Η υπερθέρμανση του πλανήτη παραμένει μία από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής μας, με άμεση επίδραση όχι μόνο στον φυσικό κόσμο αλλά και στις κοινωνικοοικονομικές δομές. Η σταθερή άνοδος της μέσης θερμοκρασίας της Γης αποδίδεται κυρίως στις ανθρώπινες δραστηριότητες που ευνοούν την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα για τις επιχειρήσεις, την υγεία και την ανάπτυξη.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η συχνότερη εμφάνιση παρατεταμένων καυσώνων και η συνεχιζόμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελούν μόνο κάποιες από τις ορατές συνέπειες αυτών των φαινομένων, τα οποία απειλούν τη σταθερότητα σε επίπεδο οικονομίας, παραγωγής και ανθρώπινου δυναμικού.
Κλιματική κρίση και επιπτώσεις στη γονιμότητα
Όπως επισημαίνει η Σοφία Καλανταρίδου, καθηγήτρια Μαιευτικής και Γυναικολογίας στο ΕΚΠΑ, η κλιματική κρίση αποτελεί «μία από τις πιο σημαντικές σύγχρονες απειλές της ανθρωπότητας, με δραματικές επιδράσεις στην υγεία». Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η αρνητική επίδραση της αυξανόμενης θερμοκρασίας στην ανδρική γονιμότητα, καθώς, όπως σημειώνει, η αύξηση της θερμοκρασίας υπερβαίνει τα φυσικά θερμικά όρια της γονιμότητας του ανδρικού πληθυσμού.
Η παρατεταμένη θερμική επιβάρυνση μπορεί να μειώσει σημαντικά τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, γεγονός που δημιουργεί προβληματισμό όχι μόνο για τη δημόσια υγεία αλλά και για τη δημογραφική δυναμική μελλοντικών γενεών. Ενδεικτικά, σημειώνεται πως στο ζωικό βασίλειο, η μείωση της γονιμότητας από την άνοδο της θερμοκρασίας μπορεί να μεταβιβαστεί κληρονομικά, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξαφάνισης συγκεκριμένων ειδών.
Επιρροή της υπερθέρμανσης στη γυναικεία γονιμότητα
Ανάλογες είναι οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης και στη γυναικεία γονιμότητα. Η καθηγήτρια επισημαίνει πως η έκθεση σε θερμικό στρες και περιβαλλοντικούς ρύπους, παράγοντες που επιδεινώνονται με την κλιματική αλλαγή, σχετίζεται με πρώιμη ήβη, διαταραχές στην ωοθυλακιορρηξία και αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων κατά την κύηση.
Η αναγκαιότητα αντιμετώπισης των ακραίων καιρικών αλλαγών καθίσταται πλέον επιβεβλημένη, με δεδομένο πως οι ρυθμοί μείωσης του αριθμού γεννήσεων αποτελούν μία από τις σημαντικότερες αιτίες υπογεννητικότητας παγκοσμίως. Η συρρίκνωση τόσο της ανδρικής όσο και της γυναικείας γονιμότητας συνδέεται άρρηκτα με τις περιβαλλοντικές αλλαγές και απαιτεί τη χάραξη νέων στρατηγικών προσαρμογής και πολιτικής πρόληψης.