Λίγες μόλις ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας επιβολής επιπλέον δασμών από τις ΗΠΑ, Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες κατέληξαν σε συμφωνία-πλαίσιο για το εμπόριο, αποφεύγοντας προς το παρόν μια κλιμάκωση εμπορικού πολέμου.
Στο επίκεντρο της συμφωνίας βρίσκεται η επιβολή βασικού δασμού 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, με λίγες εξαιρέσεις, ενώ η ΕΕ δεσμεύεται να ενισχύσει τις εισαγωγές αμερικανικής ενέργειας και αμυντικού εξοπλισμού.
Η αντίδραση των αγορών υπήρξε μικτή, καθώς το αρχικό κύμα αισιοδοξίας υποχώρησε γρήγορα, με τα ευρωπαϊκά νομίσματα να καταγράφουν απώλειες έναντι του δολαρίου.
Ο αναλυτής της Ebury, Μάθιου Ράιαν, ο οποίος έχει τον ρόλο Head of Market Strategy της εταιρείας διεθνών πληρωμών Ebury, εκτιμά ότι αν και η συμφωνία απομακρύνει τον κίνδυνο σοβαρών γεωοικονομικών εντάσεων, παραμένει οικονομικά επώδυνη για την Ευρωζώνη, με προβλεπόμενο αντίκτυπο στο ΑΕΠ της τάξεως του 0,3%-0,5% σε βάθος πενταετίας.
Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στις μακροοικονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας και στις ενδεχόμενες αναθεωρήσεις στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ.
Η ανάλυση Ebury για την εμπορική συμφωνία των ΗΠΑ με την ΕΕ
Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν σε μια συμφωνία-πλαίσιο για το εμπόριο, λίγες μέρες πριν εκπνεύσει η προθεσμία της 1ης Αυγούστου για τους δασμούς του Προέδρου Τραμπ.
Ποιες είναι όμως οι λεπτομέρειες της συμφωνίας, είναι ευνοϊκή για τις ΗΠΑ και πώς αντέδρασαν οι αγορές;
Συντελεστής δασμών 15%, με λίγες εξαιρέσεις
Η ίδια η συμφωνία φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό συνεπής με το σχέδιο του Λευκού Οίκου. Ένας βασικός δασμός 15% θα εφαρμοστεί στα περισσότερα ευρωπαϊκά αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, των οποίων ο συντελεστής φόρου εισαγωγής θα μειωθεί από 27,5%.
Υπάρχουν ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο, οι οποίες θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται σε δασμούς 50%, ενώ μηδενικά τέλη θα εφαρμόζονται σε μια ποικιλία αγαθών, ιδίως σε αεροσκάφη, εξαρτήματα, επιλεγμένες χημικές ουσίες, ημιαγωγούς και ορισμένα γεωργικά προϊόντα και πρώτες ύλες.
Υπήρξε μία σύγχυση ως προς το αν θα συμπεριληφθούν τα φαρμακευτικά προϊόντα, αλλά αξιωματούχοι των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι θα υπόκεινται πράγματι στον συντελεστή δασμών 15%.
Εκτός από τους δασμούς, η ΕΕ συμφώνησε να αγοράσει αμερικανική ενέργεια ύψους 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα τρία χρόνια, με επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια να διατίθενται για πρόσθετες επενδύσεις στην Αμερική, συμπεριλαμβανομένων αγορών στρατιωτικού εξοπλισμού.
Δεν θα υπάρξει συσσώρευση δασμών, δηλαδή το 15% θα είναι ο μέγιστος συντελεστής δασμού, και όχι επιπλέον των υφιστάμενων φόρων εισαγωγής.
Ως έχουν τα πράγματα, η ΕΕ δεν πρόκειται να εφαρμόσει κανέναν δασμό στα αμερικανικά αγαθά, αν και αξίζει να σημειωθεί ότι οι λεπτομέρειες της συμφωνίας πρέπει ακόμη να οριστικοποιηθούν, και τυχόν αντίποινα στο μέλλον δεν μπορούν να αποκλειστούν εντελώς.
Καλή συμφωνία; Ή μήπως η ΕΕ συνθηκολόγησε;
Θεωρούμε τους όρους της συμφωνίας ίσως το μικρότερο των δύο κακών για την ΕΕ. Σαφώς, οι δασμοί 15% είναι πολύ λιγότερο υψηλοί από το 30% ή ακόμα και 50% που απειλούσε ο Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες.
Ωστόσο, είναι επίσης πολύ πιο σκληροί από τον σχεδόν 1% μέσο συντελεστή δασμού που ίσχυε πριν από τη δεύτερη θητεία Τραμπ, και πέντε ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες υψηλότεροι από τον συντελεστή 10% που φέρεται να ζητούσαν οι Ευρωπαίοι διαπραγματευτές κατά τη διάρκεια των συζητήσεων (εκτός από μηδενικούς δασμούς για τους τομείς της φαρμακευτικής, των ημιαγωγών και των αυτοκινήτων).
Είναι επίσης υψηλότερος από τους δασμούς 10% που διαπραγματεύτηκε η Βρετανία, αν και το Ηνωμένο Βασίλειο είχε την πολυτέλεια να διαθέτει πλεόνασμα στο εμπόριο αγαθών με την Αμερική.
