Δύο εβδομάδες πριν εγκατασταθεί ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, κλιμακώνεται το θρίλερ στις αγορές σχετικά με την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει ο νέος πρόεδρος, ιδιαίτερα στα θέματα του παγκόσμιου εμπορίου και των δασμών. Δημοσίευμα της Washington Post έκανε λόγο για ένα σχέδιο επιλεκτικής επιβολής δασμών σε όλους τους εμπορικούς εταίρους, προκαλώντας «βουτιά» του δολαρίου, το οποίο όμως ανέκαμψε μετά τη διάψευση του δημοσιεύματος από τον Τραμπ.
«Καλώς ήρθατε στην εποχή του Trump 2.0», σχολιάζει η ολλανδική τράπεζα ING, αναφερόμενη στην αστάθεια που προκαλεί στις αγορές η αβεβαιότητα για τις αποφάσεις του νέου προέδρου. Όπως τονίζει, πρόσφατες αναφορές για τα σχέδια για τους δασμούς της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ αντιμετωπίστηκαν με διάψευση από τον Τραμπ στο Truth Social μέσα σε τρεις ώρες.
Το άρθρο της Washington Post είχε αναφέρει ότι η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει μια πιο επιλεκτική προσέγγιση στους αμερικανικούς εισαγωγικούς δασμούς από ό, τι αρχικά είχε εκτιμηθεί. Αντί για τους οριζόντιους δασμούς 10-20% σε όλες τις εισαγωγές που εισέρχονται στις ΗΠΑ, η νέα διοίκηση εξετάζει περισσότερο τους «κρίσιμους» τομείς, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Το άρθρο αναγνώρισε, πάντως, ότι αυτοί οι «κρίσιμοι τομείς» δεν ήταν καθόλου σαφείς, αλλά επεσήμανε την αλυσίδα εφοδιασμού της αμυντικής βιομηχανίας (βιομηχανικά μέταλλα), τις ιατρικές προμήθειες και την παραγωγή ενέργειας (μπαταρίες, σπάνιες γαίες κ.α.).
Η αρχική αντίδραση της αγοράς ήταν το δολάριο να υποχωρήσει 0,8-1,0%, με την υπόθεση ότι οι δασμοί θα ήταν πιο περιορισμένοι από ό,τι αρχικά φοβόταν. Εξάλλου, η αγορά συναλλάγματος και οι χρηματοπιστωτικές αγορές γενικά έχουν βομβαρδιστεί με απειλές δασμών από τις ΗΠΑ από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Το δημοσίευμα της WaPo έφερε πτώση των βραχυχρόνιων αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων κατά περίπου 4-5 μονάδες βάσης και οι μετοχές στη Wall Street έκαναν αρχικά ράλι, καθώς οι πιο επιλεκτικοί δασμοί θα ήταν λιγότερο πληθωριστικοί, παρέχοντας ενδεχομένως λίγο περισσότερο περιθώριο στη Fed να μειώσει τα επιτόκια.
Ωστόσο, μέσα σε τρεις ώρες, ο Τραμπ απάντησε μέσω του Truth Social ότι το δημοσίευμα αποτελεί "fake news" και οι αγορές αμέσως άλλαξαν πορεία.
Ο Τραμπ θα επεκτείνει τους δασμούς Μπάιντεν;
Σύμφωνα με την ING, εάν εφαρμόζονταν τα μέτρα που ανέφερε το δημοσίευμα της Washington Post, ο Τραμπ θα συνέχιζε την πολιτική του προέδρου Μπάιντεν. Ο Μπάιντεν όχι μόνο διατήρησε τους περισσότερους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ κατά την πρώτη προεδρία του, αλλά διέταξε αυξήσεις δασμών σε στρατηγικά προϊόντα από την Κίνα, όπως ημιαγωγοί, ιατρικά και χειρουργικά γάντια και υφασμάτινες μάσκες προσώπου το 2024.
Υπό τον Τραμπ, οι υψηλότεροι δασμοί σε αυτά τα στρατηγικά προϊόντα δεν θα περιορίζονταν στην Κίνα αλλά στο σύνολο των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, ενώ οι στοχευόμενοι τομείς θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν κρίσιμες ιατρικές προμήθειες, και πάλι σιδηρούχα μέταλλα και υλικά για την ανάπτυξη ηλιακής ενέργειας.
