Στο Μαξίμου επιστρέφει το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να παγώσουν προσωρινά οι πληρωμές προς τη γαλλική Nexans για το υποβρύχιο καλώδιο.
Όπως συνέβη το φθινόπωρο, έτσι και τώρα, ο πρωθυπουργός αναλαμβάνει το έργο ύψους 1,9 δισ., που δοκιμάζεται από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και μπλοκάρεται από την Τουρκία.
Την πρώτη κίνηση του πρωθυπουργού θα τη δούμε αύριο, όταν συναντηθεί με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη στην Αθήνα ενόψει της Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό.
Πηγές αναφέρουν στο Business Daily ότι το θέμα του καλωδίου θα απασχολήσει τη συνάντηση καθώς αναζητείται τρόπος συμπόρευσης προς την υλοποίηση του έργου από την Αθήνα και την Λευκωσία.
Η απόφαση να μην καταβάλει ο ΑΔΜΗΕ πληρωμή ύψους 70 εκατ. ευρώ στη Nexans που έπρεπε να γίνει μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου ξάφνιασε πολλούς χθες, ενώ αυξάνονται τα στοιχήματα ότι το έργο τελικά θα ναυαγήσει.
Στην Αθήνα η μετoχή του ΑΔΜΗΕ σημείωσε πτώση σχεδόν 5% ενώ στο Παρίσι η μετοχή της Nexans έχασε πάνω από 6%.
Σημειώνεται ότι ο διαχειριστής έχει πληρώσει 200 εκατ. ευρώ στη Nexans και έχει εισπράξει και προκαταβολή 160 εκατ. ευρώ από την ευρωπαϊκή επιδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ.
Δεν είναι λίγοι όμως αυτοί που υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μια αναμενόμενη εξέλιξη μετά από τα πρόσφατα γεγονότα.
Όταν το ειδικό σκάφος που είχε ναυλώσει η γαλλική κατασκευαστική εταιρεία Nexans επιχειρώντας να πραγματοποιήσει έρευνες βυθού στα διεθνή ύδατα Καρπάθου – Κάσου βρέθηκε περικυκλωμένο από πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία τον Ιούλιο, οι διαθέσεις της Τουρκίας έγιναν σαφείς, όπως και η διάθεση της Αθήνας να μην πιέσει το θέμα.
Μετά από λίγο καιρό, η διαχείριση του έργου έφυγε από τον ΑΔΜΗΕ και μεταφέρθηκε στο Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Εξωτερικών, όμως τα προβλήματα συνεχίστηκαν.
Πριν από λίγες εβδομάδες προέκυψε ένα ακόμα (λιγότερο σοβαρό) περιστατικό όταν η Άγκυρα έστειλε πολεμικό πλοίο για να παρακολουθεί τις νέες έρευνες για την πόντιση του καλωδίου που διεξάγονται στο βόρειο Κρητικό Πέλαγος.
Από τότε το Υπουργείο Εξωτερικών έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι το έργο θα προχωρήσει όμως η Αθήνα δείχνει να μην θέλει να αναλάβει το ρίσκο σε ένα ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον.
Έτσι λήφθηκε η απόφαση να σταματήσουν προσωρινά οι πληρωμές, μέχρι να βρεθεί μια διπλωματική λύση και να μπορέσουν να γίνουν οι έρευνες βυθομέτρησης
Αργά χθες, το ιταλικό πλοίο Ievoli Relume που ήταν επιφορτισμένο να πραγματοποιήσει τις μελέτες απαραίτητες για το έργο, απέπλευσε από την Κρήτη και με προορισμό τη βάση του στη Μεσίνα της Ιταλίας.
Αναλυτές αναφέρουν ότι γίνεται πολλή κουβέντα από την ελληνική πλευρά για συνέχιση του έργου χωρίς όμως να λαμβάνονται πρωτοβουλίες.
«Όλο για νέα Navtex ακούμε ώστε να συνεχίσει το πλοίο τη δουλειά του και Navtex δεν βλέπουμε. Αν δεν αξιοποιείς το ερευνητικό πλοίο, λογικό είναι να αποσυρθεί», αναφέρουν παρατηρητές της αγοράς.
Στο υπουργείο Ενέργειας πηγές επιμένουν ότι πρόκειται για προσωρινή κίνηση και ότι η κατασκευή του καλωδίου συνεχίζεται, καθώς το κόστος του να σταματήσει εντελώς η παραγωγή του στο εργοστάσιο της Nexans είναι πολύ υψηλό.
Επίσης, αναφέρεται ότι το πάγωμα των πληρωμών έχει γίνει σε συνεννόηση με τη Nexans προκειμένου να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω ο ΑΔΜΗΕ μέχρι να βρεθεί η χρυσή τομή που θα επιτρέψει την υλοποίηση του έργου.
Από το μηδέν
Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι μετά από τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις, ο πρωθυπουργός αναλαμβάνει το έργο (σχεδόν) από το μηδέν.
Μέσα σε μόνο λίγους μήνες, η υποστήριξη των ΗΠΑ δεν είναι πλέον δεδομένη, ενώ αβέβαιη είναι και η θέση του Γάλλου προέδρου Μακρόν απέναντι στο έργο.
Παράλληλα, ενισχύεται η θέση της Τουρκίας μέσα στο κύμα αβεβαιότητας που σαρώνει την Ευρώπη σε θέματα όπως η άμυνα και η ενέργεια.
Ένα ακόμα θέμα που απασχολεί την αγορά είναι και η τελική θέση της Meridiam στο επενδυτικό σχήμα.
Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα πηγές του ΑΔΜΗΕ μιλούσαν για δυναμική είσοδο του γαλλικού fund στο καλώδιο με συμφωνία να αγοράσει το 49,9% των μετοχών του Great Sea Interconnector. Όμως τρεις μήνες μετά, δεν έχει ειπωθεί κάτι από επίσημα χείλη σχετικά με το ντιλ.