Το 2024 ήταν μια χρονιά-ορόσημο για το παγκόσμιο εμπόριο, καθώς οι εμπορικές ροές άγγιξαν ιστορικό ρεκόρ, με συνολική αξία 23,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σύμφωνα με τα στοιχεία της TradeInt.
Όπως αναφέρει στην έκθεση της, το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 36,6% σε σχέση με το 2020, αν και η ετήσια άνοδος σε σχέση με το 2023 επιβραδύνθηκε στο 1,1%. Η επιβράδυνση αυτή αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις που έθεσαν η γεωπολιτική αστάθεια, οι εμπορικοί πόλεμοι και η αναδιάταξη των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού.
Με το διεθνές εμπόριο να αποτελεί κινητήριο μοχλό για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, οι κορυφαίοι εξαγωγείς του κόσμου δεν είναι μόνο οικονομικοί «γίγαντες», αλλά και στρατηγικοί παίκτες που διαμορφώνουν την παγκόσμια ισορροπία ισχύος.
Οι εξαγωγές καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από βιομηχανικά μηχανήματα και οχήματα έως μικροηλεκτρονικά, φαρμακευτικά και προϊόντα πολυτελείας. Η κάθε χώρα επιδιώκει να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της μέσω επενδύσεων σε τεχνολογία, καινοτομία και διεύρυνση αγορών.
Η παγκόσμια εικόνα του 2024 ανέδειξε τρεις σημαντικές τάσεις:
Η “ασιατικοποίηση” του εμπορίου. Με την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και τη Σιγκαπούρη να καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις στην πρώτη δεκάδα, η Ασία ενίσχυσε την πρωτοκαθεδρία της σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας.
Η στρατηγική διαφοροποίηση των αγορών. Ειδικά μετά τις εμπορικές εντάσεις ΗΠΑ–Κίνας, πολλές χώρες και εταιρείες μετέφεραν παραγωγή και δίκτυα διανομής σε εναλλακτικούς προορισμούς, όπως το Βιετνάμ, το Μεξικό και η Ινδία.
Η στροφή στην “πράσινη” και υψηλής αξίας παραγωγή. Από τις ΑΠΕ μέχρι τα ηλεκτρικά οχήματα και την πράσινη ναυτιλία, οι εξαγωγές πλέον περιλαμβάνουν ισχυρό τεχνολογικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο διεθνής οικονομολόγος Jean-Paul Moreau: «Σήμερα, η μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο εμπόριο δεν κρίνεται μόνο στο κόστος παραγωγής, αλλά και στην ικανότητα καινοτομίας, στη γεωπολιτική επιρροή και στη βιωσιμότητα».
1. Κίνα – 3,58 τρισ. δολάρια
Η Κίνα κατέχει σταθερά την κορυφή, με τις εξαγωγές να φτάνουν τα 3,58 τρισεκατομμύρια δολάρια, αντιστοιχώντας στο 15,1% του παγκόσμιου συνόλου. Ο δυναμικός αυτός όγκος τροφοδοτείται από υψηλής τεχνολογίας προϊόντα, ηλεκτρονικό και μηχανολογικό εξοπλισμό, οχήματα, πλαστικά, έπιπλα και ιατρικά όργανα.
«Η Κίνα δεν είναι πλέον απλώς το εργοστάσιο του κόσμου· είναι καινοτόμος τεχνολογικός παίκτης», τόνισε αναλυτής εμπορίου της Σαγκάης.
2. Ηνωμένες Πολιτείες – 2,08 τρισ. δολάρια
Με εξαγωγές ύψους 2,08 τρισ. δολαρίων, οι ΗΠΑ διατηρούν τη δεύτερη θέση. Κυριαρχούν στους τομείς της αεροναυπηγικής, της βιομηχανικής μηχανολογίας, των οχημάτων και της ενέργειας, ενώ ισχυρές είναι και οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων.
«Οι ΗΠΑ δεν ανταγωνίζονται σε όγκο, αλλά σε τεχνολογική υπεροχή και αξία», σημειώνει ο οικονομολόγος Mark Johnson.
