Σε συμφωνία κατέληξαν οι ευρωβουλευτές και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απαγόρευση όλων των εισαγωγών ρωσικού αερίου στην ΕΕ από το φθινόπωρο του 2027, με στόχο να στερηθεί η Μόσχα μια σημαντική πηγή χρηματοδότησης του πολέμου στην Ουκρανία.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τη συμφωνία ως «την αυγή μιας νέας εποχής», σημειώνοντας πως η Ευρώπη επιτυγχάνει πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία.
Το χρονοδιάγραμμα για το τέλος των εισαγωγών αποτελεί αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ζητούσε ταχύτερη εφαρμογή, και των κρατών μελών, που επιθυμούσαν περισσότερο χρόνο προσαρμογής.
Ο ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, δήλωσε πως «τέλος οι απόπειρες εκβιασμού» και πως η Ευρώπη παραμένει αλληλέγγυα με την Ουκρανία.
Για το φυσικό αέριο που μεταφέρεται μέσω αγωγών, η απαγόρευση των μακροπρόθεσμων συμβολαίων αγοράς θα τεθεί σε ισχύ στις 30 Σεπτεμβρίου 2027, με δυνατότητα εφαρμογής το αργότερο έως την 1η Νοεμβρίου 2027, εφόσον διασφαλιστούν επαρκή αποθέματα.
Στο υγροποιημένο φυσικό αέριο, η απαγόρευση των μακροπρόθεσμων συμβολαίων θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2027, σύμφωνα με προηγούμενες ανακοινώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τα συμβόλαια μικρής διάρκειας για υγροποιημένο φυσικό αέριο θα απαγορευθούν από τις 25 Απριλίου 2026, ενώ για το αέριο μέσω αγωγών από τις 17 Ιουνίου 2026.
Το νέο πλαίσιο αναμένεται να εγκριθεί τυπικά από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τη συμφωνία να ανοίγει τον δρόμο για μια διαδικασία χωρίς απρόοπτα.
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα μπορούν να επικαλούνται «ανωτέρα βία» για να δικαιολογήσουν τη διακοπή προμηθειών, επικαλούμενες την ευρωπαϊκή απαγόρευση εισαγωγών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε νομοθετική πρόταση αντί κυρώσεων, καθώς αυτή μπορεί να υιοθετηθεί με αυξημένη πλειοψηφία, αποφεύγοντας το ενδεχόμενο βέτο από χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν έχει δηλώσει πως σκοπεύει να συνεχίσει τις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων, παρά τις ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Στο πλαίσιο του συμβιβασμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει εντός των επόμενων μηνών πρόταση για σταδιακή διακοπή των εισαγωγών ρωσικού αερίου από Ουγγαρία και Σλοβακία έως το τέλος του 2027.
Η ΕΕ είχε ήδη από το 2022 αποφασίσει τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο, παρέχοντας ωστόσο εξαιρέσεις σε αυτές τις δύο χώρες.
Σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να στερήσουν από τη Ρωσία τα σημαντικά έσοδα από υδρογονάνθρακες.
Το μερίδιο του ρωσικού αερίου στις εισαγωγές φυσικού αερίου της ΕΕ μειώθηκε από 45% το 2021 σε 19% το 2024.
Παρά τον περιορισμό των προμηθειών από αγωγούς, η Ευρώπη στράφηκε εν μέρει στο υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο μεταφέρεται με πλοία και εντάσσεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο.
Η Ρωσία διατηρεί σημαντικό μερίδιο (20%) στις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ΕΕ το 2024, πίσω από τις ΗΠΑ (45%), με περίπου 20 δισ. κυβικά μέτρα επί συνόλου 100 δισ. κυβικών μέτρων.
Συνολικά, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ εκτιμάται ότι θα φτάσουν φέτος τα 15 δισ. ευρώ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
