Η προστασία των δασών αποτελεί κοινό στόχο για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο οι νέοι κανόνες της ΕΕ για την αποψίλωση έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
Κράτη μέλη, περιβαλλοντικές οργανώσεις και επιχειρηματικοί φορείς εκφράζουν διαφορετικές απόψεις, με το αποτέλεσμα να ευνοεί προς το παρόν εκείνους που υποστηρίζουν την απλούστευση και την επιβολή πιο χαλαρών ρυθμίσεων.
Οι ευρωβουλευτές αποφάσισαν την αναβολή της εφαρμογής των κανόνων του Κανονισμού για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης (EUDR), ανταποκρινόμενοι στις πιέσεις κρατών και βιομηχανικών ομίλων που θεωρούν υπερβολική τη γραφειοκρατία.
Για τους περιβαλλοντολόγους, η εξέλιξη αυτή αποτελεί νέα οπισθοχώρηση, καθώς και η πρόσφατη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP30) δεν κατέληξε σε συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για την προστασία των δασών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με 402 ψήφους υπέρ, 205 κατά και οκτώ αποχές την απλούστευση του EUDR, με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και ακροδεξιών ομάδων. Η αναβολή της εφαρμογής μετατίθεται για τις 30 Δεκεμβρίου 2026, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα έχουν επιπλέον περίοδο χάριτος έξι μηνών.
Επιπλέον, κατόπιν αιτήματος της Γερμανίας και της Αυστρίας, θα επανεξεταστεί ο Κανονισμός τον Απρίλιο του 2026, με στόχο περαιτέρω απλουστεύσεις.
Σημαντική αλλαγή αποτελεί και η χαλάρωση της υποχρέωσης των εταιρειών να υποβάλλουν δήλωση δέουσας επιμέλειας κατά την πρώτη διάθεση προϊόντων στην αγορά της ΕΕ.
Οι διαπραγματεύσεις για τις λεπτομέρειες των τροποποιήσεων θα συνεχιστούν μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κρατών μελών, με τη νέα ρύθμιση να αναμένεται να τεθεί σε ισχύ μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ έως τα τέλη του 2025.
Ο EUDR, που θεσπίστηκε το 2023, απαγορεύει την εισαγωγή προϊόντων όπως καφές, κακάο, σόγια, ξυλεία, φοινικέλαιο, τυπογραφικό χαρτί, καουτσούκ και κτηνοτροφικά ζώα, εάν παράγονται σε αποψιλωμένες περιοχές μετά τον Δεκέμβριο 2020.
Οι εταιρείες που εισάγουν αυτά τα προϊόντα στην ΕΕ οφείλουν να παρέχουν εγγυήσεις και γεωεντοπιστικά δεδομένα, διασφαλίζοντας ότι δεν προέρχονται από ζώνες αποψίλωσης.
Με βάση το αρχικό πλαίσιο, ακόμα και οι εταιρείες που αγοράζουν, επεξεργάζονται ή μεταπωλούν τα προϊόντα θα έπρεπε να υποβάλουν αντίστοιχα έγγραφα.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι επιπρόσθετοι έλεγχοι επιβάρυναν το πληροφοριακό σύστημα και πρότεινε την κατάργηση της απαίτησης για όλους πλην των πρώτων εισαγωγέων.
Η εφαρμογή του EUDR είχε ήδη μετατεθεί για τα τέλη του 2024, λόγω τεχνικών προβλημάτων στα πληροφοριακά συστήματα της Επιτροπής.
Στη συνέχεια, προτάθηκε νέα αναβολή, αλλά τελικά επικράτησε η πρόταση της Γερμανίας για επιπλέον απλούστευση και καθυστέρηση ενός έτους, που εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από τους πρεσβευτές των κρατών-μελών.
Παρά τις προθέσεις για προστασία των δασών, αρκετές χώρες ανησυχούν πως ο EUDR ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τη βιομηχανική και οικονομική τους ανάπτυξη.
Τα κόμματα που στήριξαν την τροποποίηση περιλαμβάνουν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, τμήματα της ομάδας Renew, τους Πατριώτες για την Ευρώπη και την ομάδα Ευρώπη Κυρίαρχων Κρατών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