3. Γερμανία – 1,68 τρισ. δολάρια
Η Γερμανία, τρίτη παγκοσμίως, βασίζεται στην αυτοκινητοβιομηχανία, τα μηχανήματα και τα φαρμακευτικά προϊόντα. Με πλεόνασμα 250 δισ. δολαρίων, η χώρα στοχεύει στη «πράσινη» μετάβαση και στη διεύρυνση αγορών σε Ινδία και Λατινική Αμερική.
4. Ολλανδία – 735,52 δισ. δολάρια
Η Ολλανδία λειτουργεί ως εμπορικός κόμβος της Ευρώπης, με ισχυρές εξαγωγές σε καύσιμα, μηχανήματα και υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμό. Το λιμάνι του Ρότερνταμ παραμένει κρίσιμη πύλη εμπορίου.
5. Ιαπωνία – 707,39 δισ. δολάρια
Η Ιαπωνία, με αιχμή τον κλάδο αυτοκινήτου, τα βιομηχανικά μηχανήματα και τα ηλεκτρονικά, αντιμετωπίζει σκληρό ανταγωνισμό από Κίνα και Ν. Κορέα, επενδύοντας όμως σε ρομποτική και «πράσινη» τεχνολογία.
6. Νότια Κορέα – 683,13 δισ. δολάρια
Με ρεκόρ εξαγωγών, η Ν. Κορέα ξεχωρίζει στην παραγωγή ημιαγωγών και πλοίων LNG, ενισχύοντας το παγκόσμιο τεχνολογικό της αποτύπωμα.
7. Ιταλία – 674,87 δισ. δολάρια
Η Ιταλία διακρίνεται για βιομηχανικά μηχανήματα, φαρμακευτικά και πολυτελή οχήματα, με βασικές αγορές τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.
8. Γαλλία – 626,2 δισ. δολάρια
Η Γαλλία παραμένει δυνατή σε αεροναυπηγική, μηχανήματα, καλλυντικά και φαρμακευτικά, με σημαντικό προσανατολισμό στις ευρωπαϊκές αγορές.
9. Μεξικό – 617 δισ. δολάρια
Με το 84% των εξαγωγών του να κατευθύνεται στις ΗΠΑ, το Μεξικό εξελίσσεται σε κορυφαίο κέντρο παραγωγής ηλεκτρονικών και οχημάτων στη Βόρεια Αμερική.
10. Σιγκαπούρη – 504,8 δισ. δολάρια
Η Σιγκαπούρη, παγκόσμιος κόμβος logistics, βασίζεται σε εξαγωγές ηλεκτρονικών, μηχανημάτων και καυσίμων, με κυριότερους πελάτες την Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και τη Μαλαισία.
Η στρατηγική σημασία του εμπορίου
Οι εξαγωγές δεν αποτελούν απλώς μέτρο οικονομικής δύναμης αλλά και εργαλείο διπλωματίας. Χώρες που κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές, αποκτούν πολιτική επιρροή και διαμορφώνουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
«Η γεωπολιτική του εμπορίου είναι σήμερα τόσο κρίσιμη όσο και η γεωπολιτική της ενέργειας», δηλώνει η αναλύτρια διεθνών σχέσεων Dr. Ελένη Παπαδοπούλου.
Πώς διαμορφώνονται τα έσοδα των κορυφαίων εξαγωγέων:
- Κίνα – 3.58 τρισεκατομμύρια δολάρια
- Ηνωμένες Πολιτείες – 2.08 τρισεκατομμύρια δολάρια
- Γερμανία – 1.68 τρισεκατομμύρια δολάρια
- Ολλανδία – 735.52 δισεκατομμύρια δολάρια
- Ιαπωνία – 707.39 δισεκατομμύρια δολάρια
- Νότια Κορέα – 683.13 δισεκατομμύρια δολάρια
- Ιταλία – 674.87 δισεκατομμύρια δολάρια
- Γαλλία – 626.2 δισεκατομμύρια δολάρια
- Μεξικό – 617 δισεκατομμύρια δολάρια
- Σιγκαπούρη – 504.8 δισεκατομμύρια δολάρια
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
