Τρ. Πειραιώς: Σε 5 χρόνια θα καλυφθεί το έλλειμμα των 180.000 κατοικιών

Σε 5 χρόνια θα καλυφθεί το έλλειμμα των 180.000 κατοικιών, καθώς οι βαθιές ανισορροπίες που επικρατούν μεταξύ προσφοράς και ζήτησης κατοικιών, έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις και ανοδική πίεση στις τιμές σύμφωνα με νέα μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς για την ελληνική αγορά ακινήτων.

Η μελέτη αναδεικνύει το κρίσιμο σταυροδρόμι της ελληνικής αγοράς ακινήτων. Αν δεν ενισχυθεί η κατασκευαστική δραστηριότητα και δεν υπάρξουν πολιτικές που θα αυξήσουν την προσφορά προσιτής κατοικίας, το πρόβλημα της στέγασης θα επιδεινωθεί.

Με δεδομένη τη σημερινή οικοδομική δραστηριότητα, που εκτιμάται σε περίπου 35.000 νέες κατοικίες ετησίως, η Τράπεζα Πειραιώς προβλέπει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε χρόνια για να καλυφθεί το υπάρχον έλλειμμα των 180.000 κατοικιών. Αυτό σημαίνει ότι οι πιέσεις στις τιμές δύσκολα θα εκτονωθούν άμεσα, ενώ η αγορά θα συνεχίσει να χαρακτηρίζεται από συνθήκες περιορισμένης προσφοράς.

Η μεγάλη αύξηση της ζήτησης και η βραχυχρόνια μίσθωση

Η μελέτη της Πειραιώς αναδεικνύει ότι, παρά την ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας τα τελευταία χρόνια, η προσφορά δεν καταφέρνει να συμβαδίσει με τη δυναμική ζήτησης, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις και σε περιοχές υψηλού τουριστικού ενδιαφέροντος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, μεταξύ 2011 και 2021 το απόθεμα κατοικιών αυξήθηκε κατά 225.000, όμως η ζήτηση ενισχύθηκε πολύ περισσότερο, κατά 405.000. Μια αύξηση που προήλθε κυρίως από τον σχηματισμό νέων νοικοκυριών (197.000) και την εκρηκτική άνοδο των ακινήτων που χρησιμοποιούνται για βραχυχρόνια μίσθωση (208.000). Το αποτέλεσμα ήταν ένα πραγματικό έλλειμμα περίπου 180.000 κατοικιών.

Οι εκτιμήσεις της Πειραιώς κάνουν λόγο πως στην ίδια περίοδο, το απόθεμα των κατοικιών αυξήθηκε κατά 155.000 μονάδες. Ωστόσο η ζήτηση για κατοικίες αυξήθηκε κατά περίπου 367.000 με τα νέα νοικοκυριά να φτάνουν τις 197.000 και η βραχυχρόνια μίσθωση τις 170.000, με την Πειραιώς να εκτιμά τον Ιανουάριο του 2024 όχι υπάρχει έλλειμμα 212.000 κατοικιών στην ελληνική αγορά ακινήτων.

Η μελέτη της Πειραιώς δείχνει ότι οι κύριες κατοικίες αυξήθηκαν μόλις κατά 4,8% την περίοδο 2011–2021, φτάνοντας τα 4,3 εκατ., ενώ οι δευτερεύουσες κατοικίες παρέμειναν σχεδόν στάσιμες με 627.000 έναντι 622.000 το 2011.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αύξηση των εξοχικών κατοικιών, που έφτασαν τις 857.000 το 2021, σε σχέση με τις 730.000 το 2011. Την ίδια στιγμή, οι κατοικίες διαθέσιμες προς ενοικίαση ή πώληση μειώθηκαν αισθητά, από 543.000 σε 466.000, γεγονός που ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τις πιέσεις στην αγορά. Επίσης ο αριθμός των κενών και αχρησιμοποίητων κατοικιών έχει μειωθεί σε 327.000 έναντι 355.000 το 2011.

Το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων αναδεικνύεται ως καθοριστικός παράγοντας για τη συρρίκνωση της διαθέσιμης κατοικίας. Η μαζική απορρόφηση ακινήτων από την τουριστική οικονομία οδήγησε σε μείωση του αποθέματος μακροχρόνιας στέγασης, τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση. 

Αυτός ο μετασχηματισμός δεν είχε μόνο τοπικό χαρακτήρα σε τουριστικές περιοχές, αλλά επηρέασε και τις μητροπολιτικές ζώνες, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι δυσκολίες πρόσβασης στη στέγη για χιλιάδες νοικοκυριά.