Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, η Τομεάρχης Πρόνοιας και Κοινωνικής Συνοχής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, Κατερίνα Νοτοπούλου, αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην Ελλάδα.
Όπως επισημαίνει, παρά τις διακηρύξεις για εθνικές στρατηγικές και παρεμβάσεις, η πραγματικότητα για τους ανθρώπους με αναπηρία παραμένει δύσκολη. Οι παροχές αυξάνονται μόλις κατά 1,5% στον προϋπολογισμό του 2026, ενώ η ακρίβεια συνεχίζει να πιέζει τα νοικοκυριά.
Σύμφωνα με την ίδια, η συστηματική συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους οδηγεί σε επιπλέον εμπόδια, ανισότητες και εγκατάλειψη για τα ΑμεΑ.
Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης σε κρίσιμους δείκτες: είναι προτελευταία σε ψηφιακή πρόσβαση, 28η σε κοινωνικές δαπάνες και πρώτη σε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς άτομα με αναπηρία.
Επιπλέον, το 61% των ανθρώπων με αναπηρία δεν μπορεί να αντέξει ούτε μία εβδομάδα διακοπών, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 38,8%, ενώ η ανεργία παραμένει υψηλή. Αυτά τα στοιχεία, όπως σημειώνει, αποκαλύπτουν τη διάσταση μεταξύ επικοινωνιακών εξαγγελιών και ουσιαστικής πολιτικής.
Για τα άτομα με αναπηρία, η πρόσβαση και η ισότητα δεν αποτελούν θεωρητικές έννοιες αλλά ανάγκες της καθημερινότητας. Είναι το δικαίωμα στη συμμετοχή στη δημόσια ζωή, στην εργασία, στην εκπαίδευση και στην ανεμπόδιστη διαβίωση.
Πρόκειται για πολίτες που παλεύουν καθημερινά ενάντια σε στερεότυπα και θεσμικά εμπόδια, διεκδικώντας αξιοπρέπεια και ορατότητα.
Η κ. Νοτοπούλου υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με το αναπηρικό κίνημα για την υιοθέτηση μέτρων ουσίας, όπως:
- Προστασία της κατοικίας από πλειστηριασμούς.
- Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις.
- Ενίσχυση και διεύρυνση των Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για αποφυγή ιδρυματισμού και απομόνωσης.
- Μείωση ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης και τεχνικά βοηθήματα.
- Κρατική παροχή απαραίτητων εργαλείων και βοηθημάτων.
- Πλήρη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, πρόσβαση σε ένα νέο, προσβάσιμο ΕΣΥ, με αξιοπρεπή κατ’ οίκον διανομή φαρμάκων υψηλού κόστους και ουσιαστική συμμετοχή της ΕΣΑμεΑ στον σχεδιασμό πολιτικών.
- Αύξηση των επιδομάτων σε συμφωνία με το πραγματικό κόστος ζωής.
- Πραγματικές ευκαιρίες εργασίας.
- Προσωπικό βοηθό για όλους.
- Ποιοτική και προσβάσιμη ειδική αγωγή, με ίσες ευκαιρίες για όλα τα παιδιά.
- Συμμετοχή στα κοινά.
- Κοινωνικό μισθό και ένσημα για γονείς παιδιών με αναπηρία, ώστε να αναγνωρίζεται το έργο τους και να έχουν ασφαλιστική κάλυψη.
Η Ελλάδα, όπως τονίζεται, οφείλει να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και να εφαρμόσει ουσιαστικά την Εθνική Στρατηγική 2024–2030. Αυτό πρέπει να γίνει όχι ως επικοινωνιακό εργαλείο, αλλά ως δέσμευση για μια πραγματικά συμπεριληπτική και δίκαιη κοινωνία.
Η ισότιμη πρόσβαση, η συμπερίληψη και η αποδοχή απαιτούν αλλαγές, συγκρούσεις, προσπάθεια και όραμα. Στόχος παραμένει μια Ελλάδα για όλους, χωρίς κανέναν να μένει πίσω.