Σημαντικές θεσμικές αλλαγές στον τομέα της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων επιδιώκει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που κατατίθεται στην Ολομέλεια της Βουλής τη Δευτέρα, 28 Ιουλίου.
Μέσω του σχεδίου νόμου αυτού, προωθούνται μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και υιοθετούνται δράσεις για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος του στρατιωτικού προσωπικού.
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη συγχώνευση υφιστάμενων ταμείων διαχείρισης σε ένα ενιαίο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το Ταμείο Ακινήτων Εθνικής Άμυνας (ΤΑΕΘΑ), και παράλληλα τη δημιουργία του Φορέα Αξιοποίησης Ακινήτων Ενόπλων Δυνάμεων (ΦΑΑΕΔ).
Η νέα δομή έρχεται να αντικαταστήσει προηγούμενες, κατακερματισμένες διοικητικές πρακτικές και να προσφέρει ενοποιημένη, αποτελεσματική διαχείριση της σημαντικής αυτής εθνικής περιουσίας.
Η συνένωση των ταμείων ΤΕΘΑ, ΤΕΣ και ΤΑΑ στο ΤΑΕΘΑ σηματοδοτεί την πλήρη αναδιοργάνωση της διοίκησής τους. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιδιώκει να εφαρμόσει ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο που διασφαλίζει αποτελεσματικό συντονισμό των δράσεων, σε αντίθεση με το εώς τώρα αποσπασματικό σύστημα. Τα νέα νομικά πρόσωπα θα είναι διοικητικά και οικονομικά αυτοτελή, με διακριτή και ανεξάρτητη περιουσία.
Ειδικότερα, το ΤΑΕΘΑ δεν θα ασκεί άμεσα τη διαχείριση μη επιχειρησιακά αναγκαίας περιουσίας. Αυτή θα περνά στη διαχείριση του ΦΑΑΕΔ, δημιουργώντας ένα σύστημα όπου οι αποδόσεις επιστρέφουν πλήρως στο Ταμείο για την εξυπηρέτηση της αποστολής του.
Ο ΦΑΑΕΔ αναλαμβάνει την αξιοποίηση ακινήτων που χαρακτηρίζονται μη επιχειρησιακά, μετά από σχετική απόφαση της στρατιωτικής υπηρεσίας. Η αξιοποίηση αφορά τόσο εκποίηση, όσο και εκμίσθωση ή ωρίμανση (π.χ. διαδικασίες πολεοδόμησης).
Το νομοσχέδιο θέτει τα θεμέλια για δεκαετές σχέδιο κάλυψης των στεγαστικών αναγκών των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Επιδιώκεται έτσι ένα μακροπρόθεσμο, συγκροτημένο πρόγραμμα παρεμβάσεων με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του προσωπικού.
Παράλληλα, εισάγονται βελτιωτικές τροποποιήσεις προς ενίσχυση των μηχανισμών διαφάνειας και λογοδοσίας, όπως ζήτησαν τα μέλη της Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής. Έμφαση θα δοθεί, μετά από σχετικές παρατηρήσεις, στη διαφανή λήψη αποφάσεων για την αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, διαβεβαίωσε ότι η ακίνητη περιουσία των ταμείων παραμένει υπό τον έλεγχό τους, με εξαίρεση τα ενεργά στρατόπεδα και τα ακίνητα εντός αυτών.
Ο ΦΑΑΕΔ λειτουργεί ως διαχειριστικός και όχι ως ιδιοκτησιακός φορέας, ενώ τα έσοδα από κάθε αξιοποίηση επιστρέφουν στα ταμεία.
Επιπλέον, διαμορφώνεται μηχανισμός καθορισμού της επιχειρησιακής αναγκαιότητας των εγκαταστάσεων, με συμμετοχή ανώτατων στρατιωτικών οργάνων και τονίζονται οι στοιχειώδεις εγγυήσεις για διατήρηση της περιουσίας σε δημόσιο έλεγχο.
Ο κ. Δένδιας γνωστοποίησε επίσης ότι θα κατατεθεί τροπολογία για την οικονομική βιωσιμότητα των μετοχικών ταμείων, μετά από συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών.
Έντονος προβληματισμός καταγράφεται στη Βουλή σχετικά με τις προωθούμενες τροποποιήσεις στη στρατιωτική θητεία. Ο ανεξάρτητος βουλευτής Ευάγγελος Αποστολάκης αναφέρθηκε στην πρόσφατη εξαγγελία κατάργησης της δυνατότητας θητείας στο Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία για τους στρατευσίμους, επισημαίνοντας την ιστορική, θεσμική και λειτουργική σημασία της εκπαίδευσης σε όλα τα όπλα.
Ο Υπουργός απάντησε πως τεχνικές και εξειδικευμένες ειδικότητες θα συνεχίσουν να υπηρετούν σε ναυτικό ή αεροπορία, διατηρώντας έναν συμβολικό αριθμό ναυτών και σμηνιτών.
Παράλληλα, υπογράμμισε τη σχεδόν πλήρη στελέχωση του Ναυτικού και της Αεροπορίας από επαγγελματίες και εφέδρους, τονίζοντας τις αυξημένες ανάγκες του Στρατού Ξηράς.
Η Νέα Δημοκρατία στηρίζει το νομοσχέδιο, αναγνωρίζοντας την ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης και την ανταπόκριση στο στεγαστικό πρόβλημα.
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ζητά εγγυήσεις διαφάνειας, δημόσιο έλεγχο και συμμετοχή θεσμικών εκπροσώπων στη διοίκηση του ΤΑΕΘΑ, κρατώντας επιφυλάξεις ως προς την τελική του στάση.
Αντίθετα, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ καταψηφίζουν, θεωρώντας ότι με το νέο νομικό πλαίσιο και τη σύσταση του ΦΑΑΕΔ δίνεται έδαφος για ευρεία παραχώρηση ή ιδιωτικοποίηση ακινήτων, χωρίς επαρκή διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος. Αντίστοιχες ενστάσεις διατυπώνουν η Νέα Αριστερά, η Ελληνική Λύση και η Πλεύση Ελευθερίας, με ζητήματα γύρω από τη σαφήνεια, την προτεραιοποίηση του στεγαστικού και τη διαφάνεια των διαδικασιών.
Συνολικά, το νομοσχέδιο σημειώνει νέα σελίδα στη διαχείριση της στρατιωτικής ακίνητης περιουσίας, θέτοντας ως προτεραιότητα την αποτελεσματικότητα, τη δημόσια λογοδοσία και τη στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού των Ενόπλων Δυνάμεων.