Τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων οι οποίοι στον εργασιακό τους βίο είχαν διαδοχική ασφάλιση διευκρινίζει ο ΕΦΚΑ, καθώς υπήρχε ασάφεια μετά τις αλλαγές που έγιναν στα διατάξεις των ασφαλιστικών νόμων το 2016 και το 2020.
Ειδικότερα ο ΕΦΚΑ με την υπ. αρ. 20/2025 εγκύκλιο έρχεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο για χιλιάδες ασφαλισμένους που έχουν εργαστεί σε πολλούς φορείς (Διαδοχική Ασφάλιση) και πρόκειται να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, διευκρινίζοντας τόσο τα όρια ηλικίας όσο και τις άλλες προϋποθέσεις.
Η εγκύκλιος βασίζεται στις τροποποιήσεις του νόμου 4387/2016 από τον νόμο 4670/2020 και διευκρινίζει τη διαδικασία ελέγχου των αιτήσεων συνταξιοδότησης και, κυρίως, στη ρύθμιση που αφορά το όριο ηλικίας για την εξέταση του αιτήματος από τον προηγούμενο ασφαλιστικό Φορέα, ιδιαίτερα όταν ο τελευταίος φορέας ασφάλισης είναι το πρώην Δημόσιο.
Πού υποβάλλεται η αίτηση
Σύμφωνα με τις εν λόγω συνταξιοδοτικές διατάξεις, η αίτηση συνταξιοδότησης που υποβάλλεται για να κριθεί βάσει των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης, εξετάζεται από την αρμόδια υπηρεσία του τ. φορέα ή κλάδου στην οποία ο ασφαλισμένος διένυσε χρόνο ασφάλισης κατά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου σύμφωνα με τη νομοθεσία, υπολογίζοντας το συνολικό χρόνο τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης.
Ειδικότερα, το αίτημα του ασφαλισμένου ή των μελών της οικογένειάς του για την απονομή σύνταξης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, εξετάζεται αρχικά από τον τελευταίο τέως. Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ο οποίος ελέγχει τις κάτωθι προϋποθέσεις:
- Να έχει πραγματοποιήσει στον φορέα αυτό τον κατ’ ελάχιστο αριθμό ημερών ασφάλισης που απαιτείται με βάση τη νομοθεσία ήτοι 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά από τις οποίες 300 ημέρες ασφάλισης την τελευταία πενταετία,
- Να πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου τ. ΦΚΑ με βάση το συνολικό χρόνο ασφάλισης στον οποίο περιλαμβάνεται και ο διαδοχικός χρόνος.
Στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης ή τον έχει πραγματοποιήσει αλλά δεν πληροί της προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου φορέα, τότε το αίτημα συνταξιοδότησης διαβιβάζεται στον αμέσως προηγούμενο τ. φορέα στον οποίο πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο Νόμο.
Πότε κρίνουν το αίτημα οι προηγούμενοι φορείς
Απαραίτητη προϋπόθεση για να κριθεί η αίτηση από τον/τους προηγούμενο/ους φορέα/είς, μετά την κρίση από τον τελευταίο τ. ΦΚΑ είναι ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα ή στην περίπτωση συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου πρώην φορέα.
Όσο για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου δεν απαιτείται καμία προϋπόθεση.
Κατά συνέπεια για να δικαιωθεί ο ασφαλισμένος ή τα μέλη της οικογένειάς του σύνταξης από τον e-ΕΦΚΑ, με τις διατάξεις της νομοθεσίας του προηγούμενου φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο (στον οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος του τελευταίου φορέα), πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.
Συγκεκριμένα, για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος, στην περίπτωση που τελευταίος φορέας ασφάλισης είναι το τ. Δημόσιο, θα πρέπει να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Να έχουν πραγματοποιηθεί στο Δημόσιο χίλιες (1.000) ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων τριακόσιες (300) ημέρες την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της ασφάλισης.
- Να έχει συμπληρώσει ο ασφαλισμένος μία από τις προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος με βάση τη νομοθεσία.
Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για συνταξιοδότηση από το τ. Δημόσιο, τότε το αίτημα κρίνεται από τον τ. ΦΚΑ στον οποίο ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης.
Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις
Εφόσον δεν συγκεντρώνονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία του προηγούμενου φορέα της δραστηριότητας ή απασχόλησης στην οποία πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες ημέρες ασφάλισης, τότε το συνταξιοδοτικό δικαίωμα κρίνεται με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του φορέα της δραστηριότητας ή απασχόλησης κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών ασφάλισης.
Σε περίπτωση που δεν συγκεντρώνονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία κάποιου από τους ενταχθέντες, πλην του τελευταίου στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέα ή τομέα ή κλάδου ή λογαριασμού, στους οποίους έχει χωρίσει ασφάλιση, τότε η αίτηση συνταξιοδότησης απορρίπτεται.
Τα όρια ηλικίας
Για να ισχύσουν τα παραπάνω, δηλαδή να διαβιβαστεί από το τ. Δημόσιο το συνταξιοδοτικό αίτημα και η κρίση του να πραγματοποιηθεί από τον προηγούμενο τ. φορέα με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του Δημοσίου.
Σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του τ. Δημοσίου, ελάχιστο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για το πρώην Δημόσιο για όσους ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά έως 31/12/1992 είναι το 52ο έτος ηλικίας ενώ για όσους ασφαλίστηκαν από 01/01/1993 και μετά το 62ο έτος.
Ως εκ τούτου, κατά την εξέταση του συνταξιοδοτικού αιτήματος από τις Υπηρεσίες του πρώην Δημοσίου με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και προκειμένου το αίτημα να διαβιβαστεί στον προηγούμενο τ. ΦΚΑ, θα πρέπει ο αιτών ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας α) των 52 ετών εφόσον έχει υπαχθεί στην ασφάλιση έως την 31/12/1992 και β) 62 ετών προκειμένου για τους υπαχθέντες στην ασφάλιση μετά την 01/01/1993.