Σοβαρές παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου, καθώς και πρακτικές που πλήττουν την ισονομία, την ανταγωνιστικότητα και την προβλεψιμότητα της αγοράς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καταγγέλλουν στην Κομισιόν 214 παραγωγοί φωτοβολταϊκών της χώρας μας.
Στο επίκεντρο βρίσκεται το θεσμικό πλαίσιο για το λεγόμενο repowering, δηλαδή την αναβάθμιση ή αντικατάσταση υφιστάμενων έργων ΑΠΕ με νεότερο, αποδοτικότερο εξοπλισμό με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας, τη βελτίωση της ενσωμάτωσης στο δίκτυο, αλλά και την επίσπευση της ενεργειακής μετάβασης.
Η ΕE έχει εντάξει το repowering ως στρατηγική προτεραιότητα στο πλαίσιο της RED III και του REPowerEU. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να θεσπίσουν απλουστευμένες, επιταχυνόμενες και αναλογικές διαδικασίες για την αδειοδότηση repowering έργων, να εξασφαλίζουν τη διατήρηση ή επανεκχώρηση όρων σύνδεσης και να αποφεύγουν αδικαιολόγητες επιβαρύνσεις.
Σύμφωνα, μάλιστα με την καταγγελία η πρακτική της Ελληνικής Δημοκρατίας αναφορικά με το repowering «παραβιάζει ευθέως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ενωσιακό δίκαιο, καθώς και τον μηχανισμό REPowerEU».
Η καταγγελία υποστηρίζει ότι η ελληνική πολιτική όχι μόνο παραβιάζει τις υποχρεώσεις για απλουστευμένες και ταχείες διαδικασίες repowering, αλλά λειτουργεί αποτρεπτικά για επενδύσεις, οδηγεί σε τεχνική απαξίωση εγκατεστημένου δυναμικού ΑΠΕ και καθυστερεί την επίτευξη των εθνικών και ευρωπαϊκών στόχων για το 2030.
Η Ελλάδα εκτός ευρωπαϊκής πρακτικής
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο BD πηγές της αγοράς, η αντικατάσταση και ο εκσυγχρονισμός εξοπλισμού στις ΑΠΕ δεν αποτελεί απαγορευτικό μέτρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, δίνονται κίνητρα για την αντικατάσταση και την υιοθέτηση ενός πιο παραγωγικού εξοπλισμού. Αντίθετα, στη χώρα μας κάτι αντίστοιχο έχει ποινικοποιηθεί.
Μάλιστα, η αλλαγή όλων των πάνελ και των inverter οδηγεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο να απαιτεί την υπογραφή νέας σύμβασης σύνδεσης, με συνέπεια ο παραγωγός να χάνει την τιμή που είχε κατοχυρώσει.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το πρόβλημα αυτό υφίσταται εδώ και δύο χρόνια από τη θεσμοθέτηση της σχετικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η πολιτική αυτή είναι «εντελώς παράλογη», ειδικά καθώς οι inverter έχουν συνήθως διάρκεια ζωής έως 10 χρόνια και πρέπει να αντικαθίστανται.
Πάντως, παρά τις προειδοποιήσεις μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία αντίδραση από τις αρμόδιες αρχές, με την αγορά να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει πίσω στον εκσυγχρονισμό των ΑΠΕ.
Τραγικές οι συνέπειες στα υφιστάμενα έργα
Σύμφωνα με την καταγγελία, η ελληνική νομοθεσία αντιμετωπίζει το repowering όχι ως συνέχεια υφιστάμενων έργων αλλά ως νέα επένδυση, επιβάλλοντας πλήρη επαναδειοδότηση και στερώντας από τους παραγωγούς τους όρους λειτουργικής ενίσχυσης (ταρίφες FIT/FIP) που ίσχυαν έως σήμερα.
Η πρακτική αυτή, όπως επισημαίνεται, έρχεται σε άμεση σύγκρουση με το ενωσιακό δίκαιο και ειδικότερα με τις Οδηγίες RED II και RED III, καθώς και με τον μηχανισμό REPowerEU, που αναγνωρίζουν το repowering ως στρατηγική προτεραιότητα για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης.
Επιπλέον, έντονη κριτική ασκείται και για την απουσία εξαιρέσεων σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, παραγωγοί των οποίων οι σταθμοί καταστράφηκαν ολοσχερώς από φυσικές καταστροφές - όπως ο κυκλώνας «Daniel» στη Θεσσαλία το 2023 - αδυνατούν να αποκαταστήσουν τις μονάδες τους χωρίς να χάσουν την υφιστάμενη ταρίφα, γεγονός που χαρακτηρίζεται δυσανάλογο και άδικο.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική επιστολή, η ρύθμιση αυτή έχει ως συνέπεια την απώλεια των υφιστάμενων όρων ενίσχυσης(FIT/FIP), την ανάγκη πλήρους νέας αδειοδότησης, την υποχρέωση νέας προσφοράς σύνδεσης και κατάθεσης εγγυητικών επιστολών υψηλού κόστους, αλλά και την υποχρεωτική συμμετοχή σε διαγωνιστικές διαδικασίες, υπό όρους δυσμενέστερους από αυτούς των αρχικών έργων.
«Στην πράξη, η αφαίρεση της ταρίφας ακυρώνει κάθε κίνητρο για τεχνολογική αναβάθμιση», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Τι ζητά η αγορά από την Κομισιόν
Οι παραγωγοί φωτοβολταϊκών ζητούν από την Κομισιόν να προχωρήσει σε επίσημη διερεύνηση της συμβατότητας του ελληνικού πλαισίου με το ενωσιακό δίκαιο, να εκδώσει σύσταση ή αιτιολογημένη γνώμη προς τις ελληνικές αρχές και να προωθήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση για το repowering, ώστε να διασφαλίζεται ίση μεταχείριση και να επιταχύνεται η πράσινη μετάβαση.
Πάντως, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η υπόθεση αυτή αναμένεται να προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον στις Βρυξέλλες, καθώς αγγίζει τον πυρήνα της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής σε μια περίοδο όπου η αναβάθμιση των υφιστάμενων ΑΠΕ θεωρείται κρίσιμη για την ενεργειακή ασφάλεια και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
