Μπαράζ ελέγχων σε πάνω από 210.000 μεταβιβάσεις ακινήτων, οι οποίοι θα διενεργηθούν εξ αποστάσεως διέταξε με απόφαση που εξέδωσε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής.
Η συγκεκριμένη απόφαση αφορά στις μεταβιβάσεις που έγιναν το 2024, αλλά με προηγούμενες αποφάσεις έχουν διαταχτεί έλεγχοι που καλύπτουν υποθέσεις από το 2019 και εντεύθεν.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η διαπίστωση της πληρωμής των φόρων που αναλογούν, καθώς επίσης και η αναζήτηση μαύρου χρήματος στις αγοραπωλησίες.
Ελεγχόμενοι είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία μεταβίβασης, όπως οι αγοραστές, οι πωλητές, οι συμβολαιογράφοι, οι κατασκευαστές, οι μεσίτες, οι δικηγόροι και γενικά όσοι μεσολάβησαν.
Σε ότι αφορά στις υποθέσεις του 2024, η απόφαση (Α 1086/2025) του διοικητή της ΑΑΔΕ, αναφέρει ότι το έτος 2025 διενεργούνται απομακρυσμένοι έλεγχοι από τα Τμήματα ή Γραφεία Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους των Δημοσίων Οικονομικών Υπηρεσιών (ΔΟΥ) ή από τα Τμήματα Φορολογίας Κατοχής Ακινήτων των Κέντρων Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ), για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του ν. 5104/2024 (Α’ 58) από συμβολαιογράφους ή/και από υποθηκοφύλακες/προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων για το έτος 2024.
Πρόκειται για το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, που θα πρέπει να προσκομίζεται σε κάθε (με οποιαδήποτε μορφή) μεταβίβαση ακινήτου και να βεβαιώνει πως έχει καταβληθεί ο ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών ή έχει ρυθμιστεί η καταβολή του ή έχει απαλλαγεί νόμιμα.
Εάν το πιστοποιητικό εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, σε αυτό βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για έξι (6) έτη, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης.
Ο νόμος προβλέπει, πως οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώριση στα κτηματολογικά βιβλία συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α..
Πλήθος υποθέσεων
Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν στις πράξεις μεταβίβασης, προσκομίστηκαν και τα πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ, διατάχθηκαν έλεγχοι στις υποθέσεις μεταβίβασης του έτους 2024.
Σύμφωνα με τις οδηγίες οι προς έλεγχο υποθέσεις κατατάσσονται ανά υπηρεσία, κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων.
Στην «κληρωτίδα» από την οποία θα επιλεγούν με κριτήρια οι υποθέσεις που θα ελεγχθούν, θα μπούν συνολικά 211.357 μεταβιβάσεις ακινήτων με οποιαδήποτε αιτία, συνολικής αξίας 23,27 δισ. ευρώ οι οποίες έγιναν το 2024. Πρόκειται:
- Για 180.704 μεταβιβάσεις, χωρίς απαλλαγή φόρου μεταβίβασης, συνολικής αξίας 20,27 δισ. ευρώ, με τον φόρο που καταβλήθηκε να ανέρχεται σε 608,28 εκατ. ευρώ.
- Για 24.653 μεταβιβάσεις (αγορές, δωρεές γονικές παροχές) με απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης, επειδή επρόκειτο για πρώτη κατοικία.
- Για 6.000 μεταβιβάσεις ακινήτων, οι οποίες είχαν και απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης, αλλά βεβαιώθηκε και φόρος. Πρόκειται για περιπτώσεις ακινήτων, των οποίων η αντικειμενική αξία ήταν πάνω από τα απαλλασσόμενα όρια και ο ΦΜΑ βεβαιώθηκε επί υπερβάλλοντος ποσού.
Κυνήγι και μετρητών
Παράλληλα η ΑΑΔΕ ελέγχει ήδη περισσότερες από 80.000 μεταβιβάσεις ακινήτων στις οποίες έγινε χρήση μετρητών είτε για την ολοσχερή εξόφληση του τιμήματος είτε για ένα μέρος αυτού.
Σημειώνεται, πως, από τις 11 Δεκεμβρίου του 2023, απαγορεύτηκε η χρήση μετρητών στις μεταβιβάσεις ακινήτων και έκτοτε το τίμημα καταβάλλεται αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής.
Όμως νωρίτερα έγιναν δεκάδες χιλιάδες μεταβιβάσεων με τη χρήση μετρητών οι οποίες είναι στόχαστρο, ειδικά εκείνες από το έτος 2019 που δεν έχουν παραγραφεί.
Συγκεκριμένα από τον Μάρτιο του 2021, που ξεκίνησε να λειτουργεί η πλατφόρμα myPROPERTY μέχρι και το φθινόπωρο του 2023 έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά.
Επίσης, σε 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά και το υπόλοιπο μέσω τραπεζών.
Δηλαδή, οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά στην τριετία 2021 – 2023 ανέρχονται σε 84.354 πράξεις.
Όμως, από το 2019 έως και τις αρχές του 2021, πριν λειτουργία της πλατφόρμας myPROPERTY, ήταν χιλιάδες υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων στις οποίες το τίμημα εξοφλήθηκε τοις μετρητοίς, είτε εν μέρει ή εν όλω, απλά δεν καταγράφονται στατιστικά, αλλά οι φάκελοί τους υπάρχουν στα αρχεία της ΑΑΔΕ.