Σε νέα φάση περνά η προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ενοποίησης των διαδικασιών που αφορούν την οδική ασφάλεια στην Ελλάδα, με τον νόμο για την ψηφιακή ενίσχυση της οδικής ασφάλειας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει στην αναβάθμιση, καταγραφή, βεβαίωση και είσπραξη τροχονομικών παραβάσεων μέσω ψηφιακών, διαφανών διαδικασιών. Έμφαση δίνεται στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και στην πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων.
Μέχρι τα τέλη του έτους, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα λειτουργήσουν πιλοτικά κάμερες σε οκτώ σημεία της Αττικής. Οι περιοχές αυτές περιλαμβάνουν κεντρικούς οδικούς άξονες, όπως η Πανεπιστημίου και η Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας, καθώς και κομβικά σημεία σε δήμους όπως η Αγία Παρασκευή και η Ραφήνα.
Τα οκτώ σημεία είναι:
Δήμος Αθηναίων - Πανεπιστημίου και Λ. Βασ. Σοφίας
Δήμος Αγίας Παρασκευής - Λ. Μεσογείων και Λ. Χαλανδρίου
Δήμος Ραφήνας - Πικερμίου - Λ. Μαραθώνος και Φλέμινγκ
Δήμος Καλλιθέας - Λ. Συγγρού και Αγίας Φωτεινής
Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης - Λ. Ποσειδώνος και Ερμού
Δήμος Αλίμου - Λ. Ποσειδώνος και Λ. Αλίμου
Δήμος Ελληνικού-Αργυρούπολης - Λ. Βουλιαγμένης και Τήνου
Δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού - Λ. Κηφισίας και Εθν. Αντιστάσεως
Οι κάμερες αυτές, όπως και όσες θα προστεθούν μετά την ολοκλήρωση του σχετικού διαγωνισμού, θα τοποθετηθούν σε σημεία υψηλού κινδύνου στην Αττική και θα ενταχθούν στο πληροφοριακό σύστημα που αναμένεται να λειτουργήσει έως το Πάσχα.
Μέσω των καμερών θα καταγράφονται σημαντικές παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, όπως παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, υπέρβαση ταχύτητας, μη χρήση ζώνης ασφαλείας, χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση και κίνηση σε λωρίδες έκτακτης ανάγκης.
Η εντατικοποίηση των ελέγχων αποσκοπεί στην πρόληψη ατυχημάτων και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών ως προς την οδική ασφάλεια.
Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστημα και τεχνολογικές καινοτομίες
Κεντρικό στοιχείο της μεταρρύθμισης αποτελεί η δημιουργία του Ενιαίου Ηλεκτρονικού Συστήματος Καταγραφής και Διαχείρισης Παραβάσεων (Ε.Η.Σ.), υπό την εποπτεία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το σύστημα αυτό θα συγκεντρώνει δεδομένα από φορητές συσκευές και κάμερες, επιτρέποντας αυτοματοποιημένη καταγραφή και διαχείριση παραβάσεων.
Τα δεδομένα θα περιλαμβάνουν εικόνες, βίντεο και χρονικά μεταδεδομένα, με κρυπτογραφημένη διαβίβαση για την προστασία των προσωπικών πληροφοριών. Οι πολίτες θα ενημερώνονται για τις παραβάσεις μέσω ψηφιακής θυρίδας στο gov.gr ή με μηνύματα και θα έχουν δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής ενστάσεων.
Όπως ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση αφορά όχι μόνο τις διαδικασίες αλλά κυρίως την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Ο ίδιος τόνισε τη σημασία ενός σύγχρονου, διαφανούς και πλήρως ψηφιακού συστήματος διαχείρισης παραβάσεων, με στόχο την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών των τροχαίων συγκρούσεων.
Η πιλοτική εφαρμογή του νέου μοντέλου ξεκινά με την εγκατάσταση καμερών σε οκτώ σημεία της Αττικής, ώστε να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του στην πράξη. Βασικός στόχος παραμένει η μείωση των παραβάσεων, η ενίσχυση της ασφάλειας στους δρόμους και η διάσωση ανθρώπινων ζωών.
Επέκταση του δικτύου και οφέλη για τους πολίτες
Το δίκτυο καμερών αναμένεται να φθάσει συνολικά τις 2.500, με 2.000 κάμερες σε σταθερά σημεία υψηλής επικινδυνότητας και 500 σε λεωφορεία δημόσιων συγκοινωνιών για την επιτήρηση των λεωφορειολωρίδων. Επιπλέον, η Περιφέρεια Αττικής θα προσθέσει 388 κάμερες, οι οποίες θα ενταχθούν στο Ε.Η.Σ., μαζί με όσες ήδη υπάρχουν στην Αττική Οδό.
Η προηγμένη τεχνολογία αναγνώρισης πινακίδων με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα επιτρέπει την κατηγοριοποίηση παραβάσεων και την ταχύτερη ταυτοποίηση των παραβατών. Παράλληλα, η ψηφιακή αφαίρεση άδειας οδήγησης θα γίνεται άμεσα μετά την καταγραφή παραβάσεων, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας.
Η εφαρμογή του νέου συστήματος θα προσφέρει πιο διαφανείς διαδικασίες καταγραφής και επιβολής προστίμων, ενώ οι πολίτες θα μπορούν να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την κατάσταση των προστίμων τους, περιορίζοντας τη γραφειοκρατία.
Επιπλέον, το νέο πλαίσιο θα ελαφρύνει το έργο των αστυνομικών αρχών, επιτρέποντάς τους να επικεντρωθούν στην αστυνόμευση και την πρόληψη ατυχημάτων. Η βελτίωση της εισπραξιμότητας των προστίμων αποτελεί επίσης στόχο, καθώς σήμερα το ποσοστό εισπραξιμότητας είναι κάτω από 10% τον πρώτο χρόνο.
Ανοικτά δεδομένα και ενίσχυση της κουλτούρας οδικής ασφάλειας
Το Ε.Η.Σ. θα διαθέτει ανωνυμοποιημένα ανοικτά δεδομένα, προσφέροντας σε φορείς, ερευνητές και την Τοπική Αυτοδιοίκηση πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες για τον σχεδιασμό πολιτικών οδικής ασφάλειας. Ένας από τους βασικούς στόχους του νόμου είναι η ενίσχυση της κουλτούρας οδικής ασφάλειας στην κοινωνία, μέσω ενημερωτικών δράσεων, εκπαιδευτικών καμπανιών και σεμιναρίων.
Η επιτυχής υλοποίηση του σχεδίου αναμένεται να έχει άμεσα θετικές επιπτώσεις για την κοινωνία, αυξάνοντας το αίσθημα ασφάλειας και την εμπιστοσύνη των πολιτών στις δημόσιες αρχές. Οι διαδικασίες επιβολής θα γίνουν πιο αποτελεσματικές, ενώ οι παραβάτες θα αντιμετωπίζουν άμεσα τις συνέπειες των πράξεών τους.
Η αξιοποίηση τεχνολογίας αιχμής θα βελτιώσει τη διαχείριση των δημόσιων πόρων και θα μειώσει τις καθυστερήσεις στην επιβολή προστίμων. Η επιτυχία του νέου συστήματος εξαρτάται από τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων, με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τις νέες διαδικασίες.
Συνολικά, η εφαρμογή του συστήματος αναδεικνύει τη σημασία της χρηστής διοίκησης και της ευθύνης του κράτους προς τους πολίτες, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη συμμετοχή στη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας οδικής ασφάλειας.