Ξεκινά η σύνοδος των BRICS ενάντια στον προστατευτισμό του Τραμπ

Χωρίς την παρουσία των προέδρων της Κίνας και της Ρωσίας, οι ηγέτες των χωρών της ομάδας BRICS συγκεντρώνονται στη φετινή σύνοδο κορυφής στο Ρίο ντε Ζανέιρο της Βραζιλίας, με βασικό στόχο να εμφανίσουν ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στον αυξανόμενο οικονομικό προστατευτισμό που ακολουθεί η διακυβέρνηση Τραμπ. Παρότι σκοπεύουν να αποφύγουν την άμεση στοχοποίηση του Αμερικανού προέδρου, τα βλέμματα στρέφονται στις επιπτώσεις που δημιουργεί η πολιτική των ΗΠΑ στη διεθνή εμπορική ισορροπία.

Στη φετινή συνάντηση συμμετέχουν οι ηγέτες 11 αναδυόμενων οικονομιών, ανάμεσά τους η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα, η Νότια Αφρική, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αιθιοπία, η Ινδονησία και το Ιράν. Η ατζέντα της συνόδου επηρεάζεται σημαντικά από τον εμπορικό πόλεμο που έχει εξαπολύσει η Ουάσινγκτον.

Έμφαση στη διατήρηση της διεθνούς εμπορικής τάξης

Σύμφωνα με προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος, που έχει στα χέρια του το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP), οι ηγέτες των BRICS αναμένεται να εκφράσουν «σοβαρές ανησυχίες» σχετικά με τη μονομερή επιβολή δασμών, τα οποία προκαλούν στρεβλώσεις στο εμπόριο και απειλούν να περιορίσουν τις παγκόσμιες αναπτυξιακές προοπτικές. Το έγγραφο τονίζει ότι υπονομεύονται οι βάσεις του πολυμερούς εμπορικού συστήματος και προειδοποιεί για αρνητικές επιπτώσεις στη διεθνή οικονομική ανάπτυξη.

Τα κράτη-μέλη των BRICS, που καλύπτουν περίπου το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού και το 40% του διεθνούς ΑΕΠ, εντείνουν τη ρητορική τους ενάντια στην αμερικανική πολιτική. Ωστόσο, τηρούν χαμηλούς τόνους αποφεύγοντας προσωπικές αναφορές στον Ντόναλντ Τραμπ. Πολλές χώρες, όπως η Κίνα, βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ επί των θεμάτων αυτών, κάτι που επιβάλλει προσεκτική διπλωματική στάση.

Οι απουσίες και η θέση της Βραζιλίας

Ο οικοδεσπότης της συνόδου, πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τόνισε ότι, «Αντιμέτωποι με την επανεμφάνιση του προστατευτισμού, εναπόκειται στα αναδυόμενα κράτη να υπερασπιστούν το πολυμερές εμπορικό σύστημα και να μεταρρυθμίσουν τη διεθνή χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική».

Την ίδια στιγμή, η απουσία του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, για πρώτη φορά σε σύνοδο των BRICS, καθώς και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος αντιμετωπίζει ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, επιβεβαιώνει τις προκλήσεις και τις εντάσεις εξαιτίας των διεθνών συνθηκών. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο Πούτιν θα παρέμβει στη σύνοδο μέσω βιντεοσύνδεσης.

Εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι BRICS

Στο παρασκήνιο της συνόδου, τον τόνο δίνει και ο πρόσφατος πόλεμος μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Οι BRICS πέτυχαν συμφωνία για την αναφορά στο θέμα στο τελικό ανακοινωθέν. Η Τεχεράνη είχε αρχικά ζητήσει αυστηρή διατύπωση, αλλά τελικά αποφασίστηκε να διατηρηθεί η μετριοπαθής στάση που χαρακτήρισε προηγούμενες ανακοινώσεις της ομάδας.

Στις αρχές του καλοκαιριού, οι BRICS είχαν καταδικάσει τις «στρατιωτικές επιθέσεις» εναντίον του Ιράν, χωρίς να κατονομάζουν το Ισραήλ ή τις ΗΠΑ, καλώντας «να σπάσει ο κύκλος της βίας» και να «αποκατασταθεί η ειρήνη» στη Μέση Ανατολή.

Το Ιράν θα εκπροσωπηθεί στην κορυφαία συνάντηση από τον υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί, γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία και το διακυβευόμενο ρόλο που δίνει η Τεχεράνη στις εργασίες της ομάδας.