Την Παρασκευή αναμένονται οι κρίσιμες ανακοινώσεις για τα μέτρα ελάφρυνσης του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία, στη βάση του ιταλικού μοντέλου που είχε προτείνει ο ΣΕΒ, αλλά με διαφοροποιήσεις και προσαρμογές στην ελληνική πραγματικότητα.
Έτσι, περίπου 60 μεγάλες βιομηχανικές μονάδες αναμένεται να ωφεληθούν από ένα «μαξιλαράκι» 200 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με όσα μεταφέρουν στο BD πηγές με γνώση του θέματος, αν όλα κυλήσουν ομαλά, το πρωί της Παρασκευής θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου αναμένεται να παρθούν οι τελικές αποφάσεις και θα ακολουθήσουν οι σχετικές ανακοινώσεις.
Θυμίζουμε ότι την Πέμπτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας σε εκδήλωση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος αναφέρθηκε στους επτά άξονες, βάσει των οποίων η κυβέρνηση στάθηκε και στέκεται δίπλα στη βιομηχανία, μεταξύ των οποίων η ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον ίδιο, έχουν γίνει συζητήσεις με την Κομισιόν ιδιαίτερα σε σχέση με το ιταλικό μοντέλο, σε συνδυασμό με άλλα μέτρα. «Πιστεύω ότι δεν θα αργήσουν οι σχετικές ανακοινώσεις από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στα 200 εκατ. ευρώ το συνολικό όφελος
Ειδικότερα, το συνολικό όφελος για την βιομηχανία θα είναι περίπου 50 εκατ. ευρώ που αναμένεται να προκύψουν από την αύξηση του ποσοστού αντιστάθμισης για τη βιομηχανία στο 25% από τα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ).
Επιπλέον 150 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στη στήριξη του ενεργειακού κόστους μέσω μηχανισμού που θα βασιστεί στο ιταλικό μοντέλο, με χρηματοδότηση επίσης από τα έσοδα των δικαιωμάτων εκπομπών.
Πάντως, είναι ξεκάθαρο πως η ενίσχυση προς τη βιομηχανία δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά θα καλυφθεί αποκλειστικά από τον «κουμπαρά» των εσόδων από τους ρύπους.
Το ιταλικό μοντέλο στο επίκεντρο
Το αποκαλούμενο «ιταλικό μοντέλο», το οποίο βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων από την πρώτη στιγμή, στηρίζεται στην έννοια του «ενεργειακού δανείου». Παρέχει, δηλαδή, σε ενεργοβόρες επιχειρήσεις φθηνή ηλεκτρική ενέργεια τα πρώτα τρία χρόνια, με την προϋπόθεση ότι θα επιστρέψουν την ωφέλεια μέσω επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Συγκεκριμένα, προβλέπει την παραχώρηση 23 TWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως - συνολικά 69 TWh σε τριετή ορίζοντα - με σταθερή τιμή 65 ευρώ/MWh, ώστε να καλύπτεται περίπου το 30% της ζήτησης της ιταλικής βιομηχανίας.
Σε αντάλλαγμα, οι επιχειρήσεις δεσμεύονται να επιστρέψουν την ωφέλεια σε βάθος 20ετίας, επενδύοντας σε νέα έργα ΑΠΕ που θα αποδίδουν ισοδύναμη ποσότητα ενέργειας στο σύστημα.
Η Ιταλία εφάρμοσε το σχήμα το καλοκαίρι του 2024 χωρίς να περιμένει επίσημη έγκριση της Κομισιόν, προκαλώντας τότε αντιδράσεις.
Ωστόσο, μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις και την παρουσίαση στοιχείων που έδειξαν πως το όφελος αποπληρώνεται πλήρως σε βάθος χρόνου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον Ιούνιο του 2025 επιστολή «καθησυχασμού», κρίνoντας το μέτρο συμβατό με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Η εξέλιξη αυτή ουσιαστικά άνοιξε τον δρόμο και για την Ελλάδα.
Θυμίζουμε ότι ο ΣΕΒ εδώ και καιρό είχε προτείνει μία ιδιαίτερα φιλόδοξη εκδοχή του ιταλικού μοντέλου, η οποία προέβλεπε κάλυψη έως και 100% της κατανάλωσης για 11 μεγάλες βιομηχανίες υψηλής τάσης και 67 επιχειρήσεις μέσης τάσης, καθώς και κάλυψη 80% σε 300 βιομηχανίες μέσης τάσης, με το συνολικό κόστος να υπερβαίνει τα 280 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, όλα δείχνουν πως η πρόταση αυτή τελικά δεν θα προχωρήσει.
Αντίθετα, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να καλύψει τόσο υψηλό ποσοστό του ενεργειακού κόστους, αλλά περίπου 25% για τις επιλέξιμες επιχειρήσεις (όπως προβλέπει και το ιταλικό μοντέλο) προκειμένου να εξασφαλιστεί ταχεία έγκριση από την Κομισιόν και να αποφευχθούν νέες καθυστερήσεις.
Ο νέος μηχανισμός για τη μείωση του ενεργειακού κόστους δεν βασίζεται σε άμεσες επιδοτήσεις, αλλά λειτουργεί ουσιαστικά ως μηχανισμός προμήθειας ενέργειας με ανταποδοτικό χαρακτήρα.
Έτσι, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες θα μπορούν να εξασφαλίζουν για τρία χρόνια ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας σε σταθερή τιμή μέσω του Διαχειριστή Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ).
Σε αντάλλαγμα, θα αναλάβουν την υλοποίηση ή χρηματοδότηση νέων έργων ΑΠΕ, αυτόνομα ή από κοινού με παραγωγούς, επιστρέφοντας την ενέργεια που θα λάβουν σε ορίζοντα 20 ετών.
Το μέτρο αναμένεται να ωφελήσει περίπου 60 μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, με συνολική ετήσια κατανάλωση περί τις 6 TWh.
Και μπορεί να ακούγεται έντονα ότι τα σούπερ μάρκετ θα βρεθούν εκτός του συγκεκριμένου μηχανισμού στήριξης, ωστόσο τίποτα δε μπορεί να θεωρείται σίγουρο μέχρι τη σύσκεψη της Παρασκευής.