Ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, διατύπωσε σαφώς τη δέσμευση της χώρας του για ενίσχυση των σχέσεων με την Κίνα κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, στο περιθώριο περιφερειακού φόρουμ ασφαλείας.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε ένα κομβικό σημείο για τις διμερείς επαφές των δύο μεγαλύτερων ασιατικών οικονομιών, με φόντο τις ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις.
Η επίσκεψη του Μόντι στην Κίνα, η πρώτη ύστερα από επτά χρόνια, έχει ως στόχο τη συμμετοχή στη διήμερη σύνοδο του Οργανισμού για τη Συνεργασία της Σανγκάης. Το φόρουμ φέρνει στο ίδιο τραπέζι τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και σημαντικούς ηγέτες από την Κεντρική, Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, αλλά και τη Μέση Ανατολή, υπογραμμίζοντας τη δυναμική του αποκαλούμενου «Παγκόσμιου Νότου».
Κατά τη συνάντησή του με τον Σι Τζινπίνγκ, ο Μόντι τόνισε: «Δεσμευόμαστε να προωθήσουμε τις σχέσεις μας στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, της εμπιστοσύνης και των ευαισθησιών», σύμφωνα με δήλωση που δημοσιεύθηκε στον επίσημο λογαριασμό του Ινδού πρωθυπουργού στο X.
Γεωπολιτικό περιβάλλον και οικονομικές προκλήσεις
Η συνάντηση πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον να επιβάλει δασμούς 50% στα ινδικά προϊόντα, λόγω της αγοράς ρωσικού πετρελαίου από το Νέο Δελχί. Σε αυτό το πλαίσιο, αναλυτές εκτιμούν ότι οι δύο ηγέτες προσπαθούν να εμφανίσουν ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στις πιέσεις της Δύσης.
Ο Ινδός πρωθυπουργός υπογράμμισε πως στα σύνορα των δύο χωρών στα Ιμαλάια — όπου είχαν ξεσπάσει αιματηρές στρατιωτικές συγκρούσεις το 2020 — έχει πλέον διαμορφωθεί κλίμα «ειρήνης και σταθερότητας». Μετά τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, οι συνεργασίες μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων είχαν σχεδόν παγώσει, με τις διπλωματικές προσπάθειες να βρίσκονται στο επίκεντρο για την αποκατάσταση εμπιστοσύνης.
Ο ίδιος αποκάλυψε πως επετεύχθη συμφωνία για τη διαχείριση των συνόρων, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η διμερής συνεργασία εισέρχεται σε νέα περίοδο εξομάλυνσης.
Η περσινή συνάντηση των δύο ηγετών στη Ρωσία είχε ήδη θέσει τις βάσεις για την επανεκκίνηση των περιπολιών στα σύνορα. Οι προσπάθειες αυτές επιταχύνθηκαν το τελευταίο διάστημα, καθώς η ινδική πλευρά αναζητά διπλωματικά αντίβαρα απέναντι στις αυστηρές εμπορικές ενέργειες των ΗΠΑ.
Οικονομικά ανοίγματα και εμπορικές συμφωνίες
Σημαντική κίνηση αποτελεί και η επικείμενη επαναφορά των απευθείας πτήσεων μεταξύ Ινδίας και Κίνας, που είχαν ανασταλεί από το 2020, αν και δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη κάποιο χρονοδιάγραμμα.
Παράλληλα, η Κίνα έδωσε το πράσινο φως για άρση περιορισμών στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, λιπασμάτων και μηχανημάτων διάνοιξης σηράγγων, μετά από επίσκεψη του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών Γουάνγκ Γι στην Ινδία. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται καταλυτική για την ενίσχυση του διμερούς εμπορίου και τη σταθεροποίηση κρίσιμων αλυσίδων εφοδιασμού.
Σε δηλώσεις του, ο Κινέζος πρεσβευτής στην Ινδία, Σου Φεϊχόνγκ, σημείωσε ότι το Πεκίνο αντέδρασε αρνητικά στους νέους αμερικανικούς δασμούς και θα «σταθεί σθεναρά δίπλα στην Ινδία».
Είναι χαρακτηριστικό πως, επί δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδίωκαν να «χτίσουν» στρατηγικές σχέσεις με το Νέο Δελχί, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός ισχυρού περιφερειακού αντίβαρου έναντι της Κίνας. Ωστόσο, οι πρόσφατες περιστάσεις φαίνεται να επαναπροσδιορίζουν τις ισορροπίες στην ασιατική περιοχή.
Η Κίνα, από την πλευρά της, επέτρεψε σε Ινδούς προσκυνητές να επισκεφτούν σημαντικούς βουδιστικούς τόπους στο Θιβέτ και, σε συνεννόηση με τη Νέα Δελχί, ήρθησαν οι αμοιβαίοι περιορισμοί στη χορήγηση βίζας, ενδεικτικό της αναθέρμανσης των διμερών σχέσεων.