Ένταση των ανησυχιών και του προβληματισμού στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προκαλεί η διαρκής πληθωριστική ανάφλεξη που σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις αναμένεται να κλιμακωθεί τους πρώτους μήνες του 2022 δημιουργώντας κινδύνους για τη ταχύτητα της ανάπτυξης με σπιράλ παρενεργειών στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Η Κομισιόν έχει χτυπήσει καμπανάκι για τις επιπτώσεις της ακρίβειας στις οικονομίες της ευρωζώνης, εκτιμώντας ότι η σωρευτική ζημία στο ΑΕΠ φέτος και το επόμενό έτος θα κυμανθεί στις 0,8 ποσοστιαίες μονάδες καθώς θα συρρικνώσει την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Μάλιστα προβλέπει κορύφωση της ενεργειακής κρίσης στο πρώτο τρίμηνο του 2022 και σταδιακή αποκλιμάκωση στη συνέχεια χωρίς όμως επαναφορά των τιμών στα προ πανδημίας επίπεδα.
Εν μέσω του θολού και ρευστού σκηνικού για τη διάρκεια και την ένταση των ανατιμήσεων και για τις επιπτώσεις στη πραγματική οικονομία, ο νέος προϋπολογισμός συντάσσεται με δύο εναλλακτικά σενάρια για την ανάπτυξη το 2022. Το αισιόδοξο που ανεβάζει στο 4,7% - 4,8% τον ρυθμό μεγέθυνσης από 4,5% στο προσχέδιο και το δυσμενές που «φρενάρει» την άνοδο στο 3,9% - 4%, ενώ για φέτος ο πήχης ανεβαίνει στη περιοχή του 7% από 6,1% που είναι η τελευταία αναθεωρημένη πρόβλεψη.
Οι εξελίξεις στο πληθωριστικό μέτωπο δημιουργούν αβεβαιότητες για το εύρος της ζημιάς στα εισοδήματα και στον παραγωγικό ιστό και για το δημοσιονομικό κόστος δεδομένου ότι η συνέχιση της ακρίβειας θα απαιτήσει νέες κρατικές παρεμβάσεις για την αναπλήρωση των απωλειών στους οικογενειακούς προϋπολογισμός και για την απορρόφηση του κόστους στις επιχειρήσεις.
Αρμόδια στελέχη αναγνωρίζουν τον κίνδυνο επιβράδυνσης της ανάπτυξης και πιέσεων στο έλλειμμα από τη πληθωριστική καταιγίδα ωστόσο εκτιμούν ότι η δυναμική της οικονομίας θα παραμείνει «αλώβητη» και οι δημοσιονομικές επιπτώσεις ελεγχόμενες και διαχειρίσιμες, ακόμα και στην περίπτωση που εκ των πραγμάτων χρειασθεί επέκταση των αντισταθμιστικού πακέτου με τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και τις εκπτώσεις στο φυσικό αέριο.
Μεγάλη απειλή αποτελεί η καλλιέργεια κλίματος πληθωριστικών προσδοκιών στην οικονομία που θα επιδεινώσει το πρόβλημα και θα λειτουργήσει ως «αυτοεκπληρούμενη προφητεία». Δεν είναι τυχαία η χθεσινή έκκληση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη στις επιχειρήσεις να δείξουν αυτοσυγκράτηση στη μεταφορά του αυξημένου κόστους στις τιμές καταναλωτή και να μην παρασυρθούν στον φαύλο κύκλο των πληθωριστικών προσδοκιών.
Πάντως, το κύμα ακρίβειας δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης με αρμόδιους παράγοντες να προειδοποιούν ότι τα χειρότερα έπονται. Στο υπουργείο Οικονομικών προχωρούν σε αναθεώρηση προς τα πάνω του στόχου για τον πληθωρισμό το 2021 και 2022 με τον υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταικούρα να μην αποκλείει τους επόμενους μήνες να σπάσει το φράγμα του 4% από 3,4% που ήταν τον Οκτώβριο.
Σήμα κινδύνου εκπέμπει ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Πελαγίδης, εκτιμώντας ότι ο πληθωρισμός διεθνώς κινείται σε υψηλότερα επίπεδα, έχει επεκταθεί σε περισσότερα αγαθά και είναι περισσότερο διαρκής απ’ όσο αρχικά εκτιμήθηκε. Ο υποδιοικητής δηλώνει ότι ένας ταχύτατα αναπτυσσόμενος πληθωρισμός αναμένεται να προκαλέσει οπωσδήποτε ισχυρό αντίθετο άνεμο στην ανάκαμψη, ιδίως εάν αυτός επιμένει για μεγάλο διάστημα μέσα στο 2022, ενώ για την ελληνική οικονομία τόνισε ότι τα περιθώρια αντίδρασης είναι περιορισμένα, καθώς ο πληθωρισμός καθοδηγείται από το εξωτερικό σημειώνοντας ότι οι ανατιμήσεις έρχονται με κάποια καθυστέρηση οπότε οι αμέσως επόμενοι μήνες προμηνύονται δύσκολοι.
Κομισιόν: Μεγαλύτερος πληθωρισμός κατά 0,9%, πλήγμα στην ανάπτυξη
Το εκρηκτικό ενεργειακό κοκτέιλ και τους κινδύνους που εγκυμονεί για τις οικονομίες της ευρωζώνης αναλύει η Κομισιόν σε ειδική ανάλυση, σύμφωνα με την οποία:
- Οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να κορυφωθούν στο πρώτο τρίμηνο του 2022, και σταδιακά να μειωθούν στη συνέχεια πριν σταθεροποιηθούν το 2023. Κατά μέσο όρο οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να αυξηθούν από 71,6 USD/βαρέλι το 2021 σε 78,9 USD/βαρέλι το 2022 και να υποχωρήσουν στα 72,3 USD/βαρέλι το 2023. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα μέχρι την άνοιξη 2022, πριν επιστρέψουν εν μέρει στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ οι τιμές χονδρικής στο ηλεκτρικό ρεύμα θα ακολουθήσουν την ίδια δυναμική.
- Η αύξηση του ενεργειακού κόστους θα οδηγήσει σε αυξανόμενο κόστος παραγωγής, το οποίο μεταβιβάζεται έμμεσα στους τελικούς καταναλωτές μέσω των αυξημένων τιμών λιανικής, αν και μόνο εν μέρει.
- Η άνοδος του πληθωρισμού αναμένεται να μειώσει τα κέρδη των επιχειρήσεων περιορίζοντας τις επενδύσεις ενώ επιβαρύνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συρρικνώνοντας τη κατανάλωση.
- Η αύξηση μόνο των τιμών της ενέργειας συνεπάγεται ότι ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ το 2021 θα μπορούσε να είναι περίπου 0,9 έως μία ποσοστιαία μονάδα υψηλότερος από τη πρόβλεψη της περασμένης άνοιξης του 2021.
- Το ενεργειακό σοκ μειώνει την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά περίπου 0,3 ποσοστιαίες μονάδες φέτος και κατά 0,5 το 2022, πράγμα που σημαίνει ότι σωρευτικά η πραγματική απώλεια ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ θα ανέλθει σε 0,8 ποσοστιαίες μονάδες. Σε σχέση με τις εαρινές προβλέψεις οι επενδύσεις συρρικνώνονται κατά 1,9% φέτος και 3,4% το επόμενο έτος και η πραγματική κατανάλωση κατά 0,3% και 0,4% αντίστοιχα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