Ωστόσο, οι υψηλοί δασμοί σε ορισμένους τομείς μπορεί να είναι απαραίτητοι για να καταστεί η αμερικανική παραγωγή πραγματικά ανταγωνιστική. Αυτό επισημάνθηκε από αμερικανικές εταιρείες παραγωγής γραφίτη τον Δεκέμβριο του 2024, οι οποίες ζήτησαν δασμούς έως και 920% για να ανταγωνιστούν τους Κινέζους παραγωγούς.
Αν έχουμε μάθει κάτι όλα αυτά τα χρόνια, σχολιάζει η ING, είναι ότι ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος. Του αρέσει να ταρακουνά τις αγορές, αλλά τα τελικά αποτελέσματα είναι συχνά λιγότερο δραματικά από τις αρχικές ανακοινώσεις του. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι και οι εταιρείες δεν πρέπει να αισθάνονται πολύ άνετα. Θα ξέρουμε τι πραγματικά συμβαίνει μόνο όταν ολοκληρωθούν οι επίσημες ανακοινώσεις από τον Λευκό Οίκο.
Τι θα μπορούσαν να σημαίνουν οι δασμοί Τραμπ για τον πληθωρισμό;
Σχετικά με το τι θα μπορούσαν να σημαίνουν οι αυξήσεις των δασμών για τον πληθωρισμό των ΗΠΑ, ο Τζέιμς Νάιτλι, οικονομολόγος της ING για τα θέματα της αμερικανικής οικονομίας τονίζει ότι μεγάλο μέρος των επιπτώσεων από τους δασμούς θα μεταφερθεί στους καταναλωτές.
Οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας 3,3 τρισ. το 2023, με περίπου 435 δισ. δολ. να προέρχονται από την Κίνα. Εάν ο Τραμπ επρόκειτο να εφαρμόσει την πλήρη κλίμακα των δασμών που πρότεινε στην προεκλογική του εκστρατεία, εξετάζουμε έναν δασμό 60% που εφαρμόζεται στις εισαγωγές από την Κίνα (ενδεχομένως αυξάνοντας τα έσοδα κατά 260 δισ. δολ.) και δασμούς 10-20% στις εισαγωγές από όλες τις άλλες χώρες (287-573 δισεκατομμύρια δολάρια).
Σε ένα χειρότερο σενάριο που δεν υποθέτει υποκατάσταση εισαγωγών από αμερικανικά προϊόντα - η μεταποίηση των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει μόλις το 10% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας και απλά δεν είναι σε θέση να αυξήσει την παραγωγή αρκετά γρήγορα για να προστατεύσει την οικονομία εάν ο Τραμπ εφαρμόσει τους οριζόντιους δασμούς από την αρχή- εξετάζουμε αυξήσεις κόστους για τους εισαγωγείς ύψους 647 - 833 δισ.δολ.
Μέρος αυτής της αύξησης του κόστους θα απορροφηθεί από τα περιθώρια κέρδους της εισαγωγικής εταιρείας και μπορεί να υπάρξει κάποιος μετριασμός από τους ξένους παραγωγούς με μείωση τιμών, ιδιαίτερα με την ισχύ του δολαρίου να έχει αυξήσει τα έσοδα σε όρους τοπικού νομίσματος.
Στην περίπτωση του δασμού 20% της πρώτης κυβέρνησης Trump στα πλυντήρια ρούχων ξένης κατασκευής, για παράδειγμα, είδαμε τις τιμές καταναλωτή να αυξάνονται κατά περίπου 12%. Δεδομένου ότι τα πλυντήρια ρούχων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ δεν υπόκεινται σε δασμούς, μπορούμε να πούμε ότι ο καταναλωτής επιβαρύνθηκε περισσότερο από το 60% του κόστους του τιμολογίου.
Με τις ονομαστικές καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών να ανέρχονται σε περίπου 20 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2024 και με την υπόθεση ότι το 60% του τιμολογίου μετακυλίεται στον καταναλωτή, τότε η επιβάρυνση θα κυμαινόταν από 388 έως 500 δισ. δολ. Αυτό θα σήμαινε ότι αύξηση πληθωρισμού περίπου κατά 2 - 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, αλλά και πάλι, πιθανότατα, θα υπήρχε κάποια υποκατάσταση από αμερικανικά προϊόντα. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε, τονίζει ο αναλυτής της ING, ότι πολλά είδη, ιδιαίτερα κινεζικής κατασκευής, υπόκεινται ήδη σε δασμούς, οπότε ο συνολικός αντίκτυπος μπορεί να είναι πιο κοντά στο 1 - 1,5% εάν ο Τραμπ επρόκειτο να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις του στο μέγιστο ποσό.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
