Κοντογεώργης: Διάλογος για το μέλλον της ελληνικής περιφέρειας

Η αναζωογόνηση της ελληνικής υπαίθρου έρχεται στο προσκήνιο ύστερα από τη συμβολική επίσκεψη του πρωθυπουργού στο χωριό Φουρνά της Ευρυτανίας. Εκεί, συνομίλησε «με ανθρώπους από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας που πήραν τη γενναία απόφαση να εγκαταλείψουν τις πόλεις» και να εγκατασταθούν στην περιφέρεια.

Οι συζητήσεις εστίασαν στις προκλήσεις αλλά και στις ευκαιρίες που προσφέρει η εγκατάσταση στην ύπαιθρο, στην ανάγκη για κρατική στήριξη, και στη μεταστροφή που φέρνει στην ποιότητα ζωής όσων επέλεξαν το εγχείρημα.

Το ζήτημα της αποκέντρωσης και της στήριξης των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών έχει πάψει να είναι απλά μια θεωρητική προσέγγιση. Όπως σημειώνει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, η συγκεκριμένη ατζέντα συνοδεύεται πλέον από μια ολοκληρωμένη στρατηγική για περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη. Ο στόχος; Η ισόρροπη κατανομή των καρπών της ανάπτυξης, ώστε κάθε πολίτης να έχει το δικαίωμα να ζει και να ευημερεί στον τόπο καταγωγής του, αν αυτό επιθυμεί.

Συστηματική προσέγγιση και εθνικός στόχος

Η συστηματική αυτή προσπάθεια περιλαμβάνει οργανωμένη διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, στοχευμένες παρεμβάσεις σε τοπικό επίπεδο και ένταξη της περιφερειακής διάστασης στην εθνική πολιτική. Το πλάνο εκτείνεται σε καίριους τομείς, όπως:

• Διαχείριση υδάτινων πόρων
• Αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος
• Χωροταξικός σχεδιασμός
• Επενδύσεις και ανάπτυξη των περιφερειακών πανεπιστημίων
• Ενίσχυση ορεινών και νησιωτικών περιοχών
• Συντονισμός χρηματοδοτικών εργαλείων

Το ζητούμενο είναι «να μειώσουμε, με βιώσιμο και δίκαιο τρόπο, την απόσταση της περιφέρειας από το κέντρο», κάτι που αποτελεί ευθύνη εθνικής σημασίας.

Ευρωπαϊκή διάσταση και αναδυόμενες προκλήσεις

Η αναφορά του υφυπουργού όσον αφορά το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ αναδεικνύει την ανάγκη για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και επαρκή χρηματοδότηση των εθνικών προτεραιοτήτων, από τη διαχείριση των φυσικών πόρων έως τις υποδομές και την αντιμετώπιση του δημογραφικού. Στη σημερινή συγκυρία, όπου η Ευρώπη καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα σε άμυνα, ανταγωνιστικότητα και κοινωνική συνοχή, οι πόροι για την ελληνική ύπαιθρο παραμένουν απολύτως αναγκαίοι.

Οι τρεις βασικοί πυλώνες της αναγέννησης

Στη νέα αυτή πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Θ. Κοντογεώργη, απαιτούνται τρεις αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις:

1. Κοινός στρατηγικός σχεδιασμός κυβέρνησης και τοπικής αυτοδιοίκησης. Η αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων πρέπει να γίνεται με κοινές προτεραιότητες και σαφώς καθορισμένες ελάχιστες δαπάνες σε κάθε βασικό άξονα.
2. Ένταξη του πρωτογενούς τομέα στο συνολικό σχέδιο ανάπτυξης της περιφέρειας. Το νέο αγροκλιματικό περιβάλλον, η διασφάλιση επισιτιστικής επάρκειας και η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού απαιτούν ολοκληρωμένη προσέγγιση.
3. Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις μέσω στοχευμένου προγράμματος και προσεκτικού προγραμματισμού. Η εποχή όπου πρώτα εξασφαλίζονταν χρηματοδοτήσεις και στη συνέχεια καθυστερούσε η υλοποίηση έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Σήμερα, ζητούμενο είναι ο επιτελικός σχεδιασμός, η γρήγορη υλοποίηση, η διαφάνεια και η αξιολόγηση των παραγόμενων αποτελεσμάτων πριν από τη διάθεση των πόρων.

Κεντρικό ρόλο σε αυτή τη νέα προσέγγιση παίζουν η ειλικρινής διαβούλευση και η κοινωνική συναποδοχή σε τοπικό επίπεδο. Καμία πολιτική παρέμβαση δεν μπορεί να ευδοκιμήσει εάν δεν έχει τη στήριξη των κατοίκων για τους οποίους σχεδιάζεται.

Eπιπλέον, η ανάγκη για εθνικό διάλογο και ευρεία συναίνεση αναδεικνύεται πιο επίκαιρη από ποτέ. «Αξίζει να το προσπαθήσουμε», υπογραμμίζει ο υφυπουργός, θέτοντας το πλαίσιο για το μέλλον της ελληνικής περιφέρειας και της ισόρροπης ανάπτυξης για τις επόμενες δεκαετίες.