Λίγες ώρες πριν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσιάσει στη Βουλή το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία, που ένα τέτοιο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό ελληνικές αμυντικές εταιρείες.
Μάλιστα μία ημέρα πριν, η πρόταση της γαλλικής Naval Group για κατασκευή τριών επιπλέον φρεγατών στην Ελλάδα με τη συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών να φτάνουν σε αυτές το 40%, ήρθε να βάλει τον πήχη πολύ ψηλά για την ελληνική συμμετοχή στα αμυντικά προγράμματα που έπονται.
Τόσο η στάση του προέδρου των ΗΠΑ και η πρόταση της Κομισιόν με το ReArm Europe των 800 δισ. ευρώ (650 δισ. από προϋπολογισμούς κρατών και 150 δισ. κοινό δανεισμό) βοήθησαν να αλλάξει η λογική ότι στην Ελλάδα ψωνίζουμε εξοπλιστικά «από το ράφι».
Metlen και ΣΕΚΠΥ βγαίνουν μπροστά
Την ίδια στιγμή, σε εθνικό επίπεδο, σημαντικοί επιχειρηματικοί παράγοντες βγήκαν μπροστά θέτοντας ξεκάθαρα το ζήτημα της ελληνικής συμμετοχής στο νέο εξοπλιστικό πακέτο, που αναμένεται να φτάσει τα 25 - 28 δισ. ευρώ, να είναι ουσιαστική, με επιστροφή τουλάχιστον 30% του βιομηχανικού έργου στη χώρα.
Συγκεκριμένα ο επικεφαλής της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος, που έχει ως αμυντικό βραχίονα τη ΜΕΤΚΑ, μίλησε για την ελληνική προστιθέμενη αξία στα αμυντικά προγράμματα που θα πρέπει να φτάσει το 30%, ενώ ανακοίνωσε την επέκταση των εγκαταστάσεων του Βόλου και νέα αμυντικά projects.
Επίσης, ο Αναστάσιος Ροζολής, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ), που εκπροσωπεί περισσότερες από 230 ελληνικές εταιρείες, επισήμανε την ανάγκη να αποφευχθεί η τακτική του παρελθόντος.
Υπενθυμίζεται ότι στα τελευταία εξοπλιστικά προγράμματα, ύψους περίπου 15 δισ. ευρώ, η ελληνική συμμετοχή δεν ξεπέρασε το 2-3%, γεγονός που φέρνει την Ελλάδα πολύ χαμηλά την Ελλάδα σε διεθνείς συγκρίσεις, καθώς υπάρχουν χώρες όπως η Νορβηγία που απαιτούν μέχρι και 100% επιστροφές σε αμυντικά προγράμματα.
Στο πλευρό της αμυντικής βιομηχανίας και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, ο οποίος με επιστολή του στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ), ζήτησε να διασφαλιστεί ελληνική συμμετοχή της τάξης του 25% σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα της χώρας.
Τα προγράμματα και οι εταιρείες
Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα εξοπλιστικά προγράμματα που αναμένεται να περιληφθούν στην ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και πολλές είναι οι ελληνικές εταιρείες που μπορούν να «χωρέσουν» σε αυτά, ώστε να δημιουργηθεί επιτέλους ένα αμυντικό οικοσύστημα στη χώρα, όχι μόνο για να συμμετέχει στην παραγωγή των οπλικών συστημάτων, αλλά να συντηρήσει τα ήδη υπάρχοντα και τα νέα που θα έρθουν.
Όπως είναι γνωστό η συντήρηση των οπλικών συστημάτων, που μία χώρα χρησιμοποιεί για 20 και 30 χρόνια, κοστίζουν ίσως δύο με τρεις φορές περισσότερο από την αγορά τους.
Τα εξοπλιστικά έργα που έχουν προτεραιότητα και μπορούν να συμμετέχουν ελληνικές εταιρείες είναι:
- Η αντιπυραυλική και αντι-drone «ασπίδα» που θα καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Ο ελληνικός θόλος, για τον οποίο έχουν καταθέσει προτάσεις αρχικά οι δύο ισραηλινές εταιρείες IAI και Rafael αλλά και ευρωπαϊκές όπως η γερμανική Diehl. Το κόστος σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να φτάσει τα 3 δισ..
Σημειώνεται ότι η IAI που είναι ήδη στην Ελλάδα, καθώς πριν δύο χρόνια εξαγόρασε μια από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές αμυντικές εταιρείες την Intracom Defense (IDE). Έχει ανακοινώσει ότι στο έργο θα έχει την συμμετοχή τόσο της ΕΑΒ, των ΕΑΣ όσο και της Miltech με τις οποίες έχει υπογράψει και μνημόνια συνεργασίας.
Επίσης όσον αφορά τη γερμανική Diehl και το σύστημα IRIS-T, που μπορεί να προμηθευτεί η Αθήνα ειδικά για τα νησιά, συμμετέχουν ήδη τρεις ελληνικές εταιρείες, (ΕΑΒ-ΕΑΣ-IDE).
- Σε περίπτωση που η Ελλάδα συμφωνήσει στην παραγωγή των τριών επιπλέον φρεγατών Belharra από τη Naval Group, τα μεγαλύτερα ναυπηγεία της χώρας του Σκαραμαγκά, είναι αυτά όπου θα «χτιστούν» τα πλοία, ενώ δεκάδες οι εταιρείες που θα απορροφήσουν το 40% της επιστροφής.
Την ίδια ώρα υπάρχουν δεκάδες εταιρείες που συμμετέχουν ήδη στην παραγωγή των τριών πρώτων φρεγατών μεταξύ άλλων τα Salamis Shipyards, η Mevaco, η Theon, η Prisma Electronics, η General Shipping, κ.α.
- Παράλληλα μεταξύ άλλων τρέχει το πρόγραμμα αναβάθμισης των υφιστάμενων υποβρυχίων και η συμμετοχή στο πρόγραμμα ναυπήγησης των 4 νέων υποβρυχίων για τις οποίες ήδη έχει αρχίσει η αναζήτηση.