Μετά από απόφαση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο ορεινός όγκος του Δήμου Ωραιοκάστρου αναγνωρίστηκε ως ιστορικός τόπος.
Η κήρυξη αυτή ήρθε ως αποτέλεσμα της ομόφωνης γνωμοδότησης τόσο του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου όσο και του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, έπειτα από σχετική εισήγηση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας.
Στην ανακοίνωσή του, ο Δήμος Ωραιοκάστρου υπογραμμίζει τη σημασία της εν λόγω απόφασης, επισημαίνοντας ότι αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα για την προώθηση του σχεδίου που είχε οραματιστεί ο δήμαρχος Παντελής Τσακίρης, με στόχο τη δημιουργία ενός «Ιστορικού Πάρκου» και την ενσωμάτωση του Ωραιοκάστρου στους τουριστικούς προορισμούς που σχετίζονται με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η πρώτη δημόσια αναφορά του κ. Τσακίρη στο συγκεκριμένο πλάνο έγινε to 2019. Το πρώτο ουσιαστικό βήμα ήταν η υπογραφή προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ωραιοκάστρου, της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Στόχος της συνεργασίας ήταν η καταγραφή και τεκμηρίωση στοιχείων που συνδέονται με την ιστορική περίοδο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στην περιοχή. Την υλοποίηση της ερευνητικής εργασίας ανέλαβε η αρχαιολόγος, ερευνήτρια και υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Δέσποινα Χαρίτου, κάτοικος Ωραιοκάστρου.
Παράλληλα, ο Δήμος Ωραιοκάστρου ανέλαβε τη στενή συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς.
Όλα αυτά τα χρόνια, οι συνεργαζόμενοι φορείς προχώρησαν σε μεθοδική δουλειά, εδραιώνοντας τις βάσεις για τη σταδιακή υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου «Ιστορικό Πάρκο».
Στην εισήγηση προς το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, καταγράφονται και τεκμηριώνονται σημαντικά μνημεία, όπως πολυβολεία, οχυρωματικές κατασκευές, σημαντικές τοποθεσίες, χώροι διαμονής και δεξαμενές, τα οποία αξιοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο κ. Τσακίρης τόνισε ότι πλέον το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει την εκπόνηση απαραίτητων μελετών, προκειμένου να καταστούν επισκέψιμα κάποια σημεία του ορεινού όγκου, τα οποία πρόσφατα ανακηρύχθηκαν νεότερα μνημεία. Απώτερος στόχος είναι να εξασφαλιστούν οι κατάλληλες χρηματοδοτήσεις, που θα επιτρέψουν την υλοποίηση των αναγκαίων παρεμβάσεων.
Επιπλέον, δρομολογούνται δράσεις σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε να αρθεί το καθεστώς της «αναδασωτέας έκτασης» για συγκεκριμένες περιοχές του ορεινού όγκου, διευκολύνοντας έτσι τις απαιτούμενες υποδομές πρόσβασης.
Οι περιοχές που αναγνωρίστηκαν ως νεώτερα μνημεία, με απευθείας σύνδεση στην ιστορική κληρονομιά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, διασπείρονται και στις τρεις Δημοτικές Ενότητες: Ωραιοκάστρου, Καλλιθέας και Μυγδονίας.
Η αναβάθμισή τους αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη για την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής, ενισχύοντας ταυτόχρονα τις προοπτικές για τουριστική ανάπτυξη.