Εντός του 2026 οι δρόμοι της χώρας, κυρίως σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, θα μετρούν 2.888 κάμερες καταγραφής τροχαίων παραβάσεων, από τις μόλις μερικές δεκάδες σήμερα, πολλές εκ των οποίων λειτουργούν ακόμα με φιλμ!
Μετά το πληροφοριακό σύστημα που θα στείλει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τις χειρόγραφες κλήσεις, η «Κοινωνία της Πληροφορίας» προετοιμάζεται να βγάλει στον αέρα τον μεγάλο διαγωνισμό των 2.500 καμερών για τους παραβάτες του νέου ΚΟΚ, εκτιμώμενης αξίας 116,33 εκατομμυρίων ευρώ.
Ήδη, το τεύχος της διακήρυξης έχει τεθεί σε δεκαπενθήμερη διαβούλευση, βάζοντας το νερό στο αυλάκι, ώστε η Τροχαία να αποκτήσει «ψηφιακό μάτι» σε βασικούς άξονες, αλλά και στα λεωφορεία που κυκλοφορούν στην Αθήνα. Μαζί με τις 388 κάμερες που τοποθετεί η Περιφέρεια Αττικής σε φανάρια και διασταυρώσεις 41 κεντρικών αξόνων της πρωτεύουσας, ο στόχος είναι στα τέλη του 2026 να φτάσουμε συνολικά στις 2.888 κάμερες καταγραφής παραβάσεων κι εντοπισμού υπότροπων παραβατών.
Η σημερινή κατάσταση, όπως περιγράφεται στο υπό διαβούλευση τεύχος, «χαρακτηρίζεται από σοβαρές ελλείψεις και τεχνολογικές ανεπάρκειες. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν μερικές δεκάδες κάμερες, πολλές από αυτές είναι παλαιάς τεχνολογίας, μερικές μάλιστα χρησιμοποιούν ακόμα τεχνολογία φιλμ»! Μάλιστα, οι περισσότερες δεν έχουν καν σύμβαση συντήρησης, γεγονός που επηρεάζει την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητά τους.
Ακόμα και 10 χρόνια για την είσπραξη ενός προστίμου
«Σε βασικούς αυτοκινητόδρομους εκτός Αττικής, όπως η εθνική οδός Κορίνθου-Τρίπολης, υπάρχουν λίγες κάμερες, ενώ οι περισσότερες υφιστάμενες κάμερες χρησιμοποιούνται κυρίως για την καταγραφή παραβάσεων, όπως η χρήση της ΛΕΑ, και όχι της παρακολούθησης της ταχύτητας», επισημαίνεται.
Όσο για τις βεβαιώσεις και τις εισπράξεις των προστίμων από τους Δήμους της χώρας, η κατάσταση είναι απογοητευτική. Σημειώνεται στη διακήρυξη πως «η ταμειακή βεβαίωση για την καταγραφή και επιβεβαίωση μιας παράβασης μπορεί να διαρκέσει ως και 5 χρόνια. Ακολούθως, η διαδικασία για την είσπραξη των προστίμων μπορεί να διαρκέσει επίσης ως πέντε χρόνια, φτάνοντας συνολικά τα 10 χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η είσπραξη ή να κλείσει η υπόθεση».
Αυτή η τεράστια καθυστέρηση αποδίδεται στις παρωχημένες πρακτικές και τα μη ψηφιοποιημένα συστήματα, ενώ το διοικητικό και το νομικό πλαίσιο αφήνουν παράθυρα για το «σβήσιμο» προστίμων, δίνοντας και τη δυνατότητα διαγραφής οφειλών μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εάν αυτές δεν έχουν εισπραχθεί.
Το νέο σύστημα
Με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, και τη μείωση των θυμάτων από τροχαία κατά 50% ως το 2030 βάσει της εθνικής στρατηγικής, χτίζεται η «ψηφιακή πανοπλία» του νέου αυστηροποιημένου ΚΟΚ.
Το έργο της προμήθειας, εγκατάστασης, λειτουργίας και συντήρησης 2.500 καμερών καταγραφής παραβάσεων, που θα διαλειτουργεί και θα παρέχει τα απαραίτητα προς επεξεργασία δεδομένα στο «Ενιαίο Εθνικό Σύστημα Ψηφιακής Καταγραφής & Διαχείρισης Ελέγχων & Προστίμων Τροχαίας-Ελληνικής Αστυνομίας» αναρτήθηκε προχθές σε δημόσια διαβούλευση.
Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 116.339.590 ευρώ (με ΦΠΑ), περιλαμβάνοντας 41.735.000 ευρώ για την προμήθεια του εξοπλισμού (κάμερες σταθερές και φορητές και ιστοί). Προβλέπεται ακόμη 10τής λειτουργία και συντήρηση του δικτύου από τον ανάδοχο.
Πέρα από την Αττική, η Θεσσαλονίκη και η Κρήτη έχουν θέσει αρχική υποψηφιότητα για την τοποθέτηση των 2.000 σταθερών καμερών, καθ’ υπόδειξη της Τροχαίας. Τα σημεία εγκατάστασης θα οριστικοποιηθούν στο πλαίσιο της πρώτης φάσης του μεγάλου έργου. Πάντως, οι κάμερες θα καταγράφουν την παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη, τη μη χρήση της ζώνης, ακόμη θα «βλέπουν» αν ο οδηγός είναι κολλημένος στο κινητό του, ενώ θα κάνουν και αναγνώριση προσώπου.
Σύμφωνα με το κείμενο διακήρυξης, το έργο χρηματοδοτείται από τα πρόστιμα του νέου ΚΟΚ που θα βεβαιώνονται και εισπράττονται, καθώς και από κάθε άλλη νόμιμη πηγή.
Ουσιαστικά, οι συνολικά 2.888 κάμερες θα είναι τα μάτια του ενιαίου, σύγχρονου και πλήρως ψηφιοποιημένου συστήματος (UA), που στοχεύει στην αποτελεσματική καταγραφή και παρακολούθηση των παραβάσεων, στη μείωση της γραφειοκρατίας και στην ταχεία και αποτελεσματική είσπραξη των προστίμων. Αυτό το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα θα καταγράφει κάθε παράβαση του ΚΟΚ με φωτογραφίες και βίντεο, μέσω των οπτικών αισθητήρων.
Μέσω της νέας πλατφόρμας, θα ψηφιοποιηθούν όλες οι διαδικασίες που μέχρι σήμερα γίνονται αναλογικά, όπως η έκδοση χειρόγραφου προστίμου, ενώ οι πολίτες θα ενημερώνονται άμεσα για τα βεβαιωθέντα πρόστιμα. Θα μπορούν να υποβάλλουν ένσταση ηλεκτρονικά ή και να ζητήσουν ακρόαση μέσω βιντεοκλήσης για να καταθέσουν τις αντιρρήσεις τους, αλλά και να πληρώσουν το πρόστιμο μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας συνδεδεμένης με την ΑΑΔΕ.
Όσον αφορά στον μεγάλο διαγωνισμό των καμερών, η προμήθεια περιλαμβάνει 1.000 + 1.000 σταθερές συσκευές ανίχνευσης παραβιάσεων και καταγραφής αριθμού πινακίδων κυκλοφορίας, σε έως και 4 λωρίδες κυκλοφορίας και αντίστοιχα σε έως 2 λωρίδες κυκλοφορίας.
Επίσης, ο ανάδοχος θα αναλάβει να προμηθευτεί και 500 φορητές συσκευές που θα εγκατασταθούν σε ισάριθμα λεωφορεία της ΟΣΥ, για τον έλεγχο παραβάσεων της κατάληψης λωρίδας διέλευσης λεωφορείων από οχήματα που δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία τους αυτής, για την υποστήριξη της καταγραφής πινακίδων κυκλοφορίας και της μετάδοσης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
Επιπλέον, το έργο περιλαμβάνει ασφαλείς διασυνδέσεις των παραπάνω συστημάτων καμερών (σταθερών και κινητών), μέσω δικτύου παρόχου κινητής τηλεφωνίας, με τα κεντρικά πληροφοριακά συστήματα της Ελληνικής Αστυνομίας. Ο ανάδοχος είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη, εγκατάσταση και παραμετροποίηση κατάλληλου λογισμικού που θα εγκατασταθεί και θα λειτουργήσει στις κάμερες για τη χρήση του συστήματος από το προσωπικό της ΕΛΑΣ, καθώς και για την εκπαίδευσή του.
Θα παρέχει επίσης υπηρεσίες λειτουργίας σε καθεστώς εγγυημένου επιπέδου (SLA), άρσης βλαβών για 10 έτη, από την εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του συστήματος και αντίστοιχα σε hardware και software.