Θα μπορούσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες να είχαν διαπραγματευτεί σκληρότερα και πιο έξυπνα για να επιτύχουν έναν λιγότερο οικονομικά επιβλαβή βασικό συντελεστή δασμών και εξαιρέσεις για περισσότερους τομείς; Πιθανόν ναι, αλλά θα παρέμενε ο κίνδυνος να υπήρχαν νέοι δασμοί ως αντίποινα, καθώς και η πιθανότητα να μην προλάβουν την προθεσμία της 1ης Αυγούστου.
Ακόμη, θα μπορούσαν να υπάρχουν περισσότεροι περιορισμοί στο εμπόριο με τις ΗΠΑ βραχυπρόθεσμα καθώς και μια παρατεταμένη περίοδος αβεβαιότητας για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Αντ' αυτού, οι αξιωματούχοι της ΕΕ επέλεξαν παραχωρήσεις που θα απέφευγαν έναν καταστροφικό εμπορικό πόλεμο και μια αύξηση των γεωπολιτικών κινδύνων και κινδύνων ασφαλείας, αν και αντιμετώπισαν πολλές αντιδράσεις από πολλά κράτη μέλη.
Τα ευρωπαϊκά νομίσματα οδήγησαν τις απώλειες τη Δευτέρα
Με ανακούφιση αντέδρασαν αρχικά οι χρηματοπιστωτικές αγορές, ενώ ακολούθησε μια ξεκάθαρη απογοήτευση. Οι ευρωπαϊκές αγορές μετοχών άνοιξαν υψηλότερα τη Δευτέρα το πρωί όπως και το ευρώ, καθώς οι επενδυτές δέχτηκαν με ανακούφιση τη συμφωνία και την αποφυγή των χειρότερων σεναρίων.
Ωστόσο, τα κέρδη αποδείχθηκαν πολύ βραχύβια καθώς τόσο οι χρηματιστηριακές αγορές όσο και τα νομίσματα υψηλού κινδύνου υποτιμήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Τα τέσσερα κύρια νομίσματα της κεντρικής και ανατολικής ευρώπης (PLN, HUF, CZK και RON) υποτιμήθηκαν όλα κατά περίπου 1% ή περισσότερο έναντι του δολαρίου κατά τη διάρκεια των συναλλαγών του Λονδίνου, ενώ το ευρώ, η σουηδική κορώνα και το ελβετικό φράγκο ακολούθησαν.
Σαφώς, ένα μέρος των προαναφερθεισών κινήσεων έχει να κάνει με τη γενική ενδυνάμωση του δολαρίου, με τους επενδυτές να ενισχύουν το νόμισμα με τη προσδοκία ότι οι χαμηλότεροι δασμοί σημαίνουν λιγότερες αρνητικές συνέπειες για την οικονομία των ΗΠΑ.
Υπάρχει επίσης μια αίσθηση, ότι αυτή δεν είναι μια ιδιαίτερα καλή συμφωνία για την ευρωπαϊκή οικονομία, τουλάχιστον με βάση όσα είχαν υπολογιστεί την περασμένη εβδομάδα και ότι η φαινομενικά μη ισορροπημένη δομή της συμφωνίας ευνοεί τις ΗΠΑ και τα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία πολύ περισσότερο από ό,τι την ΕΕ.
Ποιες είναι οι οικονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας;
Ο μεγάλος φόβος για τους συμμετέχοντες στην αγορά μετά τις 2 Απριλίου ήταν ότι μια έναρξη ενός παρατεταμένου εμπορικού πολέμου θα μπορούσε να οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε μια απότομη επιβράδυνση.
Είμαστε αρκετά βέβαιοι ότι αυτό δεν θα συμβεί, και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα έχουν τώρα την πολυτέλεια της βεβαιότητας αλλά και την ικανότητα να προγραμματιστούν εκ των προτέρων, κάτι που από μόνο του θα περιορίσει την οικονομική αναστάτωση. Δεν θεωρούμε αμελητέο τον αντίκτυπο των δασμών στην Ευρωζών.
Ωστόσο, τον θεωρούμε διαχειρίσιμο στα τρέχοντα επίπεδα, με τις εκτιμήσεις για ένα πλήγμα περίπου 0,3-0,5% στο ΑΕΠ τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια να είναι υπολογίσιμες, αλλά όχι ικανές για να τροφοδοτήσουν ανησυχίες για ύφεση.
Φυσικά πρόκειται για εκτιμήσεις και ο πραγματικός αντίκτυπος των εμπορικών περιορισμών μένει να φανεί στο μέλλον.
Ως εκ τούτου, η προσοχή θα μετατοπιστεί τώρα από την πορεία των διαπραγματεύσεων προς την επίδραση των δασμών στις οικονομίες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Οι δείκτες PMI επιχειρηματικής δραστηριότητας του Αυγούστου (21/08) θα παρέχουν την πρώτη ένδειξη. Υπάρχει επίσης το ζήτημα των επιτοκίων της ΕΚΤ για να εξεταστεί.
Στη συνεδρίαση του Ιουλίου, η Πρόεδρος Lagarde άφησε να εννοηθεί μια επικείμενη παύση επιτοκίων, ενώ υπαινίχθηκε ότι το συμβούλιο ενδέχεται να έχει ολοκληρώσει οριστικά τις μειώσεις επιτοκίων.
Ωστόσο, αυτή η στάση θα μπορούσε να αλλάξει πολύ γρήγορα, αν γίνει σαφές ότι το οικονομικό πλήγμα των δασμών είναι χειρότερο από το αρχικά αναμενόμενο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
