εισαγωγές μικρών δεμάτων από κινεζικές πλατφόρμες, επιβάλλοντας δασμό τριών ευρώ από την 1η Ιουλίου, ενώ εξετάζεται και επιπλέον τέλος διεκπεραίωσης.
Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur παραμένουν σε εκκρεμότητα, με στόχο τη δημιουργία της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, παρά τα εμπόδια που προβάλλουν κράτη-μέλη της Ένωσης.
Η εκρηκτική ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης φέρνει προκλήσεις για την ευρωπαϊκή νομοθεσία και την ανταγωνιστικότητα.
Οι δαπάνες στη συγκεκριμένη τεχνολογία αναμένεται να ξεπεράσουν τα δύο τρισ. δολάρια το 2026, ενώ η ΕΕ προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη ρύθμιση και την προώθηση της καινοτομίας.
Μετά την υιοθέτηση του ευρωπαϊκού νόμου για την ΤΝ, μεγάλες επιχειρήσεις ζητούν αναθεώρηση σημείων της νομοθεσίας που θεωρούν ανασταλτικά για την ανάπτυξη.
Οι Βρυξέλλες επανεξετάζουν το πλαίσιο, με στόχο να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις χωρίς να υποχωρήσουν σε πιέσεις από ΗΠΑ ή τεχνολογικούς κολοσσούς.