Αυξημένη, αλλά συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στον ελληνικό τουριστικό κλάδο για το 2025, εν μέσω προβληματισμών που πυροδοτούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις.
Η θετική αυτή προοπτική έρχεται ύστερα από ένα εξαιρετικά επιτυχημένο 2024 – χρονιά ορόσημο, κατά την οποία η Ελλάδα υποδέχθηκε περισσότερους από 40 εκατ. επισκέπτες, ενώ οι συνολικές ταξιδιωτικές εισπράξεις ξεπέρασαν τα 21,6 δισ. ευρώ.
«Η προηγούμενη χρονιά, επιβεβαίωσε την ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού, σε μία εποχή πολλαπλών ανατροπών και αβεβαιοτήτων» τόνισε ο Γιάννης Παράσχης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), στη 33η τακτική γενική συνέλευση. Όπως επισήμανε, «ο τουρισμός όχι μόνο αποτελεί ισχυρό τομέα της οικονομίας, αλλά λειτουργεί και ως σταθεροποιητής, στηρίζοντας την κοινωνική και μακροοικονομική ισορροπία της χώρας».
Θετικά μηνύματα, αλλά με προκλήσεις για τη συνέχεια
Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ και της Τράπεζας της Ελλάδος, καταγράφεται αύξηση 7% στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις (έως αρχές Ιουνίου 2025 σε σύγκριση με το 2024), ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις του πρώτου τριμήνου (Ιανουάριος-Μάρτιος) αυξήθηκαν κατά 4,4%, αγγίζοντας τα 1,073 δισ. ευρώ. Επιπλέον, ο προγραμματισμός των αεροπορικών θέσεων για την περίοδο Μαρτίου - Οκτωβρίου 2025 εμφανίζει άνοδο 5,3%.
Παρά τις θετικές εξελίξεις, ο κ. Παράσχης υπογράμμισε πως υπάρχουν σύνθετες και επιτακτικές προκλήσεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν, ιδίως για τα επόμενα έτη. Αυτές περιλαμβάνουν κρίσιμα ζητήματα ανταγωνιστικότητας, υποδομών, χωροταξικού, ανταποδοτικότητας και βιωσιμότητας του τουρισμού.
Υποδομές και Χωροταξικό στο επίκεντρο της στρατηγικής
Κρίσιμη παραμένει η εκκρεμότητα του ειδικού χωροταξικού πλαισίου τουρισμού, το οποίο αποτελεί θεμέλιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου.
Η έλλειψη σαφούς πλαισίου δύσκολα επιτρέπει τη δημιουργία ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος, καθώς και την ενίσχυση της φέρουσας ικανότητας των προορισμών. Ο ΣΕΤΕ επισημαίνει την ανάγκη θεσμοθέτησης του ειδικού χωροταξικού και της εναρμόνισής του με τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια, ώστε να αποφευχθούν στρεβλώσεις και ανασφάλεια δικαίου.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κλάδος ζητά ανασχεδιασμό της φορολογικής πολιτικής, με στόχο κάθε επιβάρυνση να επιστρέφει στις τοπικές κοινωνίες μέσω ενίσχυσης των υποδομών. Παράλληλα, αναδεικνύεται η ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις σε λιμάνια, μαρίνες, οδικά δίκτυα, καθώς και σε κρίσιμες υπηρεσίες όπως η αεροναυτιλία, προκειμένου να διατηρηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας.
Βραχυχρόνια μίσθωση – ρυθμίσεις και επιπτώσεις
Ο αριθμός των κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης στη χώρα πιθανώς να υπερβαίνει πλέον τα διαθέσιμα ξενοδοχειακά κρεβάτια, σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ, προκαλώντας στρεβλώσεις τόσο στον τομέα του τουρισμού όσο και στην καθημερινότητα των κατοίκων.
Ο ΣΕΤΕ υποστηρίζει τη δημιουργία αυστηρού κανονιστικού πλαισίου που θα εξασφαλίζει φορολογική ισοδυναμία, διαχωρίζοντας την επιχειρηματική από την ιδιωτική δραστηριότητα, και θα διαφυλάσσει την κοινωνική συνοχή.
Ανθρώπινο δυναμικό & βιωσιμότητα ως καταλύτες ανάπτυξης
Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του ελληνικού τουρισμού. Το ΣΕΤΕ στηρίζει τις πρωτοβουλίες που εγγυώνται τα δικαιώματα των εργαζομένων και ζητά την ευελιξία και τον εκσυγχρονισμό των εργασιακών ρυθμίσεων, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του κλάδου. Παράλληλα, είναι επιτακτική η εφαρμογή στοχευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων.
Στην ατζέντα βρίσκεται επίσης η πράσινη μετάβαση του τουριστικού τομέα, για την οποία απαιτούνται αποτελεσματικά χρηματοδοτικά εργαλεία. Μέσω της πρωτοβουλίας METRON Sustainable Tourism, προωθείται η χρήση εργαλείων που συμβάλλουν στη μέτρηση και ενίσχυση των δεικτών βιωσιμότητας στις τουριστικές επιχειρήσεις, καθώς η μετάβαση προς μια κοινωνικά υπεύθυνη οικονομία αποτελεί κοινό στόχο και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα.
Χρηματοδότηση: Δύσβατος δρόμος για τις μικρές επιχειρήσεις
Εστίαση δίνεται και στο διαχρονικό πρόβλημα της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις τουρισμού, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του κλάδου. Παρά τις πρόσφατες αλλαγές στον Αναπτυξιακό Νόμο, οι ανησυχίες παραμένουν, καθώς πολλές ώριμες επενδυτικές προτάσεις παραμένουν χωρίς χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τον κ. Παράσχη, ο τουρισμός πρέπει να αναγνωρίζεται θεσμικά ως βασικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας και του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.