Μετά τη σαρωτική νίκη του Αντρέι Μπάμπις στις βουλευτικές εκλογές της Τσεχίας, ο δισεκατομμυριούχος πολιτικός έσπευσε να υπογραμμίσει τη φιλική του στάση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, οι πολιτικές του, καθώς και οι πιθανοί κυβερνητικοί του εταίροι, ενδέχεται να προκαλέσουν προκλήσεις στη βιομηχανική πολιτική της ΕΕ και στη στήριξη προς την Ουκρανία.
Το αντιπολιτευόμενο κίνημά του, το ANO, αναδείχθηκε πρώτη δύναμη με ποσοστό άνω του 34,5%, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η εκλογική επιτροπή την Κυριακή. Ο Μπάμπις επιδιώκει τώρα τον σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας, με τη στήριξη του ακροδεξιού κόμματος SPD, που συγκέντρωσε 7,8% και 15 έδρες, και του νεοσύστατου κόμματος «Αυτοκινητιστές», που απέσπασε 6,8% και 13 έδρες.
Μετά από συνάντηση με τον Μπάμπις, ο πρόεδρος Πετρ Πάβελ δήλωσε ότι η νέα κυβέρνηση θα διοριστεί το νωρίτερο τον Νοέμβριο, αφήνοντας χρόνο για πολιτικές διαπραγματεύσεις. Το ANO εξασφάλισε 80 από τις 200 έδρες της κάτω βουλής, ενώ η κεντροδεξιά συμμαχία Spolu του πρωθυπουργού Πετρ Φιάλα κατέγραψε πτώση στο 23,4%.
Η συμμετοχή στις εκλογές ανήλθε στο 69%, σημειώνοντας αύξηση σε σύγκριση με τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές του 2021.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του Μπάμπις για φιλοευρωπαϊκή στάση και δηλώσεις ότι θέλει "να πάει καλά η Ευρώπη", η προεκλογική του ρητορική περιλάμβανε υποσχέσεις για τερματισμό της αποστολής όπλων στην Ουκρανία, απόρριψη της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ και αντίθεση στο ευρωπαϊκό πακέτο μετανάστευσης και ασύλου.
Σύμφωνα με τον Κάρελ Χάβλιτσεκ, στενό συνεργάτη του Μπάμπις, η επόμενη κυβέρνηση σκοπεύει να ενημερώσει την ΕΕ ότι η Τσεχία δεν θα εφαρμόσει ποσοστώσεις εκπομπών για τα νοικοκυριά και θα απορρίψει το σύμφωνο για τη μετανάστευση.
Ο Μπάμπις ενδέχεται να αντιμετωπίσει πίεση από τους εταίρους του, ειδικά το SPD, που επιδιώκει δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές, ο ίδιος δεν αναμένεται να προβεί σε βιαστικές κινήσεις κατά της ΕΕ, καθώς διατηρεί σημαντικά επιχειρηματικά συμφέροντα στη Δυτική Ευρώπη.
Οι «Αυτοκινητιστές», νέο κόμμα που απέκτησε παρουσία και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αντιτίθενται στην Πράσινη Συμφωνία και ζητούν χαμηλότερους φόρους και λιγότερη γραφειοκρατία σε βασικούς τομείς της οικονομίας. Παράλληλα, επιδιώκουν μεγαλύτερη αυτονομία εντός της ΕΕ και δεν στηρίζουν την ένταξη της Τσεχίας στην ευρωζώνη.
Ο Μπάμπις διατηρεί στενές σχέσεις με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν και έχει ανοιχτά εκφράσει τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ. Ίδρυσε την ευρωσκεπτικιστική ομάδα «Πατριώτες για την Ευρώπη» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ωστόσο χαρακτηρίζεται περισσότερο ως πραγματιστής παρά ως ιδεολόγος ή βαθιά ευρωσκεπτικιστής.
Αναλυτές εκτιμούν ότι δεν αναμένονται ριζικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της Τσεχίας, αν και ενδέχεται να υπάρξει διαφοροποίηση στον τόνο και τις προτεραιότητες της χώρας. Η παρουσία του Μπάμπις στην ηγεσία της Τσεχίας πιθανόν να δημιουργήσει προκλήσεις για την περαιτέρω ενοποίηση της Ευρώπης σε οικονομικό, κοινωνικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Σε αντίθεση με άλλους ηγέτες της περιοχής, ο Μπάμπις δεν έχει εκδηλώσει φιλορωσική στάση. Ωστόσο, έχει αμφισβητήσει τη συνεχιζόμενη βοήθεια προς το Κίεβο και έχει δηλώσει ότι η Ουκρανία "δεν είναι έτοιμη για την ΕΕ".
Το ANO αποχώρησε το 2024 από την ευρωομάδα «Ανανεώστε την Ευρώπη» και εντάχθηκε στους «Πατριώτες», μαζί με κόμματα όπως το Fidesz της Ουγγαρίας και τον Εθνικό Συναγερμό της Γαλλίας. Εάν το ANO συνεργαστεί με τους Αυτοκινητιστές, η Πράγα ενδέχεται να αποτελέσει πρόκληση για την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κυρίως σε θέματα όπως η βιομηχανική πολιτική και η Πράσινη Συμφωνία.
Το μεγαλύτερο ζήτημα για την ΕΕ παραμένει η στάση της νέας κυβέρνησης της Τσεχίας απέναντι στην Ουκρανία και τη συνέχιση της ευρωπαϊκής στήριξης.